ကွာရန်တင်း ...

၂၀၁၉ ဒီဇင်ဘာ တရုတ်ပြည်မှာ ကိုဗစ်ဖြစ်တော့ SARS လိုပဲ တရုတ်ပြည်မှာပဲ ပြီးသွားမယ်ထင်တာ ၂၀၂၀ ဖေဖေါ်ဝါရီ စတိတ်မှာ စတွေ့တယ်။ ကူးစက်နှုန်းတွေ တဖြည်းဖြည်း မြင့်လာလိုက်တာ မတ်လ ၁၀ ပီအေရုံးက အကြီးဆုံးကြီး Executive Director မှာ ပေါ့စစ်တစ်တွေ့တယ် ဆိုတဲ့သတင်းကို စီအန်အန်မှာ တွေ့လိုက်တော့ တရုံးလုံး အုံ့အော်သောင်းနင်းဖြစ်။ အကြီးဆုံးကြီးက ဝေါထရိတ်စင်တာရုံးမှာ ဘုတ်ဒါရိုက်တာ အစည်အဝေးရှိရင် တဖက်ကမ်းက နယူးဂျာစီကိုယ်တို့ရုံးကို လာတယ်။ ကိုယ်တို့ဌာန အကြီးဆုံးနှစ်ယောက်က နှစ်ပတ်တခါ အကြီးဆုံးကြီးနဲ့ တွေ့ရတယ်။ အကြီးဆုံးကြီး ပေါ့စစ်တစ်ဆိုတော့ သူနဲ့တွေ့ခဲ့သူအားလုံး ကွာရန်တင်း။ ကိုယ်တို့ဌာနက တပတ်တခါ အိမ်ကနေ အလုပ်လုပ်ခွင့်ပြုတယ်။ ဘာတွေလုပ်တယ်ဆိုတာ ရီပို့တင် မန်နေဂျာလက်မှတ်ယူရ အလုပ်ရှုပ်လို့ ကိုယ်က ရုံးသွားရတာကြိုက်တော့ အိမ်ကနေ တခါမှအလုပ် မလုပ်ဖူးဘူး။ မတ် ၁၃ သောကြာနေ့မှာတော့ ဘယ်သူတွေ အိမ်ကနေအလုပ်လုပ် Internet capacity ကိုစစ်မယ်ဆိုပြီး အမိန့်ထုတ်လိုက်တော့ အိမ်ကနေ အလုပ်လုပ်ရမဲ့စာရင်းမှာ ကိုယ်ပါနေတယ်။ မတ်လ ၁၆ မှာ နယူးယောက်က ရုံး‌တွေအကုန်လုံးပိတ် မတ်လ ၁၇ မှာ နယူးဂျာဆီက ရုံး‌တွေအကုန်လုံး ပိတ်လိုက်တော့မှ ကိုယ်တို့ရုံးက ပိတ်တယ်။ ကိုယ်တို့ရုံးက နယူးရော့ခ်နဲ့ နယူးဂျာစီပြည်နယ် ပြည်နယ်နှစ်ခုလုံးအတွက် အလုပ်လုပ်ပေးတဲ့ ရုံးဆိုတော့လေ။ မတ်လ ၁၇ ရုံးလာတော့ ရထားမှာ ဘယ်သူမှမရှိဘူး အမြဲကြိတ်ကြိတ်တိုးတဲ့ Oculus လည်း လူတွေရှင်းလို့။ လာမိတာမှားပြီလား စွန့်စားရာကျနေပြီလားလို့တောင် တွေးမိတယ်။ ရုံးကလိုအပ်တာတွေယူ နောက်နေ့ကနေစပြီး အိမ်ကနေ အလုပ်လုပ်တာ ခုထိရုံးမဖွင့်သေးဘူး။ ရုံးပိတ်တာ ၂ လကျော်ပြီ ၃ လလောက်မှ ဖွင့်နိုင်မယ်ထင်ပါရဲ့။ သေတဲ့နှုန်းက တဖြည်းဖြည်း တက်လာလိုက်တာ တရက်ကို သေတဲ့နှုန်းက ၈၀၀-၉၀၀ နယူးယောက်တင်ပဲနော်။ တခြားပြည်နယ်တွေ မပါသေးဘူး နယူးယောက်မြို့က အဆိုးဆုံး။ သတင်းတွေမှာလည်း ကိုဗစ်သတင်းချည်းပဲ တစက်မှစိတ်ချမ်းသာစရာ မရှိဘူး။ ကိုဗစ်ကလည်း ကူးစက်နှုန်းမြန် တော်တော်ဆိုးတဲ့ဗိုင်းရပ်စ်။ ဆေးရုံတွေမှာ ကုတင်နေရာတွေမရှိ အသက်ရှူစက်တွေ အလုံအလောက်မရှိ။ နယူးယောက်ပြည်နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှုး အမ်းထရူးကူမိုရဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၊ ဘေးကင်းအောင် နေထိုင်နည်း၊ ကာကွယ်ဆေး သတင်းလောက်ပဲ ကြည့်တယ်။ အလုပ်လုပ်ရာမှာ အခက်အခဲက အစည်အဝေးခန်းထဲမှာ စကားတွေ ပြိုင်တူပြောကြတာ တခုတော့ရှိတယ်။

အစားအသောက်က လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပတ်လောက်ကတည်းက တတ်နိုင်သလောက် ဝယ်ခြမ်းထားတာဆိုတော့ အဆင်ပြေတယ်။ သုံးပတ်လောက်ကြာတော့ ပစ္စည်းတွေပြတ်လာပြီ အင်တာနက်ကနေရှာတော့ Fresh Direct မှာ မရတော့ဘူး။ ဝိုင်းက အရင်ကတည်းက Fresh Go Go တရုတ်ဝက်ဆိုဒ်ကနေဝယ်တယ် ခုတော့ တလကြာမှ ရောက်မယ်တဲ့။ နယူးယောက် အော်ဂင်းနစ်ဆိုဒ်ကမှာတာ ၂ ပတ်ကြာတယ်။ နောက်တော့ InstaCart ကနေမှာတာ ချက်ခြင်းရတယ်။ စေ◌ျးကအရင်ကထက် စေ◌ျးကြီးတယ် ဆားဗစ်၊ တစ်ဖ်၊ ပို့ခတွေပေးရတယ်။ ဝယ်လို့ရနေတာကိုက ကံကောင်းလို့ စူပါမားကတ်စ်မှာ သွားဝယ်ရင် ကိုဗစ်ကူးဖို့များတယ်။ အရင်တုန်းက တလ ၃၀၀ လောက်ပဲ ကုန်ပေမဲ့ ခုတော့ ၇၀၀ လောက်ကုန်တယ်။ ပစ္စည်းတွေ ရောက်လာရင် မျက်နှာဖုံးတပ် လက်အိတ်စွပ်ပြီးကိုင်ပြီး ကိုယ့်အိတ်ထဲထည့်။ အထားခံတယ်ဆိုရင် အပြင်မှာတပတ်လောက် ပစ်ထားတယ်။ နေ့တိုင်းမနက် ငှက်စာကျွှေးတာရယ်၊ တပတ်နှစ်ခါ အမှိုက်အိမ်ရှေ့ ထွက်ပစ်တာလောက်ပဲ။ ဒါတောင် လူဖြတ်သွားရင် ကူးမလားဆိုပြီး ကြောက်သေးတယ်။ ရာသီဥတု နည်းနည်းနွေးလာပြီး နေသာတဲ့နေ့ဆိုရင် အိမ်နဲ့သုံးမိနစ်အဝေးက ပန်းခြံလေးဆီ လမ်းသွားလျှောက်ချင်ပေမဲ့ ပြန်လာရင် ဝတ်ထားတဲ့အဝတ်တွေကိုလျှော်၊ ခေါင်းလျှော်ရေချိုး ဆယ်မိနစ်လေး လမ်းလျှောက်ဖို့ကို မိနစ်၂၀ လောက် သန့်ရှင်းရေးလုပ်ရမှာနဲ့ မသွားဖြစ်တော့ဘူး။ ကိုယ်က underlying conditions ရှိတော့ ကူးရင်မလွယ်ဘူး။ ကိုယ့်မန်နေဂျာနဲ့ အသိညီမလေးတယောက် ကိုဗစ်ဖြစ်တာ အတော်ခံရတယ်။ အိပ်လိုက်စားလိုက်နဲ့ နှစ်ပေါင်တက်လာတယ် ညဖက်ဆို တော်တော်နဲ့မအိပ်ဘူး မနက် ၃ နာရီမှ အိပ်တယ် မနက် ၈ နာရီ ၄၅ ထတယ်။ အိပ်ချိန်တွေ ကမောက်ကမဖြစ်လို့ မျက်ကွင်းညို မျက်လုံးအောက်ဖက်မှာ အရေးအကြောင်းတွေ များလာတယ်။ အရင်တုန်းကဆို ည ၁၁ နာရီခွဲဆို အိပ်ချင်နေပြီ။ ခုက ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှု မရှိတော့ မအိပ်ချင်တာ ယောဂ ၁၅ မိနစ်လောက်ပဲ လုပ်တယ်။ ခုဆို ခြေလှမ်းတထောင်တောင် မလျှောက်ဘူး အရင်တုန်းကဆို ခြေလှမ်းတသောင်း တနာရီလမ်းလျှောက်ရတာကိုး။ ရထားစီးတဲ့အချိန် ၃ နာရီလောက် ပိုထွက်လာတော့ စာဖတ်မယ်၊ စာရေးမယ်၊ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်မယ်၊ တရားထိုင်မယ်ဆိုတာ ဘာဆိုဘာမှ မယ်မယ်ရရ မလုပ်ဖြစ်ဘူး။ ကိုယ့် mentor ဒရူးကတော့ အပတ်တိုင်း ကောင်းနိုးရာရာ ဆောင်းပါးလေးတွေ၊ လေ့လာစရာလေးတွေ ပို့ပေးတယ်။ သေသေချာချာ လုပ်ဖြစ်တာဆိုလို့ စန္ဒရားလေ့ကျင့်ဖြစ်တာပဲ ရှိတယ်။ အဲ့ဒါလည်း ဘယ်တော့ပျက်မလဲ မသိဘူး။ ကိုယ့်အိမ် ခြံပတ်ပတ်လည်ကို သံစည်းရိုး ကာထားတယ်။ တလမ်းလုံး လုံးခြင်းအိမ်၊ တွဲလျက်အိမ် town house တွေပဲဆိုတော့ တိုက်ခန်းလို လူမများဘူး။ တလတခါ အိမ်ရှေ့က မြက်တွေရှင်းပေးတယ်။ 

ကွာရန်တင်း  ၂ လပြည့်တုန်းက ရိုက်ထားတာ… 

Oculus, lower manhattan

Path train from New Jersey to New York

One month lockdown in Wuhan ဆိုတဲ့ ယူကျူဗွီဒီယိုလေး ကြည့်ရတယ်။ အစပိုင်းမှာ သတင်းအမှောင်ချတာ၊ သတိပေးတဲ့ ဒေါက်တာကို ဖမ်းဆီးတာတော့ တရုတ်တွေ မကောင်းဘူး။ ဒါပေမဲ့ အကုန်လုံးပိတ်၊ နေရာတိုင်းမှာ အပူချိန်တိုင်း၊ သွားလာခွင့် လက်မှတ်နဲ့မှသွား၊ မျက်နှာဖုံး မဖြစ်မနေတပ်ရ၊ အိမ်တိုင်းကို နေ့တိုင်း အပူချိန်တိုင်း၊ သံသယရှိတာနဲ့ စောင့်ကြည့်ရေးစင်တာပို့။ အတော့်ကို တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ကိုင်တွယ်လို့ ၃ လနဲ့ ထိန်းချုပ်နိုင်တယ်။ စတိတ်မှာတော့ မျက်နှာဖုံးတပ်ဖို့ကို ခုမှတိုက်တွန်းတယ်။ အိမ်မှာနေခိုင်းတဲ့အမိန့်ကို ဆန္ဒပြတယ်တဲ့ အေးပါကွာ။ အမေရိကန်တွေ အတော်ထူးဆန်းတာပဲ။ အာရှသားတွေကတော့ ကွန်မြူနစ်၊ စစ်အစိုးရ အုပ်ချုပ်မှုအောက်မှာ ကြီးပြင်းခဲ့ရတော့ အမိန့်နာခံတတ်တယ်။ အမေရိကန်တွေက အခွင့်အရေး၊ လွတ်လပ်ခွင့်ကို အရေးထားတဲ့နိုင်ငံ။ ခုထိ တချို့အမေရိကန်တွေ ကိုဗစ်ကို အလေးမထားဘူး။ အရေးထဲ သမ္မတထရန့်က ပေါက်ကရတွေပြော ငှက်ဖျားဆေး ဟိုက်ထရိုကလိုရိုကွင်းဆေးက ကိုဗစ်ပျောက်တယ်‌‌ပြောလို့ ဝယ်သောက်ကြလို့ သတင်းဌာနတွေက ဆရာဝန်ညွှန်ကြားချက်မပါဘဲ မသောက်ရလို့ပြောရတယ်။ Clorox အရက်ပျံ၊ အစွန်းချွှတ်ဆေးက ကိုဗစ်ကိုသေနိုင်တယ်ဆိုရင် ဘာလို့လူ့ခန္ဓာကိုယ်ထဲ မထိုးထည့်တာလဲလို့ ထရန့်ကပြောလို့ လျှောက်လုပ်ကြ။ ရောဂါထိန်းချုပ်ရေးဌာန စီဒီစီနဲ့ Clorox က ခန္ဓာကိုယ်ထဲ မထိုးထည့်နဲ့နော် သေတတ်တယ်လို့ သတိပေး။ ကိုဗစ်ကြောင့် စိတ်မချမ်းသာရတဲ့အထဲ ဒင်းကတမှောင့်။ သစ်ခွပန်းလေး သေသွားပြီ။ အိမ်ပေါ်မှာ အိမ်ရှင်တွေမနေဘူး တယောက်တည်းနေတာဆိုတော့ စကားပြောဖေါ် မရှိမှာစိုးလို့ ချစ်အစ်မတွေက သူ့ဆီဖုန်းခေါ်ပြောတဲ့။ ကိုယ်လား မနက်တခါ ညတခါ အဖေ၊ အမေ၊ နှစ်ရက်ခြားတခါ မကြီးနဲ့ပြော၊ အပတ်တိုင်း ဝိုင်းနဲ့ပြော၊ နေ့တိုင်း ချစ်အစ်မတွေကို မတ်ဆေ့ပို့၊ တယောက်တည်း နေသားကျနေပြီ။ ပန်းခြံထဲမှာ လမ်းလျှောက်ချင်၊ တောင်တက်၊ ခရီးမထွက်ရတာတော့ တော်တော်ဆိုးတယ်။ ကွာရန်တင်းအချိန်မှာ အလိုချင်ဆုံးက ‌ခွေးနဲ့‌ကြောင် နတ်စုနဲ့မိုချီကို သတိရတယ်။ သူတို့သာရှိရင် အတော်ပျော်ဖို့ကောင်းမှာ မိုချီကိုချီပြီး နတ်စုမနာလိုအောင်စ၊ မိုချီ့နှုတ်ခမ်းမွှေး၊ နားရွက်ကိုဆွဲ၊ ဗိုက်ခေါက်၊ အမြီးကိုကိုင်။ ကိုယ့်ဘေးနားမှာ လာထိုင် အိပ်နေတတ်တဲ့ ဒင်းကလေးတွေကို သတိရတယ်။ တခါတလေ မိုချီက စကားတွေ လာပြောတယ် တညောင်ညောင်နဲ့ ဘာတွေပြောနေမှန်း မသိဘူး။ သူ့လေသံအတိုင်း လိုက်ညောင်ရင် ရပ်သွားရော။ အဲ့ဒီအခါ စိတ်ညစ်သွားတဲ့ မျက်နှာပေးလေးက ရယ်ရတယ်။ ညောင်ဆိုတဲ့ အသံကလည်း အမျိုးမျိုးရှိတယ် ဗိုက်ဆာရင်၊ ချွှဲနွဲ့ရင် အသံကတမျိုး။ စိတ်တိုရင် ဘုကြည့်ကြည့်တတ်တယ်။ နတ်စုလေးက အင်မတန်ချစ်တတ် ကြောက်တတ် မနာလိုတတ်တယ်။ 

သစ်ပင်ပန်းပင်လေးတွေရှိတဲ့ ခြံလေးလိုချင်တယ်။ ခုအိမ်က ကွန်ကရစ်ခင်းထားလို့ သစ်ပင်လေးတွေစိုက်ထားတဲ့ မြေနည်းနည်းလေးပဲ ရှိတယ်။ အိမ်ကနေရာကျဥ◌်းလို့ အလုပ်လုပ်ဖို့ စားပွဲထိုင်ခုံအကြီးကြီး မရှိဘူး။ ဝယ်လို့ရပေမဲ့ နေရာရယ်၊ ပြောင်းဖို့ရွှေ့ဖို့ရယ်နဲ့ မဝယ်တော့ဘူး။ ကိုယ့်အိမ်ကျမှပဲ ကိုယ့်စိတ်တိုင်းကျ လုပ်တော့မယ်။ မဖြစ်မနေ ချက်ပြုတ်ရလို့ လက်ရာတိုးတက်လာတယ်။ ကိုယ့်ဘာသာချက် ကိုယ့်ဘာသာစား ကိုယ့်ဘာသာကောင်းတယ် ဆိုပါတော့။ ဝိုင်းကတော့ သူ့လက်ရာတွေကို မစားနိုင်တော့ဘူး ခဏအနားယူတယ်ဆိုပြီး ဆိုင်ကမှာစားတယ်။ ဆူနမ်၊ ရာမာ၊ ဂင်္ဂါကတော့ မနက်စာ၊ နေ့လည်စာ၊ ညစာဆိုပြီး သုံးယောက်သား မီးဖိုချောင်ကနေမထွက် အပြိုင်အဆိုင် ချက်ပြုတ်ကြသတဲ့။ ဆူနမ်က သူ့အဖေကို ဟင်းချက်နည်းတွေမေးပြီး ချက်တယ်တဲ့။ ဝိုင်းနဲ့ကိုယ်ကတော့ တန်ဖိုးရှိတဲ့အချိန်တွေကို မီးဖိုချောင်ထဲမှာ မကုန်ဆုံးနိုင်ပါဘူး။ Netflix ယူပြီး ရုပ်ရှင်တွေ ကြည့်ဖြစ်တယ်။ ဆူနမ် နင်ကတော့ အရင်ကတည်းက အိမ်ကနေအလုပ်လုပ်တာဆိုတော့ နင့်အတွက် မထူးခြားဘူးနော်လို့ပြောတော့ မထူးခြားပေမဲ့ မြင်ရကြားရတဲ့ သတင်းတွေက စိတ်မချမ်းသာစရာ။ ရောဂါကလည်း ကြောက်စရာဆိုတော့ စိတ်ပူပင်နေရတယ်တဲ့။ အလုပ်ပြုတ်တဲ့သတင်း၊ ကွန်ထရပ်တာတွေကို စာချုပ်ထပ်မတိုးတဲ့ သတင်းတွေကြားရတယ်။ အလုပ်ကလေးရှိတယ်၊ ကျန်းမာတယ်၊ စားစရာရှိနေတာကိုက အတော်ကံကောင်းနေပြီ။ ဘဝကြီးဟာ မရောရာ၊ မသေချာ၊ မမြဲခြင်းတွေနဲ့ ခန့်မှန်းလို့မရ စိတ်တထင့်ထင့်နဲ့ ပူပင်နေရတဲ့ဘဝ။ အလှလည်းမပြင် အိမ်နေရင်း အဝတ်အစားနဲ့ စုတ်ပြတ်နေတာများ အိမ်ခြေမဲ့ရုပ်ကိုပေါက်လို့။ ခုတော့လည်း နေ့စဥ◌်ရုံးတက်ရတဲ့ ဘဝလေးကို လွမ်းမိပြီး ပြန်ဖွင့်ရင်တော့လား ရုံးနားက နေ့လည်ထမင်းစားပြီးချိန် လမ်းလျှောက်နေကျ အောက်မန်ဟက်တန် စကိုင်းလိုင်းကို မြင်ရတဲ့ မြစ်ကမ်းနားဘေး၊ တရုတ်တန်းကနေ ၄၂ လမ်းအထိ အရှေ့မြစ်ကမ်းဘေး၊ ဘရွတ်ကလင်း တံတားအောက်ဖက်က ပန်းခြံ၊ စင်ထရယ်ပါ့ခ်ပန်းခြံမှာ တဝကြီးလမ်းလျှောက်ပစ်မယ်။

စန်းထွန်း

ဇွန် ၁၂၊ ၂၀၂၀။

ခေတ်မှီသူတိုင်း မတ်စ်တပ်ကြသည်...…ဗိုလ်ကြီးကား ကြည့်ပြီး လက်ဖျစ်လေးတွတ် အသည်းပေးတတ်နေပြီ… :)

နတ်စုနဲ့မိုချီ

Me, left

I am at stage 3