ဂျီစီ ခရီးကြမ်း - ၉

နေစရိတ်၊ စားစရိတ်၊ ဖုန်းဘေလ်၊ ကားအာမခံ၊ ကျန်းမာရေးအားမခံ စရိတ်တွေက တလကို တထောင်ကျော်လောက်ကုန်တော့ အလုပ်ပြုတ်တာ တလကျော်တာနဲ့ စိတ်ပူရပြီ။  အလုပ်ဘယ်တော့ရမလဲ၊ ဘယ်ပြည်နယ် ဘယ်မြို့မှာ အလုပ်ရမလဲ၊ ဘယ်လိုရုန်းကန်ရဦးမလဲ။ အိမ်က ပိုက်ဆံအတွက် လုံးဝစိတ်မပူနဲ့ ပို့ပေးမယ်ဆိုပေမဲ့ ကျောင်းသားဗီဇာက ကုန်တော့မယ်၊ ကျောင်းလခက မကျေသေးဘူး၊ ဘွဲ့ရဖို့က ခရက်ဒစ်တွေ လိုသေးတယ်၊ အလုပ်မရမှာကို စိတ်ပူရတာပါပဲ။ အလုပ်ပြုတ်တာ ဒုတိယအကြိမ်ဆိုတော့ ပထမအကြိမ် ကန်တက်ကီတုန်းကလိုတော့ စိတ်မပူတော့ဘူး။ နေစရိတ်သက်သာအောင် ဒီဇင်ဘာလမှာ ဆူနမ်တို့အိမ်မှာ ကပ်နေဖို့ပြောကြည့်တော့ ဆူနမ်က ဆူတော့တာပဲ။ အစ်မ၊ မိဘတွေကိုပဲ အားကိုးနေတယ်၊ ဒီအသက်အရွယ်အထိ မရပ်တည်နိုင်သေးဘူး၊ စိတ်ဆိုးရင်လည်း သူငယ်ချင်း ကောင်းဖို့အတွက် ပြောရမယ်။ လာနေလို့ရတယ် အမ်းထရူးကို မေးကြည့်ဦးမယ်၊ သူလည်း ပိုက်ဆံပေးနေတာဆိုတော့။ အဲဒီလို သူငယ်ချင်းအရင်းခေါက်ခေါက်ကပြောတော့ စိတ်ထဲထောင်းခနဲ ဒေါသထွက်တယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း သူပြောတာ မှန်နေတော့ နောက်နောင် ကိုယ့်ဘာသာ ရပ်တည်နိုင်အောင် ကြိုးစားမယ် သူများကို အားမကိုးတော့ဘူး။ ဆူနမ့်ကို စိတ်ဆိုးပေမဲ့ ညီအစ်မလိုခင်တဲ့သူငယ်ချင်းက ကိုယ့်ကိုကောင်းစေချင်လို့ပြောတာဖြစ်သလို ကိုယ်ကလည်း စိတ်ထဲတေးထား မှတ်ထားတတ်သူမဟုတ်။ အစတုန်းကတော့ စိတ်ထဲတင်းကနဲဖြစ်ပေမဲ့ နောက်တော့ဘယ်လိုမှ မနေတော့ဘူး။

နယူးယောက်အလုပ်က အော်ဖာကို နိုဝင်ဘာလလယ်မှာရ ပြောင်းရွှေ့ဖို့ ၂ ပတ်ပဲအချိန်ရတယ်။ ပေးသင့်တာတွေပေး၊ ပစ်သင့်တာတွေပစ်၊ နယူးယောက်ကို USPS နဲ့ ပို့သင့်တာတွေပို့။ အားခြင်းစီစဉ်ပြီး နယူးယောက်ကို ၂၀၁၃ ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်နေ့ပြောင်း ၉ ရက်နေ့ ရုံးတက်။ CPT အင်တန်းရှစ် ၂ နှစ်ခွဲက ၂၀၁၃ ဒီဇင်ဘာမှာကုန်ပြီ။ H1B လျှောက်ဖို့မဖြစ်နိုင်သေးတော့ CPT ကို တစ်နှစ်ထပ်တိုးလို့ရလားလို့ ကျောင်းကိုမေးကြည့်တော့ ရတယ် အဝေးသင် လေးဘာသာဆက်တက် ကျောင်းလခ ၆၀၀၀ သွင်းရင် တိုးပေးမယ်တဲ့။ အလုပ်ပြုတ်ထားလို့ ၆၀၀၀ မသွင်းနိုင်ဘူး ခွဲပေးလို့ရလားမေးတော့ တခြားသူဆိုမလုပ်ပေးဘူး ကိုယ့်ကိုတော့ လုပ်ပေးမယ်တဲ့။ ဒီလိုနဲ့ သူများတွေက ၃ နှစ်လောက်နဲ့ မာစတာဘွဲ့ရပေမဲ့ ကိုယ်ကတော့ လေးနှစ်တက်ပြီးမှ မာစတာဘွဲ့ရတယ်။ နယူးယောက်က အလုပ်ရတာနဲ့ ကျောင်းက CPT ကို ၂၀၁၄ ဒီဇင်ဘာအထိ တိုးပေးလိုက်တယ်။ မေရီလန်းမှာ ကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့ မိတ်ဆွေတွေအကြောင်းကို နောက်မှပို့စ်ရေးဦးမယ်။ မြို့အသစ်၊ အလုပ်အသစ်၊ အိမ်အသစ်၊ ပတ်ဝန်းကျင်အသစ်၊ နေရာဒေသအသစ်မှာ နေသားတကျဖြစ်ဖို့ ၂ လလောက် အချိန်ယူရတယ်။ အိမ်ရှင်တွေက သဘောကောင်းပေမဲ့ အိမ်ရှင့်သမီး ဆယ်ကျော်သက်မလေးက ညဉ့်နက်သန်းခေါင်အထိ ဧည့်ခန်းထဲမှာ ရုပ်ရှင်ကြည့်တယ်။ နယူးယောက်တိုက်ခန်းတွေက ကျဉ်းတော့ အသံအကုန်ကြားရတယ်။ အလုပ်ကပင်ပန်း အိပ်ရေးကမဝ ခေါင်းတွေ အရမ်းကိုက်တယ်။

တပတ်နေပြီးတာနဲ့ ဒီအိမ်နဲ့ရေရှည်မဖြစ်ဘူးဆိုပြီး အိမ်အသစ်ရှာတော့ နတ်ဆုနဲ့မိုချီရှိတဲ့ ဂျပန်အိမ်ကိုတွေ့တယ်။ အိမ်ရှင်ကို တလနို့တစ်ပေးပြီး ၂ လအကြာမှာ ဂျပန်အိမ်ကို ပြောင်းတယ်။ ကိုယ်ရုံးသွားတဲ့ မနက် ၈ နာရီဆို အိမ်ရှင်တွေက အိပ်ယာက မနိုးသေးဘူး။ ကိုယ်အိပ်တဲ့အချိန် ည ၁၁ နာရီ အိမ်ရှင်တွေက အိမ်ပြန်မရောက်သေးဘူး။ စနေ၊ တနင်္ဂနွေပိတ်ရက်က အိမ်ရှင်တွေ ပိတ်ရက်မဟုတ်တော့ အိမ်ရှင်တွေနဲ့ကိုယ် တပတ်နေလို့တခါမှတောင် မတွေ ့ဖြစ်ဘူး။ အစ်မရဲ့သူငယ်ချင်းအစ်မက ဂျပန်အိမ်ကဈေးကြီးတယ် ဈေးသက်သာတဲ့အိမ်တွေ ရှာပေးပေမဲ့ ဂျပန်အိမ်မှာ အဆင်ပြေနေတော့ မပြောင်းတော့ဘူး။ ဘယ်လောက်ပဲဆူညံနေပါစေ အိပ်ပျော်တတ်တဲ့သူဆိုရင် ကိစ္စမရှိပေမဲ့ အသံကြားရင် အိပ်မပျော်တော့ အိမ်လခဈေးကြီးတယ်ဆိုပေမဲ့ ဂျပန်အိမ်နဲ့ပဲ အဆင်ပြေတယ်။ ကိုယ် အရင်တုန်းက ဘယ်လောက်ပဲ ဆူညံနေပါစေ အိပ်ပျော်တယ်။ စတိတ်ကိုရောက်တော့ အိပ်မပျော်တော့တာ စိတ်ဖိစီးမှုတွေ များလို့နဲ့တူပါရဲ့။ ရုံးက ၃၆ လမ်း အင်ပါရာစတိတ် အဆောက်အဦးနောက်လမ်းမှာ တရုတ်ကုမ္ဗဏီဆိုတော့ အလုပ်များတယ်။ ပထမဆုံးလုပ်ရတဲ့ ပရောဂျက်က လဂွါးရီးယားလေဆိပ် ပရောဂျက်ပရိုပိုဆယ် P6 Database ကနေ data တွေကို ဂျူးမကြီးရိုဆာဆီကတောင်း database ဒီဇိုင်းချ။ application ရေးတဲ့တရုတ်က main frame application ပဲရေးဖူးတော့ Sharepoint နဲ့မရေးတတ်။

ဒေတာတွေကို ခဏခဏပြောင်းတော့ ရိုဆာ၊ တရုတ်ကြီးနဲ့ အလုပ်လုပ်ရတာ အင်မတန်စိတ်ပင်ပန်းတယ်။ တလအကြာမှာ ၄၂ လမ်း ဂရမ်းစင်ထရယ်ဘူတာနားက ကလိုင်းရင့် MTA က ပရောဂျက်ကို သွားကူရတယ်။ ကလိုင်းရင့်ဆိုဒ်မှာ အလုပ်လုပ်ရတာ ပိုပျော်တယ်။ ကိုယ့်ကျွှမ်းကျင်တဲ့ ပရိုဂရမ်းမင်းတွေနဲ့ ရေးရတဲ့အပြင် စီနီယာခဲတန်၊ ပရောဂျက်မန်နေဂျာ ပတ်ထရီရှာတို့နဲ့ အလုပ်လုပ်ရတာ အရမ်းအဆင်ပြေတယ်။ H1B လျှောက်ပေးဖို့ ဖေဖေါ်ဝါရီလမှာ ရုံးကိုမေးကြည့်တော့ ဒါရိုက်တာမက ကိုယ့်ရဲ့လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် ခဲတန်နဲ့ပတ်ထရီရှာတို့ကို ကိုယ့်အလုပ်လုပ်တာ ဘယ်လိုနေလဲလို့ မေးကြည့်တယ်။ နှစ်ယောက်စလုံးက အလုပ်ကြိုးစားတယ် ကလိုင်းရင့်နဲ့လည်း အဆင်ပြေတယ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မူလည်း ကောင်းတယ်လို့ ထောက်ခံပေးတယ်။ H1B လျှောက်ဖို့ လိုအပ်တဲ့စာရွက်စာတမ်းတွေကို ရုံးကပေးပြီး ရှေ့နေခ၊ appliciation fees တွေကို ကိုယ့်ဘာသာပေးရတယ်။ ဆူနမ့်ကုမ္ဗဏီကျတော့ ရှေ့နေခ၊ လျှောက်ခတွေကို ရုံးကပေးတယ်။ ရုံးကလူတွေကို မေးကြည့်တော့ ရုံးကတော်တော်များများ တရုတ်ရှေ့နေနဲ့ လုပ်ကြတယ်။ ရှေ့နေခ ၁၅၀၀၊ application fee ၁၅၀၀ ကို ရုံးက ချက်လက်မှတ်ရေးပေး၊ ရုံးကို ကိုယ်ကပြန်ပေး၊ Fedex ဖိုး ဘာကြေးညာကြေးနဲ့ H1B အတွက် ၃၀၀၀ -  ၃၅၀၀ လောက်ကုန်တယ်။ ပထမဆုံး H1B ဆိုရင် ဧပြီ ၁ ရက်နေ့မှာပဲ လက်ခံတဲ့အတွက် ဧပြီ ၁ ရက်နေ့အရောက် အစိုးရကလက်ခံတဲ့ ၈၅၀၀၀ ထဲပါအောင် ပို့ရတယ်။

လစ်ဘာတီရုပ်တု နယူးဂျာဆီပြည်နယ်
ဇှုလှိုင် ၄၊ ၂၀၁၃။

ဧပြီ ၁ ရက်နေ့ အမှီပို့ဖို့ အချက်အလက်တွေ မှန်မမှန်၊ လိုအပ်တဲ့ စာရွက်စာတမ်းတွေပါမပါ သေသေချာချာ အထပ်ထပ်စစ်ရတယ်။ အစိုးရကသတ်မှတ်ထားတဲ့ ၈၅၀၀၀ ထက် လျှောက်တဲ့သူအရေအတွက်က ၃ ဆများနေလို့ lottery စနစ်နဲ့ အရင်စစ်ချတယ်။ lottery အောင်မှ နောက်တဆင့် စဉ်းစားတယ်။ H1B လျှောက်လွှာကို ဧပြီ ၁ မှာ တင်ရပြီး အောက်တိုဘာကို အဖြေသိရပြီ။ အဖြေမသိခင် ကျောင်းသားဗီဇာကုန်သွားခဲ့ရင် ခွင့်ယူ၊ unpaid leave ယူပြီး H1B Approved ဖြစ်ပြီဆိုမှ အလုပ်ပြန်လုပ်လို့ရတယ်။ ရုံးက H1B လျှောက်တဲ့ ၆ ယောက်ထဲမှာ ၃ ယောက်က ရီဂျက်ဆိုတဲ့သတင်း စီနီယာခဲတန်ဆီက ကြားတော့ နေမကောင်းချင်သလိုတောင်ဖြစ်တယ်။ အိန္ဒိယမလေးက approved ဖြစ်ပြီး ပီအိပ်ချ်ဒီတက်နေတဲ့ တလောကမှ သမီးလေးမွေးထားတဲ့ တရုတ်ကလေးက ရီဂျက် ။ စန်းစန်း နင့်မှာ ဘာကဒ်ရှိလဲလို့ ရှေ့နေကမေးတော့ SSN (Social Security Number) ကဒ်၊ ဒရိုင်ဘာလိုင်စင်ကဒ်ရှိတယ်။ အီးအေဒီ EAD ကဒ်လိုမျိုးရှိလား ဘာကဒ်မှမရှိဘူး I20 စာရွက်ရဲ့ နောက်ဆုံးစာရွက်မှာ ဘယ်ကုမ္ဗဏီ၊ ဘယ်နေရာ၊ ဘယ်လိုရာထူးနဲ့၊ ဘယ်နေ့ဘယ်ရက်အထိ CPT အင်တန်းရှစ် အလုပ်လုပ်ခွင့်ရှိတယ်ဆိုတဲ့ စာရွက်ပဲရှိတယ်။ အဲဒါကို USCIS ဗာမွန်ရုံးက အီးအေဒီကဒ်တင်ပါဆိုတော့ ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲ။ အရာရှိက ဗီဇာအကြောင်း နားမလည်ဘူး ပြန်တင်ရမယ် ပြန်တင်ခ ၅၀၀ ပေးရမယ်။ ကျောင်းသားဗီဇာကလည်း ကုန်တော့မယ် H1B ကလည်း ရီဂျက်များတယ် ကြားတယ်။

ကျောင်းကို CPT အင်တန်းရှစ် ထပ်တိုးလို့ရလားမေးကြည့်တော့ ထပ်မတိုးပေးနိုင်တော့ဘူး၊ တခြားကျောင်းကိုရှာ၊ တက္ကသိုလ်၊ NGO အလုပ်မျိုးကိုရှာ၊ သူတို့က ကိုတာမလိုတော့ H1B ၊ ဂရင်းကဒ် လျှောက်ရင်မြန်တယ်။ အင်ဒီးယားနားပြည်နယ် ဖို့ဝိန်းမြို့မှာ ဗော်လန်တီယာလုပ်ဖူးတဲ့ အဖွဲ့အစည်းကို မေးကြည့်တော့ အလုပ်မရှိဘူး။ ဆူနမ့်ကို မေးကြည့်တော့ ဒယ်လာဝဲယားပြည်နယ်မှာ ကျောင်းတကျောင်းရှိတယ်။ ကိုယ်တို့လို ဗီဇာအခက်အခဲကြုံတဲ့ ကျောင်းသားတွေကို ရိုက်စား အဲလေ ခဏကယ်တင်ပေးတဲ့ကျောင်း ဆိုပါတော့။ ပထမဆုံးနေ့မှာ CPT ထုတ်ခိုင်းတဲ့ ဒီတော့ ငါးရက်အလုပ်လုပ် ပိတ်ရက်မှာ ကျောင်းသွားတက် H1B Approved ဖြစ်ခဲ့ရင် မတက်နဲ့တော့။ H1B ရီဂျက်ဖြစ်ခဲ့ရင် ကျောင်းဆက်တက် နောက်နှစ် H1B ဆက်လျှောက် ရရင်ကျောင်းမတက်နဲ့တော့။ ဘွဲ့ရဖို့ထက် ဗီဇာ status ကို ထိန်းတဲ့သဘော။ လိုအပ်တဲ့ အလုပ်အော်ဖာစာ၊ လခ ၃ လ၊ ဘဏ်စာရင်း ၃ လ၊ ဘွဲ့လက်မှတ်၊ အမှတ်စာရင်း၊ grading ၊ transcripts တွေပို့တော့ ကိုယ့်လျှောက်လွှာကို လက်မခံဘူး grading ၃ အောက် နည်းနေလို့တဲ့။ ကျောင်းက မပြီးသေးဘူး ကျောင်းပြီးရင်တော့ grading ၃ ကျော်မှာပါ ဆူပါဗိုက်ဆာ၊ ပရော်ဖက်ဆာတွေဆီက ထောက်ခံချက်ယူပေးပါမယ်လို့ ပြောတာတောင် လက်မခံဘူး။ အစ်မသူငယ်ချင်းက ယိုးဒယားဘုန်းကြီးကျောင်းက ဆုတောင်းပြည့်တယ်လို့ပြောလို့ သွားဆုတောင်းသေးတယ်။

ကိုယ်ကြိုးစားလို့ရတာ အကုန်ကြိုးစားပြီးပြီ H1B ရမရကတော့ ကံပဲ။ မရရင် ၂၀၁၄ ဒီဇင်ဘာ CPT ကုန်တဲ့အထိ အလုပ်လုပ် ကျောင်းအကြွေးတွေဆပ်။ နေဖို့ကံပါရင်တော့ ရလိမ့်မယ် ကိုယ်လုပ်နိုင်တာက ဆုတောင်းတာပဲ လုပ်နိုင်တော့တယ်။ ၂၀၁၃ စက်တင်ဘာ ၁၁ ကျောင်း replacement office က ဂျူလီက စက်တင်ဘာ ၉  ရက်နေ့မှာ ကိုယ့် status ပြောင်းသွားတဲ့အကြောင်း၊ H1B ရပြီ အောက်တိုဘာ ၁ ရက်နေ့မှာ effect ဖြစ်မဲ့အကြောင်း၊ ကွန်ဂရက်ကျူလေးရှင်းလုပ်တဲ့ အီးမေးလ်ရတော့မှ ရှေ့နေ့ကိုလှမ်းမေး ရှေ့နေက အတည်ပြုပေးတော့မှ ပျော်လိုက်တာ။ နောက်ထပ် ၃ နှစ်နေလို့ရပြီ အလုပ်မပြုတ်ရင်ပေါ့ H1B နဲ့က အလုပ်ပြောင်းဖို့မလွယ်ဘူး။ အလုပ်ပြောင်းချင်ရင် အလုပ်အသစ်က H1B Transfer လျှောက် ရတော့မှ အလုပ်သစ်ကို ပြောင်းကြတာများတယ်။ H1 Transfer လို့ ခေါ်ကြပေမဲ့ H1 အသစ်တင်တာပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ ပထမဆုံး H1B လျှောက်သလို ဧပြီ ၁ ရက်နေ့မှ တင်ရတာမဟုတ်ဘူး။ ကြို က်တဲ့အချိန်မှာ ကြိုက်သလောက်  H1B Transfer လျှောက်လွှာ တင်လို့ရတယ်။ H1 Transfer ၂ ခုလျှောက်တယ်ဆိုပါတော့ ၂ ခုစလုံးရရင်တောင် ၁ ခုပဲ အလုပ်လုပ်ခွင့်ရှိတယ်။ H1 Transfer လုပ်ရင် အလုပ်တခုနဲ့တခုကြား gap ဖြစ်နေရင် စာရွက်စာတမ်းတွေ ထပ်တောင်းခံရ ရီဂျက်ဖြစ်နိုင်တယ် safe မဖြစ်ဘူးဆိုပါတော့။ ဒီရုံးမှာပဲ ဂရင်းကဒ်ရတဲ့အထိနေပြီး ဂရင်းကဒ်ရတာနဲ့ အလုပ်ထွက်မယ်လို့ စိတ်ကူးထားပေမဲ့ ကြံစည်ထားတဲ့အတိုင်း ဖြစ်မလာတဲ့အခါ ခက်ခဲရှုပ်ထွေးလှတဲ့ employment based ဂရင်းကဒ်လျှောက်တဲ့အခါ ကြုံတွေ့ရတာတွေကတော့ နောက်အပိုင်းမှ ဆက်ပါဦးမယ်။

စန်းထွန်း
ဒီဇင်ဘာ ၁၄၊ ၂၀၁၇။