သာစွ ရခိုင်မြေ - ၂

ကွန်ပျူတာစနစ်မဟုတ်ဘဲ စာရွက်စာတမ်း အမှားအယွင်းတွေနဲ့ဆိုတော့ မဲပေးရမယ့်စာရင်းမှာ ပါပေမယ့် မဲလက်မှတ်မရတာတွေ ပြသနာပေါင်း သောင်းခြောက်ထောင်။ သံရုံးတွေက အတတ်နိုင်ဆုံး အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် လုပ်ပေးကြပါတယ်။ ၆၈ မီလျံယံသုံးပြီး မှန်ကန်သမာသမတ်ကျတယ့် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်ရမယ်လို့ ကတိပေးပြီး အခုတော့ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းပဲ မှန်ပါတယ်တယ့်။ လူသုံးသောင်းလောက်ကိုတောင် စနစ်တကျ မဲပေးနိုင်အောင် မလုပ်ပေးနိုင်ဘဲနဲ့များ သန်း ၄၀ ကို စနစ်တကျ မဲပေးနိုင်အောင် ဘယ်လိုစီစဉ်မလဲ မသိဘူး။ အမေရိကန်ဆို အကျယ်ကြီး နယူးယောက်နဲ့ ဝါရှင်တန်ဒီစီသံရုံးတွေကို အချိန်ကုန်၊ ငွေကုန်၊ ပင်ပန်းခံပြီး ဘယ်လိုလုပ် မဲလာပေးနိုင်ပါ့မလဲ။ ဆရာဒေါက်တာခင်မောင်ညိုတို့ နိုင်ငံခြားမှာ မဲပေးတုန်းက မဲပေးချင်ပါတယ်လို့ အကြောင်းကြားလိုက်ရင် သံရုံးက မဲလက်မှတ်တွေကို စာတိုက်ကနေ ပို့ပေးတယ်တယ့်။ မဲလက်မှတ်မှာ ကိုယ်ပေးချင်တယ့်ပါတီကို မဲပေးပြီးရင် စာတိုက်ကနေတဆင့် သံရုံးကို ပို့ပေးလိုက်တယ်တယ့်။ တရားခံက ဆော့ဝဲလ်ကြောင့်တယ့် ဒါသက်သက် ကျွန်မတို့ ပရိုဂရမ်မာတွေကို သိက္ခာချတာ တေချင်းဆိုးကြီးတွေ။ ကျွန်မအစ်မဆိုရင် မနက် ၃ နာရီခွဲလောက်ကတည်းက တန်းစီတာ ည ၅ နာရီကျော်မှ မဲပေးရတယ်။ အလှုရှင်တွေ၊ ဗော်လန်တီယာတွေ တကယ်ချီးကျူးဖို့ ကောင်းတယ် ဗိုက်တချက်မှမဆာ ဗိုက်ကားနေအောင် စားရပါတယ်တယ့်။ ခဲအိုကို စောင့်ခိုင်းထားပြီး မကြီးတို့က နေရိပ်မှာစောင့် နည်းနည်းလေးရွေ့ရင် လိုက်ရွေ့။ ပင်ပန်းလို့ ပလက်ဖောင်းမှာ အိပ်ပျော်သွားတာ နှစ်ခါတောင်တယ့်။ တနေကုန် နေပူကြီးမှာ စောင့်ရတော့ ခဲအိုဆို နေမကောင်းချင်တောင်ဖြစ်ပြီး ဆေးသောက်လိုက်ရတယ်။ အတော်ပင်ပန်းပေမယ့် ပင်ပန်းတယ်လို့ မထင်ပါဘူး ကိုယ့်မဲတပြားက တိုင်းပြည်အတွက် အရေးကြီးတယ်လေတယ့်။ ပတ်စ်ပို့စ်သက်တမ်းတိုးဖို့၊ အခွန်ဆောင်ဖို့ဆိုရင် မနက်အစောကြီး လေးနာရီထပြီး တန်းစီနေကြဆိုတော့ မြန်မာတွေအတွက် ဒုက္ခဆိုတာကို ထုပေထောင်းပေ ခံနိုင်ရည်ရှိပြီးသား။

အဖေတို့ နယူးယောက်မှာ ရှိနေတုန်း ရုံးပိတ်ရက် မနက်ခင်းမှာ လက်ဖက်ရည်သောက် မုန့်စား အဖေက တရုတ်ကုန်စုံဆိုင်ကနေ ယူလာတယ့် တရုတ်သတင်းစာကို အရုပ်ကြည့်နေတုန်း ဂျာမနီဝန်ကြီးချုပ် အိန်ဂျလာမာကဲလ်ဓာတ်ပုံကိုတွေ့တော့ ကျွန်မက အဲဒီအမျိုးသမီးက ကမ္ဘာပေါ်မှာ သြဇာအရှိဆုံးအမျိုးသမီး ၁၀၀ ထဲမှာ နံပါတ်တစ်၊ အမေစုက နံပါတ်နှစ်။ အဖေက မျက်မှန်ပေါ်ကနေ ကျော်ကြည့်ပြီး ဦးသိန်းစိန်လောက် တော်ပါ့မလားတယ့်။ ဘာ အိန်ဂျလာမာကဲလ်ဆိုတာ ပြင်သစ်၊ အီတလီ၊ ဘယ်လဂျီယံ၊ နယ်သာလန် ဥရောပနိုင်ငံတွေကို ဦးဆောင်နိုင်တယ့် အမျိုးသမီး ဦးသိန်းစိန် သူ့ခြေဖျားကို မမှီဘူး။ ဦးသန်းရွှေစကားကို မြေဝယ်မကျ နားထောင်လို့ သမ္မတဖြစ်လာတာ။ မိဘပြည်သူများခင်ဗျားဆိုပြီး လည်လေးတုန်တုန် ခေါင်လေးတုန်တုန် ပြောတတ်တာကလွဲရင် ဘာအစွမ်းအစ ရှိလို့တုန်း။ သူများရှေ့မှာ အဲဒီစကားကို ဘယ်တော့မှ သွားမပြောလေနဲ့ ရှက်စရာကြီး အေးလေ။ အဖေက သူဘဲမပြောသလို မသိချင်ယောင် ဆောင်နေလေရဲ့။ အမေက မူလတန်းလောက်ပဲ ကျောင်းတက်ခဲ့ရပေမယ့် မြန်မာ့ရုပ်မြင်သံကြားကနေ ၈ နာရီ သတင်းလာရင် တီဗွီပိတ်ပဲ။ တံတားတွေ၊ ရေကာတာတွေ၊ တက္ကသိုလ်တွေ ဖွင့်ပြီး တီဗွီထဲမှာ တိုင်ပြည်ကြီးက တိုးတက်နေတာကိုး။ CNA သတင်းလာရင် ကျွန်မတို့တွေကို ဘာသာပြန်ခိုင်းတယ်။ အဖေက ၈ နာရီသတင်းကို ဖွင့်ထားတတ်တယ် ကျွန်မတို့တွေ ကွန်ပလိမ်းတက်တော့ အသံတိုးတိုးလေးနဲ့ ဖွင့်တယ်။ အဖေဟာ အမြှော်အမြင်ရှိပြီး ရိုးသားကြိ ုးစားပေမယ့် နိုင်ငံရေးမှာတော့ အတော်ရှော်တာပဲ။ အမေ၊ မကြီး၊ ကျွန်မတို့လို နိုင်ငံရေးစိတ်ဝင်စားတယ့် သူတွေကြားထဲမှာ ဦးသိန်းစိန်လောက် တော်ပါ့မလားလို့ စကားထွက်လာတာ တော်တော်စိတ်ဆိုးမိတယ်။ အမေနဲ့ ကျွန်မဆိုတာ အဖေ့ကို ကက်ကက်လန်အောင် ရန်တွေ့လိုက်တာ နောက်များ ဦးသိန်းစိန်ဆိုတယ့် နာမည်ကို ကျွန်မတို့ရှေ့မှာ မပြောရဲတော့ဘူး။

အဖေ ဘယ်သူ့ကို မဲပေးမလဲမေးတော့ NLD ကို မဲပေးပါမှာတယ့်။ ဟင်းနော် ဦးသိန်းစိန်တို့ ကြံ့ဖွတ်ပါတီကို မဲမပေးနဲ့။ ဦးသိန်းစိန်အစိုးရလက်ထက်မှာ မြစ်ဆုံရေကာတာကို ရပ်ပေးတာ တစ်မှတ်။ ဒါကလည်း သူ့အစိုးရလက်ထက်မှာပဲတယ့်။ ဘင်္ဂါလီကိစ္စမှာ ရိုဟင်ဂျာတွေ မရှိဘူးလို့ ရပ်တည်ပေးတာ တစ်မှတ်။ မရပ်တည်ပေးလို့လည်း မရဘူး မရပ်တည်ပေးရင် ရခိုင်မြေကို သူတို့တွေ ခြေတလှမ်းမှ လှမ်းခွင့်ရမှာ မဟုတ်ဘူး။ အမေစုနဲ့ တွေ့ဆုံတယ် တစ်မှတ်။ ထိုင်ဝမ်မှာ မုန်တိုင်းတိုက်တော့ သမ္မတက လွှတ်တော်ကနေ တိုက်ရိုက်ညွှန်ကြားတယ်။ မြန်မာပြည်မှာ ရေကြီးတော့ ဦးသိန်းစိန်က ရေကာတာ ရေကင်းစောင့်တယ်။ ဦးသိန်းစိန် လာဘ်စားမှုကင်းတယ်၊ စိတ်နှလုံးကောင်းတယ်ဆိုပေမယ့် တိုင်းပြည်ကို ဦးဆောင်ရလောက်အောင် မတော်မထက်မြက်ဘူး။ ခုလည်း ပြောင်းလဲချိန်တန်ပြီဆိုတော့ ဘာတွေပြောင်းလဲဖို့ လိုလဲတဲ့။ အရည်အချင်းမရှိ ခပ်တည်တည် သမ္မတတက်လုပ်နေတယ့် ခင်ဗျားကြီးကို ပြောင်းလဲဖို့၊ လွှတ်တော်ထဲမှာ စိမ်းစိမ်းတွေ မရှိဖို့၊ ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေကို ပြောင်းလဲဖို့၊ အစိုးရဆိုတာ အာဏာရှင်လူတစုအတွက် မဟုတ်ဘဲ ပြည်သူတွေအတွက် ပြောင်းလဲဖို့ဆိုပြီး ကြိမ်လုံးနဲ့ ခပ်စပ်စပ်လေး ရိုက်ပစ်ချင်တယ်။ ပြည်သူတွေ ရင်ထဲက ခေါင်းဆောင်က ဘယ်သူလဲဆိုတာ အားလုံးသိပြီးသား။ မသိချင်အောင် ဆောင်ရင်တော့ တမျိုးပေါ့လေ။ မွန်ပြည်နယ်ဖက်မှာ မဘသဘုန်းကြီးတစ်ပါးက မျိုးစောင့်ဥပဒေကို ကြံ့ဖွတ်ပါတီက ပြဋ္ဌာန်းခဲ့တာ။ သူတို့ပြဋ္ဌာန်းတာကို သူတို့ဖျက်ပါ့မလားလို့ မဲဆွယ်တရားဟောတာ သတင်းမှာတွေ့လိုက်ရတော့ ရင်ထဲကျလိကျလိ ဖြစ်တယ်။ ၂၀၀၇ ရွှေရောင်တော်လှန်ရေး၊ လက်ပန်းတောင် မီးလောင်ဗုံးကိစ္စတွေမှာ အမျိုးဘာသာ သာသနာကို စောင့်ရှောက်သူတွေက ဘယ်သူများပါလိမ့်။ မောင်မောင့်ယောက္ခမအိမ်က မဘသတွေ သူ့မရီးက မဘသမှ မဘသ။

ဦးသိန်းစိန်ပုံကို ပရိုဖိုင်ချိန်းထားတယ် ခေတ်ပညာတတ်ဖြစ်ပြီး ဘာသာရေးမှိုင်းမိနေရှာတယ်။ ဖေ့ဘွတ်၊ သတင်းဋ္ဌာနတွေ၊ မဘသက ဆွယ်တာတွေကို အသိညဏ်ပညာနဲ့ ဝေဖန်မပိုင်းခြားနိုင်ဘူး။ မောင်မောင့်ယောက္ခမအိမ်ဖက်မှာ မဲပေးရင် NLD ကို မပေးမှာစိုးလို့ အမေက သူ့သားကို လှိုင်မြိ ု့နယ်မှာပဲ မဲပေးခိုင်းတယ်။ နင့်သားအတွက် NLD ကို မဲပေးတယ့် အမေက။ နိုင်ငံခြားမှာတော့ ဘယ်ပါတီကို မဲပေးတယ်ဆိုတာ လျှို့ဝှက်ချက်။ ကျွန်မတို့တွေမှာတော့ NLD ကို မဲပေးပါတယ်လို့ တမင်တကာ ဖွင့်ဟရတယ့်အဖြစ်။ ပြီးတော့ ဆာဗေးတွေကောက်ပြီး NLD က ၉၉ ရာခိုင်နှုန်းကျော် နိုင်ပါတယ်ဆိုပြီး ကြေငြာရတယ့်ဘဝ။ ကိုယ်ပေးလိုက်တယ့်မဲတွေ ပယ်မဲမဖြစ်အောင်၊ တခြားပါတီအတွက် မဖြစ်အောင်၊ မဲမခိုးနိုင်အောင် ကြိ ုတင်ကာကွယ်ရရှာတယ်။ မကြီးကတော့ ပြတ်တယ် အမေစုမကောင်းကြောင်း ရှယ်တယ့်သူတွေ၊ ဦးသိန်းစိန်ပုံကို ပရိုင်ဖိုင်လုပ်ထားတယ့်သူတွေကို unfriend လုပ်မယ်တယ့်။ လန်ဒန်အခြေစိုက် Global Witness အဖွဲ့ရဲ့ ကျောက်စိမ်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ ကြီးမားသည့် နိုင်ငံတော် လျှို့ဝှက်ချက် အစီရင်ခံစာအရ ၂၀၁၄ မှာ ကျောက်စိမ်းကနေ ဒေါ်လာ ၃၁ ဘီလီယံရတယ်တဲ့။ ဒေါ်လာ ၃၁ ဘီလီယံဆိုတာ ပြည်တွင်းထုတ်ကုန် GDP ရဲ့ တဝက်နီးပါးဖြစ်ပေမယ့် အဲဒီပိုက်ဆံတွေက နိုင်ငံဘဏ္ဍာတွေထဲ ရောက်မလာဘဲ ခရိုနီတွေအိတ်ထဲ ရောက်သွားတယ်တယ့် သူခိုးကြီးတွေ။ နိုင်ငံခြားဘဏ်မှာ အပ်ထားတယ့် ဒေါ်လာ ၁၁ ဘီလီယံဆိုတာ ရှိသေးတယ်။ တပ်ချုပ်ကြီးက ပြောလိုက်သေးတယ် နိုင်ငံခြားသြဇာကို မခံမယ့်သူကို ရွေးခြယ်ပါတယ့်။ အောင်မလေး .... တရုတ်ကို အဖေခေါ်နေတာ ဘယ်သူတွေဆိုတာ လူတိုင်းအသိ။ ကျွန်မတို့ပြည်သူတွေ တဦးတယောက်ချင်းစီ နိုင်ငံခြားကို ကြွေးမြီဒေါ်လာငါးသိန်း တင်နေတယ်တယ့်။ ပြည်သူတွေမှာ ပင်ပင်ပန်းပန်း အလုပ်လုပ်တာတောင် ထမင်းနပ်မှန်စားဖို့ အနိုင်နိုင်။ အကြွေးဒေါ်လာငါးသိန်း ဆပ်ရဦးမယ်။ ကျွန်မ တသက်လုံးရှာတာတောင် ဒေါ်လာငါးသိန်း   မရနိုင်ဘူး။

ဦးသန်းရွှေနဲ့ ဦးသိန်းစိန်တို့ရေ ခင်ဗျားတို့လက်ထက်မှာ နိုင်ငံခြားငွေတွေကို ချေးပြီး ထင်တိုင်းကြဲ အုပ်ချုပ်ခဲ့လို့ ဒီလိုအကြွေးတင်တာ။ ကျုပ်တို့ပြည်သူတွေနဲ့ လားလားမှမဆိုင် ခင်ဗျားတို့ချေးတာ ခင်ဗျားတို့ဆပ် ဒါပဲ။ ဒီပို့စ်ရေးနေတုန်း စိုးလွင်လွင်ရဲ့ မောင့်မျက်ရည်ဝိုင်း သီချင်းနားထောင်လျက်သား ဖြစ်နေတော့ သြော် ငါတို့အဖြစ်က မောင့်အကြွေးတွေဝိုင်း ဖြစ်နေပါလားလို့ မဆီမဆိုင် တွေးမိသေးတယ်။ဒီမိုကရေစီပြည့်ဝတယ့်နိုင်ငံမှာတော့ ရှုံးတယ့်သူက ရှုံးပါတယ်လို့ဝန်ခံပြီး အနိုင်ရတယ့်သူကို ကွန်ဂရက်ကျူလေးရှင်းလုပ်ပြီး အရှုံးကို သိက္ခာရှိရှိ ရင်ဆိုင်တယ်။ အမေစုပြောသလို ရှုံးတာရှက်စရာ မဟုတ်ဘူး နောက်တကြိမ် ယှဉ်ပြိ ုင်ရင် အားနည်းချက်တွေကနေ သင်ယူလေ့လာပြီး နိုင်အောင်ကြိ ုးစားမယ်။ ကျွန်မတို့နိုင်ငံမှာတော့ ရှုံးခဲ့ရင် အဲဒီအရှုံးကို သိက္ခာရှိရှိ ရင်ဆိုင်ပါ့မလား။ ရွေးကောက်ပွဲပြီးလို့ အစိုးရဖွဲ့မယ့် ရက်ပေါင်း ၉၀ ကလည်း အရေးကြီးတယ်တယ့်။ နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်နေ့ကတော့ တကယ့်ကို ရင်ခုန်စိတ်လှုပ်ရှားစရာပဲ။ မဇ္ဈိမသတင်းဋ္ဌာနနဲ့ ဦးဝီရသူ တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းကို ဖတ်ရတော့ ပြောချင်တာလေး ရှိပါတယ်။ အမေစုကို ချစ်တယ်ဆိုတယ့်သူတွေနဲ့ ပြိ ုင်ချင်တယ်။ ကျွန်မလောက် အမေစုကို ချစ်နိုင်ပါ့မလား။ အမေစုကို အရှုးအမှုး ချစ်တယ်။ အဲ ... ကျွန်မအခန်းထဲမှာတော့ အမေစုဓာတ်ပုံ တပုံမှမရှိဘူး။ ဒါပေမယ့် ဟော့ဒီရင်ဘတ်ထဲမှာ အမေစုဓာတ်ပုံတွေအပြည့်။ ဦးဝီရသူနဲ့ အမေစုအပေါ် ချစ်တယ့်အချစ် ပြိ ုင်ကြည့်တာပါ။ လာ... တို့အတူ ချစ်ခြင်းငယ်ပြိ ုင် လိုက်ကြရအောင်။

စန်းထွန်း
အောက်တိုဘာ ၃၁၊ ၂၀၁၅။

(P.S : ဦးဝီရသူနဲ့ အမေစုအပေါ် ချစ်တဲ့အချစ် ချဲလင့်လုပ်တယ်ဆိုတာထက် တော်ကြာ အမေစု မကောင်းကြောင်းပြော၊ တော်ကြာ အမေစုကို အရှုးအမူး ချစ်တယ်ပြော ဘလောင်းဘလဲပြောနေတယ့် ဦးဝီရသူကို ဟားချင်တဲ့သဘော၊ လှောင်ချင်တဲ့သဘောအနေနဲ့ ရေးထားတာပါ။ ချဲလင့်လုပ်တာထက် misquote လုပ်တယ်၊ သရော်တဲ့အနေနဲ့ ရေးထားခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။)

အရှင်ဝီရသူနဲ့ တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းကို အောက်ကလင့်ခ်လေးမှာ သွားဖတ်လို့ရပါတယ်။
ဒေါ်စုကို ချစ်တယ်ဆိုတဲ့သူတွေ ကျုပ်လောက် ချစ်နိုင်မလားလို့ မေးခွန်းထုတ်လိုက်တယ့် အရှင်ဝီရသူ

သာစွ ရခိုင်မြေ - ၁

ကျွန်မက ရခိုင်လူမျိုး ဖြစ်ပေမယ့် ရခိုင်စကား မပြောတတ်ဘူး နည်းနည်းတော့ နားလည်တယ်။ ဒါပေမယ့် စစ်တွေ၊ ကျောက်တော်ဖက်က လေသံတွေကို လုံးဝနားမလည်ဘူး။ အဖေ၊ အမေတို့က ကျောက်ဖြူခရိုင်၊ စနဲမင်းပြင်ဖက်က။ ကျွန်မကို အမေတို့ရွာမှာ မွေးခဲ့ပေမယ့် ခြောက်လသမီးနဲ့ ဧရာဝတီတိုင်း ငပုတောမြို့နယ် ဟိုင်းကြီးကျွှန်းကို ပြောင်းခဲ့တော့ ကျွန်မမွေးရပ်မြေက ဟိုင်းကြီးလို့ပဲ ခံယူထားတယ်။ အမေ့အစ်ကိုအကြီးဆုံးက ဗမာမကို ယူတာကလွဲရင် တမျိုးလုံး ရခိုင်တွေချည်းပဲ။ ရခိုင်စကားမပြောတတ်တယ့် မကြီးနဲ့မောင်မောင် အိမ်ထောင်ကျတော့ သူတို့အိမ်ထောင်ဖက်တွေက ရခိုင်စကားပြောတယ့်သူတွေ။ ကျွန်မဆယ်နှစ်သမီးလောက်တုန်းက အမေ့အမေအဘွားဆုံးတော့ အမွေကိစ္စအတွက် အမေတို့ရွာကို ရောက်ခဲ့ဖူးတယ်။ အမေ့အစ်ကိုဘကြီးလည်းပါတယ်။ ရန်ကုန်ကနေ တောင်ကုတ်ကို ညဖက်ကားစီးရတယ်။ လမ်းကကျဉ်းကျဉ်းလေး တဖက်မှာချောက်ကြီး ရိုးတောင်ကလည်း မတ်လိုက်တာ ကြောက်စရာကြီး။ ရိုးတောင်မှာ တညအိပ်တော့ အိမ်တွေက ချောက်တွေမှာ ဆောက်ထားတာ အသည်းခိုက်အောင် အေးတယ်။ တောင်ကုတ်ကနေ စနဲအထိ သင်္ဘောစီးရတယ်။ စနဲကနေ အမေတို့ရွာအထိ တတောင်တက် တတောင်ဆင်း လမ်းလျှောက်ရတယ်။ လမ်းက ပြေပြေချောချော မဟုတ်ဘူး။ ကျောက်တုံးလေးတွေ အဆင့်လိုက် စီထားတာ လူပြတ်တယ်။ ဟိုအိမ်က ထမင်းဖိတ်‌ကျွှေး၊ ဒီအိမ်က ထမင်းဖိတ်ကျွှေးနဲ့ တရွာလုံးကို ပတ်စားနေတာ တည်းခိုတယ့်အမေ့အဒေါ်တို့အိမ်မှာတောင် ထမင်းမစားလိုက်ရသလိုဘဲ။ ချောင်းဖျား လယ်လုပ်တယ့်နေရာတွေကိုသွားရင် မောင်မောင်က နွားတစ်ကောင်ပေးပါလို့ တောင်းတတ်တယ်။ လယ်သမားဘဝဟာ အတော်ပင်ပန်းတာပဲ နေထွက်ကနေ နေဝင်အထိ အလုပ်လုပ်တာတောင် စားလောက်ရုံပဲရှိတယ်။ အဖေတို့ အဘိုးရှိတယ့် ဗမာပြည်ကို လိုက်လာတာ မှန်သွားတယ်။ ပေါက်စမတို့တော့ သူ့နောက်လိုက်မလာရင် ခုလောက်ဆို လယ်ထဲ ထမင်းတောင်း ပို့နေရပြီလို့ ကျွန်မအဘိုးက ပြောလေ့ရှိတယ်။

မကြီး ဆယ်တန်းအောင်ပြီးတော့ အမျိုးတွေ ရခိုင်ပြည်ကို ပြန်တယ့်အခါနဲ့ကြံကြုံတော့ မကြီးက ရခိုင်ပြည်ကို ရောက်ဖူးတယ်။ အဖေဆို ရခိုင်ပြည်မပြန်တာ ကျွန်မတို့တသက်ပဲ ဆိုပါတော့။ လွန်ခဲ့တယ့်ငါးနှစ်လောက်က အဖေတို့ရွာက စေတီကို ပြုပြင်ထိန်းသိမ်း ထီးတင်တော့မှ ရခိုင်ပြည်ကို တခေါက်ပြန်ရောက်တယ်။ အမေစု ရခိုင်ပြည်ကို NLD အောင်နိုင်ရေး စည်းရုံးရေးဆင်းတော့ စိတ်ပူမိတယ်။ ရခိုင်တွေက ဘင်္ဂါလီကိစ္စမှာ အမေစု ဘာမှမပြောလို့ အမေစုကို မုန်းနေကြတာ။ အမေစုလာရင် ဆန္ဒပြမယ်၊ ကန့်ကွက်မယ်လို့ သတင်းတွေ ကြားထားတာကိုး။ ရခိုင်သားတွေကြောင့် သမိုင်းမှာ အမည်းစက်ထင်သွားမှာ၊ ရခိုင်လူမျိုးတွေ အရှက်ရစေမယ့် ကိစ္စဖြစ်သွားမလားလို့ စိတ်ပူမိတယ်။ အမေစုလာတော့ ရခိုင်သားတွေ လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲ ကြိုဆိုကြတာ၊ ရခိုင်ခရီးစဉ် အောင်အောင်မြင်မြင် ပြီးဆုံးတော့မှပဲ စိတ်အေးသွားတော့တယ်။ ဒါတောင် မြောက်ပိုင်းသားတွေက လာရဲလာကြည့်တယ့်။ နင်တို့အမေစုကို ဘာလို့မုန်းတာလဲဆိုတော့ ဘင်္ဂါလီကိစ္စမှာ မပြောလို့တယ့်။ အမေစုက ပြောပြီးပြီပဲ ဒါဟာ နှစ်ဖက်စလုံးက ကြောက်ရွှံ့မှုတွေ၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးမှု မရှိလို့ဖြစ်တာ ဒီထက်ဘာပြောရဦးမလဲ။ တရားဥပဒေ စိုးမိုးမှုမရှိလို့ လူဝင်ကြီးကြပ်ရေးကလူတွေ လာဘ်စား တရားမဝင်ခိုးသွင်းလို့ ဘင်္ဂါလီလူဦးရေ များလာတာ။ ရခိုင်သားတွေဟာ ဘင်္ဂါလီကို သိပ်မုန်းတယ် ရခိုင်သားတွေ မျိုးချစ်မျိုးစောင့်လို့သာ အနောက်ဖက် ခြံစည်းရုံးလုံခြုံနေတာ။ ဘင်္ဂါလီတွေကလည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဖက်ကရတယ့် လက်နက်တွေနဲ့ မောင်းတောကို သိမ်းပိုက်လို့ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး သူရဦးတင်ဦး (အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်က ဦးတင်ဦး)က မူဂျာဟစ်ဒင်တို့ကို တိုက်ထုတ်ခဲ့ရတာတွေရှိတယ်။

အမေစု သမ္မတဖြစ်ရင် ကုလားတိုင်းပြည် ဖြစ်သွားမယ်လေးဘာလေးနဲ့။ ယုံတယ့်သူတွေကိုလည်း အံ့သြပါရဲ့ ဦးနှောက်မရှိ၊ ခေါင်းမရှိတယ့်ဟာတွေ။ ရွေးကောက်ပွဲမှာ နိုင်အောင်လို့ အဲဒီဘင်္ဂါလီတွေကို ဝှိုက်ကဒ်တွေ ထုတ်ပေးတာ ဘယ်သူတွေလဲ အမေစုလား။ ဖေ့ဘွတ်မှာ တွေ့လိုက်ရတယ့် ယင်းမာပင်ပြည်နယ်က ကြံ့ဖွတ်မဲဆွဲပွဲမှာ အကိုကြီးတစ်ယောက် ချက်ကျလက်ကျ ပြောသွားတာများ သဘောကျလိုက်တာ။ ကျွန်မတို့တွေးနေတာ၊ ပြောချင်တာနဲ့ တပ်ထူထပ်မျှပါပဲ။ လွှတ်တော်မှာ ရိုဟင်ဂျာအရေး ဆွေးနွေးနေတယ့် မောင်းတောဒေသက လွှတ်တော်အမတ် ဦးရွှေမောင်ဆိုတာ ကြံ့ဖွတ်ပါတီဝင်။ မျိုးစောင့်ဥပဒေကို တင်သွင်းတာ ကြံ့ဖွတ်ကဆိုပဲ။ အမျိုးဘာသာသာသနာကို စောင့်ရှောက်ကြသူတွေဆိုပဲ။ ၂၀၀၇ ရွှေဝါရောင်တော်လှန်ရေးမှာ သံဃာတော်တွေကို အကြမ်းဖက်နှိမ်နင်းလို့ သွေးမြေကျတာ၊ လက်ပံတန်းတောင်မှာ မီးလောင်ဗုံးပစ်လို့ သံဃာတွေ မီးလောင်ဒဏ်ရာတွေရတာကို အမျိုးဘာသာ သာသနာ စောင့်ရှောက်ဖို့အတွက် ဖြေရှင်းပေးပါဦးလို့ အဲဒီအစ်ကိုကြီး ချက်ကျလက်ကျ ပြောတာကို သဘောကျလိုက်တာ။ ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်ပွဲမှာ ဝံချီးတွေ ပြောဆိုမဲဆွယ်ကြတာကို မြင်ရကြားရတော့ တော်တော်သောက်သုံးမကျတယ့်သူတွေ။ ဒီလိုသောက်သုံးမကျ၊ ကိုယ့်အိတ်ထဲထည့်ဖို့ စားဖို့လောက်သာသိတယ့် ချီးဘရိမ်းတွေ အုပ်ချုပ်နေတော့ တိုင်းပြည်ဘယ်လိုလုပ် တိုးတက်တော့မလဲ။ စင်္ကာပူလွှတ်တော်ကို သွားကြည့် ဝန်ကြီးတွေဆိုတာ တကယ်တော်တယ့်သူတွေ နိုင်ငံခြားကဘွဲ့တွေ ရထားတယ့်သူတွေ။ စင်္ကာပူဝန်ကြီးတွေရဲ့လစာက များတယ်လို့ပြောတော့ ဒီလောက်တော်တယ့်သူ ဒီလောက်လစာနဲ့ လုပ်နေတာ၊ သူတို့အရည်အချင်းနဲ့ ထိုက်တန်တယ့်လစာ မပေးဘူးဆိုရင် လွှတ်တော်မှာ ဘယ်လုပ်တော့မလဲ။

ကျွန်မတို့တိုင်းပြည်က ဝံချီးတွေကတော့ အနီရောင်သည် ဗုံးကွဲတယ့်အရောင်လို့ ပြောလိုပြော၊ ဖရဲသီး အနီရောင်နဲ့ အစိမ်းရောင်မှာ ဘယ်အရောင်က အပုပ်ဓာတ်ပါသလဲလို့ မေးလိုမေးနဲ့။ ဒီခေတ်မှာ ဆယ်သွယ်ရေးမီဒီယာတွေ တိုးတက်လာတော့ ပြည်သူတွေကလည်း အသိညဏ်ပြည့်ဝ ဆင်ခြင်ညဏ်ရှိတယ့် ပြည်သူတွေ။ အဲဒါဆို ကိုယ်တို့က ဖရဲသီးစားရင် အစိမ်းရောင်အခွံကို စားရမှာလား။ ကိုယ်တို့ကတော့ ဖရဲသီးဆို အနီရောင်ကိုပဲ စားတယ် သြော် မေ့လို့ ရွာမှာတော့ အခွံအစိမ်းရောင်ကို နွား‌ကျွှေးတယ်တယ့်။ ကျွန်မ အရင်တုန်းက ဖေ့ဘွတ်သိပ်မသုံးဘူး ခုရွေးကောက်ပွဲကာလမှာတော့ ဖေ့ဘွတ်သုံးတယ်။ ဝံချီးတွေ ပြောချင်တာပြောနေကြတာ တကယ့်ဟာသ။ လူရွှင်တော်တွေ ပျက်တယ့်ဟာသ ပျက်လုံးတောင် သူတို့လောက် မရယ်ရဘူး။ ဘူးလက်လှဆွေက ဗိုလ်အောင်ဒင် ပြန်လာပြီ ဒီမယ် မမြဝင်း လှေနံနှစ်ဖက် နင်းမနေပါနဲ့ တစ်ဖက်ကို ရဲရဲကြီးနင်းလိုက်ပါ ဆိုတာကို အောက်ကကွန့်မန့်တွေထဲမှာ ဒီမယ် မမြဝင်း လှေနံနှစ်ဖက် နင်းမနေပါနဲ့ နင်းမယ့်နင်း သူ့ပေါင်ကြားတည့်တည့်သာ နင်းလိုက်ပါဆိုလို့ အယ်မလေး ရယ်လိုက်ရတာ။ နေပါဦး သူက ဘယ့်နှယ့် ဘူးလက်လှဆွေ ဖြစ်နေရတာလဲ နယ်လှည့်ပါးရိုက်တယ့် ဝံချီးတစ်ယောက်လို ပြည်သူတွေကို ဘူးလက်နဲ့ဆော်လို့လား။ ငါလည်း သေသေချာချာ မမှတ်မိတော့ဘူး မင်းဘူးမြို့နားမှာ ဆောက်နေတယ့်စက်ရုံက နျူကလီးယားစက်ရုံ ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ တက်နေဝန်းဂျာနယ်ကရေးတော့ သူက အဲဒါ နျူးကလီးယားစက်ရုံ မဟုတ်ပါဘူး လက်နက်စက်ရုံပါလို့ပြောလို့ ဘူးလက်လှဆွေလို့ နာမည်ရတာပါတယ့်။

လူတိုင်းဆိုင်ကယ်စီးနိုင်တာ၊ ဖုန်းကိုင်နိုင်တာ၊ သန်းမတုတ်တော့တာ၊ ဝဲတွေမရှိတော့တာ၊ ဂတ်စ်မီးခြစ်သုံးနိုင်တာ တိုးတက်လာတာဆိုပဲ။ တိုးတက်တယ်ဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာ သူကိုယ်တိုင်လည်း သိရုံမရဘူး။ ကြိုတင်မဲပေးကြတယ့် နိုင်ငံရပ်ခြားမှာ နေတယ့်သူတွေထဲမှာ စင်္ကာပူက လူအုပ်ကလည်းတောင့်၊ အားလုံးတက်ညီလက်ညီဆိုတော့ အားရစရာကောင်းလိုက်တာ။ နိုင်ငံရပ်ခြားမှာ နေတယ့်သူတွေက သူများနိုင်ငံတွေ တိုးတက်နေတာမြင်တိုင်း စစ်အစိုးရကိုမုန်း ဘာမှလည်းမလုပ်နိုင်။ ကိုယ့်‌ချွှေးနည်းစာလေးထဲကလှု ဒီလောက်ပဲ လုပ်နိုင်တယ်။ မဲပေးရတော့မယ်ဆိုတော့ ကိုယ့်မဲတပြားနဲ့ စစ်အစိုးရကို ဖြုတ်ချနိုင်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို ဦးဆောင်မယ့်သူ၊ အုပ်ချုပ်မယ့်သူကို မဲတပြားနဲ့ ဒါ ငါတို့ခေါင်းဆောင်လို့ ရွေးခြယ်နိုင်တယ့်အခွင့်အရေး လက်ထဲမှာရှိတော့ အပြောင်းအလဲကို မျှော်လင့်ပြီး မဲပေးကြတယ်။ ကိုယ်လုပ်မှ ကိုယ်စားရမှာ မှန်ပါတယ် ဘယ်အစိုးရတက်တက် ကိုယ်လုပ်မှ ကိုယ်စားရမှာ။ စနစ်ကြီးက မကောင်းလို့ ကိုယ်လုပ်သလောက် ကိုယ်မရတယ့်အခါ စနစ်ကြီးကို ပြောင်းဖို့လိုပါတယ်။ အပြောင်းအလဲအတွက် ပြည်သူတွေ တက်ညီလက်ညီ လုပ်တယ့်အခါ စိတ်မဝင်စားတယ့်သူ ဘေးထိုင်နေတယ့်သူတွေလည်း ရှိပါတယ်။ မဲပေးရဖို့အတွက် ကျူတန်းအရှည်ကြီး အနည်းဆုံး ၁၀ နာရီ လောက်ကြာအောင် တန်းစီပြီး ပတ်ကျိလို တရွေ့ရွေ့နှုန်းနဲ့ မဲပေးရဖို့ စိတ်ရှည်လက်ရှည် စောင့်ဆိုင်းရတယ့် မြန်မာပြည်သားတွေကို နိုင်ငံခြားတွေက အံ့သြကြတယ်။ NLD ကို မဲပေးသူတွေဟာ နိုင်ငံသားကောင်း၊ တိုင်းပြည်အတွက် တာဝန်ကျေသူတွေ။

(ဆက်ပါဦးမယ်)

စန်းထွန်း
‌အောက်တိုဘာ ၂၇၊ ၂၀၁၅။

စာရေးခြင်း အနုပညာ ...

စန်းထွန်းရေ တောလားပို့စ်တွေ တော်တော်များနေပြီနော် တစုတစည်းတည်းဖြစ်အောင် စာအုပ်ထုတ်ပါလား ဒေါ်လာ ၁ ထောင်လောက်ကုန်မယ် အမှတ်တရပေါ့လို့ ပန်ဆယ်ဗေးနီးယားကမခိုင်က အကြံပေးလာပေမယ့် ဒေါ်လာ၁ ထောင်အကုန်ခံပြီး စာအုပ်ထုတ်မယ့်သတ္တိ ကျွန်မဆီမှာ မရှိခဲ့။ စီနီယာဘလော့ဂါ အစ်ကိုအစ်မတွေ စာအုပ်စုပေါင်းထုတ်ကြတာ အောင်မြင်ကြသည်။ သို့သော် ကျွန်မကိုယ်တိုင်က စာအုပ်ထုတ်ချင်လိုက်တာလို့ စိတ်ကူးမပေါ်ခဲ့။ အစ်မမြသွေးနီကြောင့် ၂၀၁၂ ဇူလှိုင် teen မဂ္ဂဇင်းရဲ့ blog digest မှာ စာကြည့်တိုက်ချစ်သူ ပို့စ်လေး ပါဖူးလို့ ပုံနှိပ်စာအုပ်ထက်မှာ ကျွန်မရေးထားတဲ့စာကို မြင်ဖူးတာကလွဲလို့ မဂ္ဂဇင်းတွေမှာ မပါခဲ့။ မဂ္ဂဇင်းတိုက်တွေကို စာမူလိုက်ပို့ဖို့ စိတ်ကူးမရှိသလို ကျွန်မစာတွေကလည်း မဂ္ဂဇင်းမှာ ရွေးချယ်ခံရလောက်အောင် မကောင်းတာလည်း ပါပါလိမ့်မည်။ မှတ်မှတ်ရရ ကျွန်မ ပထမဆုံးရေးဖြစ်သော အက်ဆေးသည် ရန်ကျော်အမည်ရှိ ကျွန်မတို့အိမ်က ခွေးလေးတစ်ကောင်အကြောင်း ဖြစ်သည်။ မဂ္ဂဇင်းမှာပါသည့် နှစ်သက်သည့် ကဗျာ၊ စာသားဆိုလျှင် စာအုပ်ထဲတွင် ကူးယူထားသည်။ ကျွန်မတို့မောင်နှမတွေ စာဖတ်ဝါသနာ ပါကြသည်။

ဘလော့ဆိုတာကို စတင်မိတ်ဆက်ပေးသူက ကျွန်မနှင့်အင်တန်းအတူဆင်းသည့် သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်။ မနိုင်းနိုင်းစနေ၊ မမဘလော့တွေဖတ်ရင်း ဘလော့နှင့် အကျွှမ်းတဝင် ဖြစ်လာပေမယ့် ဘလော့ဂါဖြစ်လာလိမ့်မည်ဟု တခါမှမတွေးခဲ့။ ၂၀၀၉  ဟောင်ကောင်၊ မကာအိုခရီးမှအပြန် ဘလော့ဖန်တီးပြီး မကာအိုသွားတောလား ပို့စ်ရေးခဲ့ပေမယ့် မြန်မာစာဖောင့်မရိုက်တတ်လို့ ဘားဂလိချ်ကနေ ရိုက်ရသည်မှာ ပင်ပန်းလှသည်။ ၂၀၁၁ စတိတ်ကို ရောက်သောအခါမှ ဘလော့မှာ စာတွေပိုရေးဖြစ်သည်။ မြန်မာစာဖောင့် ရိုက်တတ်သွားတော့ ပို့စ်တွေ တဂျောင်းဂျောင်း ရိုက်တင်လေတော့သည်။ ၂၀၁၂၊ ၂၀၁၃ ဘလော့လောကသည် ပျော်စရာကောင်းသည် ကိုယ်ကလည်း သူများဘလော့သွားလည်၊ သူများကလည်း ကိုယ့်ဘလော့လာလည်၊ ကွန့်မန့်တွေပေးနှင့် ပျော်စရာကောင်းလှသည်။ နောက်ပိုင်း ဖေ့ဘွတ်ခေတ်စားလာသောအခါ ဘလော့သည် ပျင်းခြောက်ခြောက်ကြီး ဖြစ်ကျန်ခဲ့သည်။ အွန်လိုင်းမှာ ရေးချင်တာတွေကို တဂျောင်းဂျောင်း ရေးနေရလျှင် ကျေနပ်ပါပြီ။ ရေးချင်တဲ့အကြောင်းအရာ၊ အချိန်၊ ကျန်းမာရေးကောင်းလျှင်တော့ စာတွေရေးနေပါဦးမည် ထင်ပါသည်။

စန်းထွန်း
အောက်တိုဘာ ၂၄၊ ၂၀၁၅။

Flu ...

ရုံးမှာ ကိုယ်တို့အင်ဂျီနီယာဌာနရဲ့ အကြီးဆုံးဘော့စ်က ဖလူလျှော့ flu shot ထိုးပြီးတော့ ဖလူဖြစ်တယ်လို့ပြောလာတော့ ကိုယ်တို့မှာ ရယ်လိုက်ရတာ။ လက်မောင်းမှာ အညို၊ အမည်းတွေတောင် ဖြစ်တယ်တယ့်။ ၂၀၁၂ ကန်တက်ကီ ရုံးမှာတုန်းက ဖလူလျှော့ ထိုးဖူးတယ်။ သုံးရက်လောက် လက်မောင်းမြှောက်လို့ မရဘူး။ လက်မောင်းရင်းမှာလည်း ပူနေတယ်လို့ ခံစားမိတယ်။ အခန့်မသန့်ရင် နမိုးနီးယားတောင် ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ကြားတော့ နောင်များဆို ဖလူလျှော့ဆို ဝေးဝေးရှောင်တယ်။ ဖလူဆိုလို့ ကိုယ်တို့ငယ်ငယ်တုန်းက တုပ်ကွေးချိန်ဆို တရွာလုံးက ကလေးတွေ ကွေးကြတော့တာပဲ။ ကိုယ်တို့မောင်နှမလဲ ဘယ်နေပါ့မလဲ။ ဟိုဖက်ကမ်း ကျောက်ချောင်းရွာက ဆရာဝန်ကြီး ဦးကြည်ဝင်းရဲ့ ဆေးခန်းမှာဆို လူအပြည့် ဆေးရုံမှာလည်း အပြည့်။ တုပ်ကွေးပြင်းရင် အသက်ပါသွားနိုင်တာကိုး။ ကြီးလာတော့ တုပ်ကွေးမဖြစ်တော့ဘူး။ စင်္ကာပူမှာတော့ စင်္ကာပူရန်းတွေက ဒန်းကီးလို့ခေါ်တယ့် သွေးလွန်တုပ်ကွေးကို သိပ်ကြောက်တာ။ NEA က အိမ်တွေကို လိုက်စစ်တယ် ပန်းအိုး၊ မီးဖိုချောင်တွေမှာ ခြင်ပေါက်ဖွားတာတွေ ရှိမရှိစစ်တယ်။ ခြင်တွေ့လို့ကတော့ ၃၀၀ ဒဏ်ရိုက်တယ်။ ကိုယ်တွေကတော့ ခြင်၊ ယင်တွေနဲ့ ဖက်ပြီးကြီးပြင်းခဲ့ရတော့သူတွေမလား။

ဆောင်းဝင်လာပြီဆိုတော့ လူတိုင်း နှာတရှုံ့ရှုံ့၊ ချောင်းဆိုးတာတွေ ဖြစ်ကြတယ်။ ကိုယ်ဆို ရာသီဥတုအေးရင် နှာခေါင်းက နှာရည်တွေ ကျလာတတ်လို့ လက်ကိုင်ပုဝါ အမြဲဆောင်ရတယ်။ အရင်တုန်းကတော့ ကျန်းမာတော့ ဖလူဖြစ်မှာ မကြောက်ပေမယ့် လူးပက်စ်ကြောင့် ကိုယ်ခံအားနည်းစေတယ့်ဆေးတွေ သောက်နေရတော့ ဖလူဝင်မှာ စိတ်ပူမိတယ်။ ဒီတော့ အိမ်သာကထွက်တိုင်း လက်ဆေး၊ santinizer ဆောင်ရတယ်။ အသိမိတ်ဆွေ ကိုထွန်းထွန်းဝင်းတို့အိမ်မှာ မမီးငယ်က ကျိုင်းတုံခေါက်ဆွဲ လက်စွမ်းပြတာကို သွားစားတော့ ကိုထွန်းထွန်းဝင်းအမျိုးသမီး မဆောင်းဆောင်းက Citron အသီးကို ပျားရည်နဲ့စိမ်ထားတာတစ်ဇွန်းကို ရေနွေးပူပူထဲထည့်ပြီး တိုက်တယ်။ သောက်လို့ကောင်းသား အဆီကျတယ်လို့ပြောတယ်။ သူ့မှာ နဂိုကတည်းက အဆီရှိတာမဟုတ်ဘူး တော်ကြာ ဒီဟာသောက်ပြီးမှ လူပါပျောက်သွားမှ ဒုက္ခဆိုလို့ ရယ်လိုက်ကြတာ။ ကိုရီးယားဆိုင် H Mart မှာ သွားဝယ်တာ တဘူး ၆ ကျပ်၊ ၇ ကျပ်လောက် ပေးရတယ်။ ချဉ်ပြုံးပြုံးလေးဆိုတော့ သောက်ကောင်းကောင်းနဲ့ သောက်လိုက်တာ တပတ်အတွင်း တဘူးကုန်သွားလို့ မနည်းဘရိတ်အုပ်နေရတယ်။

ရုံးကတရုတ်မယန်းကို ပြောပြတော့ သူ့မိဘတွေလာတုန်းက သံပုရာသီးကို ပျားရည်နဲ့ စိမ်ပေးခဲ့တယ်တယ့်။ ကိုယ့်ဘာသာလုပ်လို့ရတယ် လွယ်လွယ်လေး သံပယိုသီးကိုပြုတ် ရေအေးထဲထည့် အခွံကိုလှီး ပျားရည်ထဲထည့်။ သံပယိုသီးထက် ကောင်းတာက မင်းစားနေတယ့်အသီးလေ ဘာအသီးလဲ။ ကိုယ်ကလည်း စားတာစာနေတာ အင်္ဂလိပ်နာမည်မသိ ယန်းက တရုတ်လိုအရင်ရှာ အင်္ဂလိပ်လိုဘာသာပြန် ဂူဂယ်မှာ ဓာတ်ပုံနဲ့ ရှာပြတော့မှ ကျွှဲကောသီးကို ပြောနေတာ။ ကျွှဲကောသီးက အနီနဲ့အဖြူနှစ်ခုရှိတယ် အဖြူကပိုကောင်းတယ် အခွံကို ပျားရည်နဲ့စိမ်သောက်တာ ပိုကောင်းတယ် ဖလူကိုကာကွယ်နိုင်တယ်တဲ့။ လွယ်လွယ်လေး ကိုယ့်ဘာသာလုပ်လို့ရတယ်ဆိုပေမယ့် ကိုယ်ကငပျင်းဆိုတော့ ကိုရီးယားဆိုင်ကပဲ ဝယ်သောက်တော့တယ်။ ဖလူကာကွယ်တယ်၊ အဆီကျတယ်ဆိုပေမယ့် သောက်လို့ကောင်းလို့ကို သောက်နေမိတယ်။ ဖလူကင်းဝေးကြပါစေ။

စန်းထွန်း
အောက်တိုဘာ ၂၁၊ ၂၀၁၅။

#TimeToChange #VoteForNLD

၁၉၉၀ ရွေးကောက်ပွဲတုန်းက ရှစ်နှစ်အရွယ်ကလေးဆိုတော့ မဲပေးခွင့် မကြုံခဲ့ဘူး။ ၂၀၁၂ ဧပြီတုန်းကလည်း နိုင်ငံခြားမှာနေတဲ့သူတွေ မဲပေးခွင့် မရှိတော့ မဲပေးခွင့် မကြုံခဲ့ဘူး။ ကြိုတင်မဲပေးဖို့အတွက် ဒီစီ၊ နယူးယောက် သံရုံးတွေကို အီးမေးလ်ပို့၊ ဖက်စ်ပို့တာ ဘာမှအကြောင်းမပြန်ဘူး။ တော်ကြာ သံရုံးကိုသွားပြီးမှ မဲပေးလို့မရဘူးဆိုရင် အချိန်ကုန်၊ လူပန်းဖြစ်မှစိုးလို့လွန်ခဲ့တယ့်အပတ်က သံရုံးကို ဖုန်းခေါ်ပြီး မေးကြည့်တော့ မဲလာပေးလို့ ရပါတယ်တဲ့။  အောက်တိုဘာ ၁၄ ဝါရှင်တန်ဒီစီသံရုံးကနေ ထုတ်ပြန်တယ့် မဲပေးလို့ရတယ့်စာရင်းမှာ ပါနေတော့ ဖုန်းဆက်ပြီး ဒီစီကိုလာပြီး မဲမပေးနိုင်တယ့်အကြောင်း၊ နယူးယောက်မှာမို့ နယူးယောက်မှာပဲ မဲလာပေးချင်တယ်လို့ ဖုန်းဆက်တော့ နယူးယောက်ရုံးမှာ လာပေးလို့ရပါတယ်။ ဒီစီအီးမေးလ်ကို ပို့လိုက်တော့ ဒီစီ၊ နယူးယောက် စာရင်းမှာပါနေတာ နေပါလိမ့်မယ်တယ့်။ စင်္ကာပူကနေ ထုတ်ပြန်တယ့် တကမ္ဘာလုံးမှာရှိတယ့် မဲပေးလို့ရတယ့်သူစာရင်းမှာ ပါတယ်လို့ မကြီးက သတင်းပေးလာတယ်။ စင်္ကာပူကမြန်မာတွေ မဲပေးဖို့အတွက် ညအိပ်တန်းစီစောင့်ရတယ့် သတင်း၊ မနက်စောစော ဘယ်တော့မှ မထတတ်တယ့် မကြီးက မဲပေးဖို့အတွက် မနက် ၄ နာရီ  သံရုံးကို သွားနေပြီဆိုတော့ ကိုယ်တွေလည်း စောစောသွားမှဖြစ်မယ်။ ရေဘူး၊ မုန့်၊ ဦးထုပ်၊ ထီး လက်နက်ရိက္ခာအပြည့်အစုံနဲ့။ ဒီနေ့မှ ရာသီဥတုကလည်း အေးလိုက်တာ။ သံရုံးအပေါက်ဝရောက်တော့ အစ်မတစ်ယောက် စာရင်းမှာမပါလို့ ဘယ်လိုမဲပေးရမလဲလို့ ဖုန်းဆက်မေးနေတယ်။ မနေ့က နယူးယောက်ရုံးဝက်ဆိုဒ်မှာ ကြေငြာတယ့် မဲပေးလို့ရမယ့်လူစာရင်းကို ကြည့်တော့ ကိုယ့်နာမည်ပါတယ်။ သံရုံးအဝင်ဝမှာ မြို့နယ်အလိုက် မဲပေးလို့ရမယ့်စာရင်းကို တခေါက်ပြန်ကြည့်တော့ ကိုယ့်နာမည်တွေ့တယ်။

ဧည့်ခန်းမှာ ခဏထိုင်စောင့်ရင်း မဲဘယ်လိုပေးရလဲ နို့တစ်ဘုတ်မှာ ကပ်ထားတာတွေ ဖတ်ကြည့်တော့ သံရုံးကလူက အလယ်ကွက်ကိုဝင်အောင် အမှန်ခြစ်ပါတယ့်။ ကောင်တာ ၃ ခုရှိရာမှာ ကိုယ့်ကောင်တာက ကောင်တာ ၁။ လူက သိပ်မများဘူး စောသေးလို့လား မသိဘူး ၅ ယောက်လောက်ပဲ ရှိမယ်။ ကောင်တာ ၁ မှာ ပတ်စပို့စ်ပြ နာမည်လိပ်စာ၊ အသက်၊ မိဘအမည်ဖြည့် မဲစာရင်းမှာ အသက်နဲ့ လိပ်စာမှားနေတာကိုပြင် ဖုန်းနံပါတ်နဲ့ အီးမေးလ်လိပ်စာပေး။ အမျိုးသားလွှတ်တော်၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော်၊ တိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော်အတွက် မဲ ၃ ခုရတယ်။ ရခိုင်တိုင်းရင်းသားမို့ တိုင်းရင်းသားပါတီမဲ ရမလားဆိုတော့ လှိုင်မြို့နယ်မှာ တိုင်းရင်းသားပါတီ မရှိဘူးတယ့်။  မဲရုံးမှုးလက်မှတ်ထိုးခိုင်း၊ လျှို့ဝှက်ခန်းကိုဝင်ပြီး NLD ပါတီကိုအမှန်ခြစ်၊ မဲစာရွက်ကို သုံးခေါက်ခေါက်၊ စာအိတ်ကို ကော်သေချာကပ်၊ မဲထည့် စာအိတ်ပြန်ပိတ်။ သံရုံးဝန်ထမ်းက ပြည်သူ့လွှတ်တော်ပုံး၊ အမျိုးသားလွှတ်တော်ပုံး၊ တိုင်းဒေသကြီးပုံးတွေမှာ မှန်မှန်ကန်ကန်ထည့်ဖို့ ကူညီပေးပါတယ်။ မဲပေးပြီးပြီဆိုတာ သက်သေအနေနဲ့ ညာဖက်လက်ညှိုးလက်သည်းခွံကို ခြစ်ပေးလိုက်တယ်။ သံရုံးဝန်ထမ်းတွေက ဖော်ဖော်ရွေရွေပါပဲ ကူညီပေးကြပါတယ်။ ကိုယ်တို့ရုံးက တရုတ်မကို စင်္ကာပူကမြန်မာတွေ ပလက်ဖောင်းကိုခေါင်းအုံး ညအိပ်တန်းစီစောင့်ပြီး မဲပေးကြတယ့်အကြောင်း ပြောပြတော့ မင်းတို့မြန်မာတွေ ခရေဇီပါပဲတဲ့။ ဟုတ်ပါတယ် ကိုယ်တို့မြန်မာတွေ ဒီလိုခရေဇီဒုက္ခခံပြီး မဲပေးကြတာ နောင်မျိုးဆက်အတွက် တိုင်းပြည်ကို ပြောင်းလဲစေချင်လို့ပါ။ နိုင်ငံသားတိုင်းရဲ့ အခွင့်အရေးဖြစ်တယ့် မဲပေးခွင့်နဲ့ ကိုယ်ယုံကြည်တယ့်ပါတီကို မဲပေးခွင့်ရတုန်း ကိုယ်တို့ပြည်သူတွေဖက်က တာဝန်ကျေပါတယ်။ မဲခိုး၊ မဲလိမ်၊ မဲညစ်တာတွေ ရှိလာနိုင်ပေမယ့် နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်ကို ရင်ခုန်စွာနဲ့ စောင့်ဆိုင်းရတော့မှာပဲ။

#TimeToChange #VoteForNLD

စန်းထွန်း
အောက်တိုဘာ ၁၇၊ ၂၀၁၅။

(ဘဝမှာ ပထမဆုံး NLD ပါတီကို မဲပေးခွင့်ရတယ့်နေ့ အမှတ်တရ)
Photos : credit to Google

ညမီးကျီး...

ကျွန်မနှစ်သက်တယ့် ဆရာမဂျူးရဲ့ ဝထ္ထုတိုလေး တစ်ပုဒ်ပါ။ တောင်ကြီးတန်ဆောင်တိုင် ညမီးကျီးလွှတ်တင်တယ့်အချိန်မှာ ပေါက်ကွဲတော့ ထွက်ပြေးရင်း အစောဆိုတယ့် မိန်းကလေးရဲ့ အတွေးတွေကို ရေးဖွဲ့ထားတယ့် ဝထ္ထုတိုကောင်းလေးတစ်ပုဒ်။ ကျွန်မ မှတ်မိသလောက်တော့ ကျွန်မတို့ ငယ်ငယ်တုန်းက မီးရှူးမီးပန်း ဖောက်တယ်ဆိုတာ မရှိသလောက်ဘဲ။ သီတင်းကျွှတ်ဆိုရင် မီးပန်းကလေးတွေ မီးရှို့တာတော့ ရှိတယ်။ ဗျောက်အိုးဖောက်ရင် ထောင်သုံးနှစ်ဆိုတော့ မဖောက်ကြတာများတယ်။ ဗျောက်အိုးကွဲတယ့် အသံကလည်း ကြောက်စရာကြီး။ နိုင်ငံရပ်ခြားမှာ နှစ်သစ်ကူးချိန်ဆို မီးရှူးမီးပန်းတွေဖောက်တာ အရမ်းလှတာပဲ တီဗွီမှာမြင်ဖူးတယ်။ မီးရှူးမီးပန်းဖောက်တာကို တကယ့်မျက်စိနဲ့ မြင်ရတာက ၂၀၀၈ စင်္ကာပူကို ရောက်တယ့်အချိန်မှာပေါ့။ စင်္ကာပူအမျိုးသားနေ့၊ နှစ်သစ်ကူးဆို မီးရှူးမီးပန်းတွေ ဖောက်တယ်။ မီးရှူးမီးပန်းဖောက်တာကို အကောင်းဆုံးမြင်ကွင်းကနေ မြင်ချင်တယ်ဆိုရင် စောစောစီးစီးသွားပြီး နေရာယူဖို့လိုတယ်။ မီးရှူးမီးပန်းတွေ ကောင်းကင်မှာ လှလှပပ ပေါက်ကွဲတာ ကြယ်လေးတွေ မြင်ရသလိုပဲ။ အိုင်အိုဝါမှာ ကျောင်းတက်တုန်းကတော့ ကျောင်းနားက ရေကန်နားမှာ ဂျူလှိုင် ၄  မီးရှူးမီးပန်း လွှတ်ပေမယ့် သွားမကြည့်ဖြစ်ဘူး။ ကန်တက်ကီကိုရောက်တော့ ကန်တက်ကီဒါဘီပွဲပြီးရင် မြောက်အမေရိကမှာ အကြီးကျယ်ဆုံး မီးရှူးမီးပန်းပွဲတော်ဖြစ်တယ့် Thunder over Louisville ရှိတယ်။ ရုံးကစီစဉ်ပေးလို့ အိုဟိုင်းရိုးမြစ်ဘေးနားမှာ တဲထိုး၊ မုန့်တွေ‌ကျွှေးမွေး၊ ကလေးတွေကဆော့ကစား။

လေယာဉ်ပျံတွေက တဝီဝီ ည ၉  နာရီခွဲမှာ မီးရှူးမီးပန်းလွှတ်တယ် တော်တော်လှတာပဲ။ မကြီးကိုပြောတော့ အဲဒါနင်တို့ဆောင်တဲ့ အခွန်တွေကို မီးရှို့ပစ်နေတာတဲ့။ ၂၀၁၂  ဘော်စတွန် ရာမားတို့အိမ်နားမှာ ဂျူလှိုင် ၄ မီးရှူးမီးပန်းလွှတ်တော့ သွားကြည့်ကြသေးတယ်။ ကမ်းခြေတလျှောက် လူတွေမှ အများကြီး အေးကအေးနဲ့ ဒုက္ခခံပြီး စောင့်နေလိုက်ကြတာ။ ကလေးတွေကတော့ ပျော်တာပေါ့။ ၂၀၁၃ ဂျူလှိုင် ၄ နယူးယောက်မေစီ မီးရှူးမီးပန်းလွှတ်တာကို သွားကြသေးတယ်။ ကျွန်မတို့ရောက်သွားတယ့်အချိန်က ညနေစောင်း ၅ နာရီလောက် ဟတ်ဆန်မြစ်တလျှောက်မှာ လူတွေပြည့်နေပြီ။ တော်တော်အဝေး တနေရာမှာရတယ်။ ၉  နာရီခွဲ မီးရှူးမီးပန်းဖောက်တော့ ပျပျလေးပဲ မြင်ရတယ်။ Thunder over Louisville လိုပွဲမျိုးကို နွှဲဖူးထားတော့ တခြားပွဲတွေက စိတ်ဝင်စားစရာ မကောင်းတော့ဘူး။ ဒါပေမယ့်လေ မီးရှူးမီးပန်းဖောက်ရင် ကောင်းကင်ကို မကြည့်ဘဲ မနေနိုင်ဘူး။ မီးရှူးမီးပန်းတွေဖောက်တာ ကြယ်ကလေးတွေ ကြွေသလို အဲဒီတဒင်္ဂမှာ စိတ်ပျော်ရွှင်မိသလိုပဲ။ မြန်မာပြည်ရဲ့ တန်ဆောင်တိုင်ပွဲတော်တွေထဲမှာ အထင်ရှားဆုံးကတော့ တောင်ကြီးတန်ဆောင်တိုင်လို့ ဆိုရမယ်။ ၂၀၀၃ ကျောင်းကနေ ရှမ်းပြည်လေ့လာရေး ခရီးထွက်တော့ တောင်ကြီးကို ရောက်ခဲ့ပေမယ့် သီတင်းကျွှတ်ဆိုတော့  မီးပုံးပျံပွဲနဲ့ မကြုံလိုက်ဘူး။ မနေ့က မဇ္ဈိမရဲ့ Tasty Trip ခရီးသွားတယ့် အစီအစဉ်မှာ တောင်ကြီးမီးပုံပျံအကြောင်း ကြည့်လိုက်ရတယ်။ တောင်ကြီးမီးပုံပျံပွဲမှာ နေ့လည်ဖက် အလှလွှတ်တင်တယ့်ပွဲ၊ ညဖက်မှာတော့ စိန်နားပန်နဲ့ ညမီးကျီး။ စိန်နားပန်က မီးအလှဆင်ထားတာတွေ လှလှပပ အောင်အောင်မြင်မြင်နဲ့ တက်နိုင်ဖို့လိုတယ်။

ညမီးကျီးကတော့ အလှအပထက် မီးရှူးမီးပန်းတွေ သတ်မှတ်ထားတယ့်အချိန်မှာ လှလှပပ အောင်အောင်မြင်မြင် ပေါက်ကွဲနိုင်ဖို့လိုတယ်။ ငါးကလေးတွေ လူးလွန့်သလို ပေါက်ကွဲတာမျိုး၊ ကြယ်ကလေးတွေ ဖြာဆင်းသလို ပေါက်ကွဲတာမျိုး၊ အရောင်တွေ ဖြာဆင်းနေတာမျိုး။ ကိုယ့်မီးပုံးပျံ လှလှပပအောင်အောင်မြင်မြင် တက်သွားပြီးရင် ကျေနပ်ပီတီဖြစ်ရတာတော့ အတူတူပဲ နေပါလိမ့်မယ်။ မီးပုံးပျံခြင်းအတူတူမှာတောင် ညမီးကျီးက လှလှပပ ပေါက်ကွဲပြတော့ စိန်နားပန်ထက် ရင်ခုန်စိတ်လှုပ်ရှားဖို့ကောင်းတာထင်တယ်။ ညမီးကျီးတလုံးအတွက် အနည်းဆုံးအောက်ထစ် ၂၅ သိန်း ကုန်တယ်။ ယမ်းပိသာချိန် ၄၀ လောက်လိုသလို အန္တရာယ်လည်းများတယ်။ ယမ်းတွေက မတော်တဆ ထပေါက်ကွဲနိုင်တာကိုး။ တခြားပြည်နယ်ကသူတွေက ဒီတောင်ကြီးသားတွေ မိုက်လိုက်ပါဘိ ပိုက်ဆံတွေ မီးရှို့နေတယ်လို့ တွေးကြမယ်။ တောင်ကြီးသားတွေကတော့ တန်ဆောင်တိုင်ရောက်ရင် မီးပုံးပျံမလွှတ်ဘဲ မနေနိုင်ပါဘူးတဲ့။ သင်္ကြန်ကလွဲလို့ တခြားပွဲတော်တွေကို မီးပုံးပျံလွှတ်တာပဲတဲ့။ ဒီလိုတောင်ကြီးသားတွေ မီးပုံပျံခရေဇီဖြစ်ကြလို့သာ တောင်ကြီးတန်ဆောင်တိုင်က စည်ကားနေတာလို့ ထင်မိတယ်။ ကိုယ်တို့ဆောင်နေတဲ့ အခွန်တွေကို မီးရှို့နေတာ ဆိုပေမယ့် နှစ်သစ်ကူး၊ ဂျုလှိုင် ၄ နေ့တွေမှာဖောက်မယ့် မီးရှူးမီးပန်းတွေကို ကျွန်မတို့တွေ တကူးတက သွားတန်းစီစောင့်ဆိုင်း ကြည့်ရှူနေကြမှာ အသေအချာပဲပေါ့။

စန်းထွန်း
စက်တင်ဘာ ၁၄၊ ၂၀၁၅။

ရင်ခုန်စရာ နိုဝင်ဘာ ...

ဘလော့ကို ပစ်ထားတာ တော်တော်ကြာပြီ ၁ လလောက်တောင် ရှိတော့မယ်ထင်တယ်။ စာရေးချင်တယ့်စိတ်သာရှိပြီး ခန္ဓာကိုယ်ကကိုက်ခဲ  အနားယူ အိပ်နေရတာများတော့ ကွန်ပျူတာတောင် မဖွင့်ဖြစ်ဘူး။ လွန်ခဲ့တယ့်နှစ်ပတ်က နယူးဂျာဆီပြည်နယ် မြန်မာဘုန်းကြီးကျောင်းမှာ နိဗ္ဗာန်ဈေးပွဲတော်ရှိတော့ ဘလော့ဂါ မမီးငယ်က သူ့အိမ်မှာ တညလာအိပ် နိဗ္ဗာန်ဈေးပွဲတော် သွားရအောင်လို့ ဖိတ်ခေါ်တာနဲ့ ရောက်ဖြစ်သေးတယ်။ ဘလော့ပရိတ်သတ် ပန်ဆယ်ဗေးနီးယားပြည်နယ်က မခိုင်တို့နဲ့လည်း တွေ့ရတော့ ပျော်စရာကြီး။ ပွဲဈေးတပတ် ပတ်လျှောက်ပြီး မြန်မာမုန့်တွေဝယ် မုန့်ငမ်းနေတာနဲ့ ဦးထုပ်ဆောင်းဖို့မေ့သွားတယ်။ နေ့လည် ၁၁၊ ၁၂ နာရီမှာ နာရီဝက်လောက် ဦးထုပ်မဆောင်းဘဲ နေလိုက်တာ ညနေဖက် အိပ်ပြန်ရောက်တော့ နှာခေါင်းအောက် ပါးစပ်အထက်နား၊ နဖူး၊ နားထင်တွေ နီပြီးယောင်နေလို့butterfly rash ပြန်ဖြစ်ပြီလားလို့ လန့်သွားတာပဲ။ ဘော့စတွန်ခရီးကအပြန် butterfly rash ဖြစ်လို့ ကုနေရတာ ၆ လလောက်ရှိပြီ။ မျက်နှာပေါ်က မည်းမည်းတွေ တော်တော်ပျောက်သွားပေမယ့် နည်းနည်းတော့ ကျန်သေးတယ်။ အရေပြားဆရာဝန်ပေးထားတယ့် ဆေးတွေလိမ်း နောက်နေ့ မျက်နှာနီမနေတော့မှ ဟင်းချနိုင်တယ်။ နိဗ္ဗာန်ဈေးပွဲတော်မှာ ရောင်းရသမျှငွေတွေ အားလုံးကို ဘုန်းကြီးကျောင်းကို လှုဒါန်းပါတယ်။ နိဗ္ဗာန်ဈေးပွဲတော်မှာ မုန့်တွေဝယ်စားပြီး ရေငတ်လာတော့ လက်ဖက်ခြောက်ရောင်းတယ့်ဆိုင်မှာ ရေနွေးကြမ်း မြည့်ကြည့်မယ်နော်ဆိုပြီးမြည်းတာ ရေနွေကြမ်းက သောက်လို့ကောင်းတော့ လက်ဖက်ခြောက်တဘူးဝယ်တယ်။ ရေငတ်တယ်ဆိုရင် အဲဒီလက်ဖက်ခြောက်ဆိုင်မှာ ရေနွေးကြမ်းသွားတောင်းကြတယ်။ ရေနွေးကြမ်းတွေ အလကားသောက်နေတာ အားနာစရာကြီးဆိုပြီး ဝယ်တာလား၊ စမ်းကြည့်မယ်ဆိုပြီး ဝယ်တာလားတော့မသိဘူး တယောက်တဘူး ဝယ်ကြတယ်။

မျိုးဆက် ၃ ဆက်ရှိပြီဆိုတယ့် ကျောက်မဲဖက်က လက်ဖက်ခြောက်က ဘူးနဲ့၊ တခါသောက်အထုပ်လေးတွေနဲ့ဆိုတော့ အမြင်လှ၊ လက်ဆောင်ပေးလို့လည်းကောင်း။ လက်ဖက်ခြောက် အရသာလည်း တော်တော်ကောင်းတယ်။ ဘာဆိုးဆေးမှမပါ သဘာဝအတိုင်း။ ၂၀၀၃ ကျောင်းကနေ ရှမ်းပြည်ဖက်ကို လေ့လာရေးခရီးထွက်တော့ ပင်းတယဖက်မှာ သောက်ခဲ့ရတဲ့ လက်ဖက်ခြောက် အရသာအတိုင်းပဲ။ လက်ဖက်ခြောက်ကသာ ကျောက်မဲက၊ ထုပ်ပိုးတာအားလုံး ယူအက်စ်မှာပဲ လုပ်တာတဲ့။ Whole Foods ဆိုင်တွေမှာ တင်နေပြီ shanvalley.com ကနေလည်း ဝယ်ယူနိုင်ပါတယ်။ နိဗ္ဗာန်ဈေးပွဲတော်က ဝယ်လာတယ့်လက်ဖက်ခြောက် ကုန်သွားလို့ အွန်လိုင်းကနေမှာတာ မနေ့က ရောက်လာပြီ။ လူးပက်စ်က အရင်လက ၅၈ ခုလမှာ ၇၂ active ဖြစ်နေလို့ ကီမိုသရဖီဆေးသောက်နေရတယ်။ အဲဒီဆေးသောက်နေတဲ့အချိန်အတွင်း ကိုယ်ဝန်ဆောင်လို့မရ၊ အရက်သောက်လို့မရဘူး။ အသည်းကို ထိခိုက်နိုင်လို့ Folic Acid ဆေးသောက်ရတယ်၊ သွေးနီဥ၊ သွေးဖြူဥအားနည်းလို့ သံဓာတ်အားဆေး သောက်ရတယ်။ ဆံပင်အရမ်းကျွှတ်တယ်။ အရင်ကထက်စာရင် အများကြီးသက်သာလာပေမယ့် နာကျင်တာတွေက လုံးဝပျောက်မသွားဘူး။ ဆေးပြင်းလို့လားတော့ မသိဘူး နည်းနည်းလေး ပင်ပန်းတာနဲ့ အိပ်ပြီးအနားယူရတယ်။ ကိုယ်လက်တွေနာတော့ ဘာမှမလုပ်ချင်။ သောက်ရတယ့်ဆေးတွေရဲ့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးက မျက်စိကို ခြောက်သွေ့စေတော့ ၆ လ တခါ မျက်စိဆရာဝန်နဲ့ ပြရတယ်။ စာဖတ်ရင် မျက်စိခြောက်သွေ့တာ တော်တော်သိသာတယ်။ စာဖတ်တာကနည်းနည်း မျက်စိညောင်းလို့ အနားယူရတာကများများ။

ဂျက်စတင်ဘီဘာရည်းစားဟောင်း အဆိုတော်၊ သရုပ်ဆောင် ဆီလီနာဂိုမတ်လည်း လူးပက်စ်ဖြစ်လို့ သြစတေးလျ၊ ဂျပန် ဖြေဖျော်ပွဲတွေကို မနှစ်က ဖျက်လိုက်ရပြီး ကီမိုသရဖီကုထုံးနဲ့ ကုသခဲ့ရတယ်တဲ့။ ရပ်ပါအဆိုတော် မစ်ဆီအဲလီယက်လည်း  လူးပက်စ်ဖြစ်နေတယ်။ ကြိုတင်မဲပေးဖို့အတွက် ဖောင် ၁၅ ကို အီးမေးလ်နဲ့ပို့၊ ဖတ်နဲ့ပို့တာ သံရုံးကနေ ဘာမှအကြောင်းပြန်မလာဘူး။ နောက်တပတ်ဆိုရင်ပဲ မဲပေးရတော့မယ် မဲပေးလို့ရရဲ့လား၊ တော်ကြာ သံရုံးကိုသွားပြီးမှ မဲပေးလို့မရဘူးဆိုရင် အချိန်ကုန် လူပင်ပန်းမယ်ဆိုပြီး သံရုံးကို ဖုန်းဆက်မေးကြည့်တော့ မဲလာပေးလို့ရတယ်တဲ့၊ အီးမေးလ်တွေကိုတော့ အကြောင်းမပြန်တော့ပေမယ့် စာပို့ပါတယ်တဲ့၊ အကြောင်းတခုခုကြောင့် စာမရောက်တာ နေပါလိမ့်မယ်တဲ့ (ပြောတာလည်း မင်းပါပဲ)။ နယူးယောက်၊ နယူးဂျာဆီ၊ ကွန်နပ်တီကပ်ပြည်နယ်တွေမှာ နေတဲ့သူတွေက နယူးယောက်ကမြန်မာသံရုံးမှာ မဲပေးလို့ရပြီး တခြားပြည်နယ်မှာ နေတဲ့သူတွေက ဝါရှင်တန်ဒီစီက မြန်မာသံရုံးမှာ မဲပေးရမယ်တဲ့။ အင်ဒီယားနားပြည်နယ်၊ ကန်တက်ကီပြည်နယ်တွေမှာ နေတဲ့သူတွေဆိုရင် ဘယ်လိုလုပ် ဝါရှင်တန်ဒီစီကိုလာပြီး မဲပေးနိုင်ပါ့မလဲ အချိန်ကုန်၊ ငွေကုန်၊ လူပင်ပန်းပါဘိ။ စင်္ကာပူမှာတုန်းက စင်္ကာပူက မြန်မာသံရုံးကို သိပ်အမြင်ကပ်တာ။ double income tax မယူပါဘူးဆိုပြီး မြန်မာနိုင်ငံက သဘောတူလက်မှတ်ထိုးတားပေမဲ့ စင်္ကာပူမြန်မာသံရုံးကတော့ အကျုံးမဝင်ဘူးနဲ့ တူပါရဲ့။ ပတ်စ်ပို့စ်သက်တမ်းကုန်လို့ သက်တမ်းသွားတိုးတာ ပေး ၆လစာ ၊ အလုပ်ဝင်တာ ၁ လပဲ ရှိသေးတယ်၊ လစာလည်း အဲဒီလောက် မကောင်းပါဘူး၊ ပိုက်ဆံများ နည်းနည်းလျော့မလားလို့ ပြောကြည့်တာ ၆ လစာ မပေးရင် ပတ်စ်ပို့သက်တမ်း မတိုးပေးနိုင်ဘူးတဲ့ ဒမြတိုက်တာ ကျနေတာပဲ။

မနက်အစောကြီး သွားတန်းစီရ၊ သံရုံးဝန်ထမ်းတွေ အော်ငေါက်တာလည်း ခံရသေးတယ်။ စင်္ကာပူမြန်မာသံရုံးက တော်တော်မျက်မုန်းကျိုးစရာ။ ခုတော့ ပြောင်းလဲနေပြီလားမသိ။ စင်္ကာပူက သူငယ်ချင်းတွေကို မေးကြည့်ရဦးမယ်။ အမေရိကန်မှာ ပတ်စ်ပို့သက်တမ်း တိုးရတာ အင်မတန်လွယ်တယ်။ ဖောင်ဖြည့်၊ မန်နီအော်ဒါ ၁၀၀၊ ပြန်ပို့ဖို့စာအိတ်ပို့လိုက်ရင် နှစ်ပတ်၊ တလအတွင်း ပြန်ရတယ်။ ဆူနမ်တို့တွေ ပတ်စ်ပို့သက်တမ်းကုန်တော့ နီပေါသံရုံးကို ပတ်စ်ပို့   ပို့လိုက်တာ ဘယ်တော့မှ ပြန်ရမလဲမသိဘူးတဲ့ နှစ်ပေါက်သွားနိုင်တယ်တဲ့။ အယ်မလေး ကိုယ့်သံရုံးကို ဆိုးလှပြီထင်တာ သူတို့သံရုံးက ပိုဆိုးနေတယ်။ ယူအက်စ်မှာလည်း ၂၀၁၆ သမ္မတရွေးပွဲရှိတော့ သမ္မတလောင်းတွေ အပြန်အလှန်ထိုးနှက် မဲဆွယ်ကြတာ ကျွန်မအတွက်တော့ ဖြေဖျော်မှုတခု ကြည့်ရသလိုပဲ။ အတိုက်အခံ ဟီလာရီကလင်တန်သမီး မင်္ဂလာဆောင်ကို မင်းကတက်တယ်၊ မင်းက ဟီလာရီကလင်တန်နဲ့ ဓာတ်ပုံတွဲရိုက်တယ်နဲ့ တယောက်ကိုတယောက် ပြစ်ရှာ debate လုပ်ကြတာ တကယ့်ဟာသ။ မြန်မာပြည်က တနပ်စားခိုင်းတယ့် ဝံကြီး၊ လမ်းတခြမ်းခင်းတယ့် ဝံကြီး၊ ဖယောင်းတိုင်ထွန်ခိုင်းတယ့် ဝံကြီး၊ နယ်လှည့်ပါးရိုက်မယ့် ဝံကြီး၊ ကမ္ဘာကျော်အနမ်း အနမ်းမခံရလို့ မနာလိုဖြစ်နေတယ့် ဝံကြီး တကယ့်ကို ဟာသတွေပဲ။ မဲညစ်၊ မဲခိုး၊ မဲလိမ်တာတွေ ရှိနိုင်ပေမယ့် မဲပေးရမှာတော့ ကျွန်မတို့တာဝန်ပါ။ NLD ကို နိုင်စေချင်ပါတယ် NLD ကိုပဲ မဲပေးမှာပါ။ နိုဝင်ဘာလဟာ ရင်ခုန်စိတ်လှုပ်ရှားစရာ ကောင်းနေမှာ အသေအချာပဲပေါ့။

စန်းထွန်း
အောက်တိုဘာ ၁၁၊ ၂၀၁၅။