2014 Review

နေရာတိုင်းမှာ ဟတ်ပီးနယူးယီးယားလို့ နှုတ်ဆက်သံတွေ ကြားနေရတော့ ဘလော့မိတ်ဆွေတွေကိုလည်း ဟတ်ပီးနယူးယီးယားလို့ နှုတ်ဆက်ရင်း၊ အသူ တဂ်ထားတဲ့ ၂၀၁၄ ရီဗျူးတဂ်ပို့စ်လေး ရေးဖြစ်သွားပါတယ်။၂၀၁၄ ကို ရီဗျူးကြည့်လိုက်ရင် ကျေနပ်စရာကောင်းတဲ့နှစ်လို့ ဆိုရမယ်။

အလုပ်အကိုင်
မနှစ်က ဒီဇင်ဘာမှာ နယူးယောက်ကို ပြောင်းလာတာဆိုတော့ ခုကုမ္ဗဏီမှာ လုပ်တာ တစ်နှစ်ရှိပြီ။ အခက်အခဲတွေ များလွန်းလို့ အရည်အချင်းတွေ တိုးတက်လာတဲ့ အလုပ်ဆိုတော့ ပင်ပန်းပေမဲ့ ကိုယ့်ကိုကိုယ် ယုံကြည်မှုတိုးတယ်။ ကျွန်မ လုပ်ဖူးသမျှ အလုပ်တွေမှာ ခုကုမ္ဗဏီအလုပ်က ချဲလန့်အဖြစ်ဆုံး၊ စိတ်ဖိစီးမှု အများဆုံး၊ အပင်ပန်းဆုံး။ Consultant ဆိုတော့ ကလိုင်းရင့်ရုံးတွေမှာ သွားလုပ်ရတယ်။ ပတ်ဝန်းကျင်အသစ်၊ နည်းပညာအသစ်၊ work flow အသစ်တွေ လေ့လာရတယ်။ ကလိုင်းရင့် ကွန်းထရပ်ကုန်သွားလို့ ရုံးချုပ်ကို ပြန်ရောက်ရင် ပရောဂျက် ၂၊ ၃ ခုကို တပြိုင်တည်း လုပ်ရတယ်။ သူဋ္ဌေးမက အော်ရင် တခြားသူတွေက ဘာမှပြန်မပြောပေမဲ့ ပြန်အော်ဟစ်တဲ့ ကျွန်မကို အလွယ်တကူ အကြောင်းပြချက် မရှိဘဲ အလုပ်ဖြုတ်နိုင်၊ တခြားဈေးပေါတဲ့ တရုတ်လုပ်သားတွေ ငှားနိုင်ပေမဲ့ တစ်နှစ်ပြည့်တဲ့အခါ လစာတိုးပေးပြီး ကျွန်မ အလုပ်ကြိုးစားတာကို အသိအမှတ်ပြုတော့ ကျေနပ်မိတယ်။

အလုပ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ ပြောရဦးမယ် ကျွန်မက အလုပ် ကံကောင်းတတ်တယ်။ စင်္ကာပူအလုပ်တုန်းကလည်း လစာလည်းမဆိုး၊ စိတ်ဖိစီးမှုလည်း သိပ်မရှိ၊ နှစ်တိုင်းလစာတိုး၊ ဘောနပ်လည်းပေး၊ နိုင်ငံခြားခရီးတွေလည်း သွားရတော့ ကျွန်မသူငယ်ချင်းတွေဆိုတာ အဲဒီကုမ္ဗဏီမှာ အလုပ်ရချင်ကြတယ်။ အလုပ်အကိုင် ပြောင်းလွန်းကြတဲ့ စင်္ကာပူမှာ ကျွန်မ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေ ခုထိ အဲဒီကုမ္ဗဏီမှာ လုပ်နေကြတုန်း။ ကန်တက်ကီအလုပ်ဆိုရင်လည်း လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်တဲ့ ကုမ္ဗဏီ၊ အားလုံးက Thermal ၊ Pipe ၊ Structural ၊ Chemical ၊ Mechanical အင်ဂျင်နီယာတွေ၊ အသက်၊ မိန်းမ၊ ယောကျာ်း၊ အသားအရောင် ခွဲခြားမှု မရှိတဲ့ အမေရိကန်မှာ ကိုယ်တော်ရင် တော်သလို ကိုယ့်အရည်အချင်းကို အသိအမှတ်ပြ ုတော့ စင်္ကာပူမှာထက် အမေရိကန်မှာ အလုပ်လုပ်ရတာကို ပိုကြိုက်တယ်။ ဝါရှင်တန်ဒီစီ အလုပ်ကတော့ အေးအေးဆေးဆေးပဲ ဘာမှ စိတ်ဖိစီးမှုကို မရှိတာ။ ကယ်ပီတယ် Capitol နဲ့ ဘေးချင်းကပ်လျက် ရုံးနေရာလေးကို သိပ်သဘောကျတာ။ ဝါရှင်တန်ဒီစီအလုပ်ကြောင့် နေရှင်နယ်မောလ်တလျှောက်က ပြတိုက်တွေ ပြဲပြဲစင်ခဲ့တာပေါ့။

ကျန်းမာရေး
ကျန်းမာရေးကတော့ ဒေါင်ဒေါင်မြည်တယ်လို့ ဆိုရတယ်။ နယူးယောက်ရောက်မှ ပိုကျန်းမာတယ် လမ်းလျှောက်ရလွန်းလို့။ အိမ်ကနေ ဘူတာရုံကို ငါးမိနစ်၊ ဘူတာတွေမှာ ရထားပြောင်းဖို့ လျှောက်ရတာက ငါးမိနစ်၊ ဘူတာကနေ ရုံးကို ငါးမိနစ်၊ တနေ့ကို နာရီဝက်မက လမ်းလျှောက်ရတယ်။ ၂၀၁၃ ဂျူလှိုင် ၄ နယူးယောက်ကို လာလည်တုန်းက ဟ...နယူးယောက်သားတွေက လမ်းလျှောက်တာလား၊ ပြေးနေတာလားလို့ တွေးတာ ခုတော့ ကိုယ်တိုင် ပြေးနေတယ်။ ပိတ်ရက်တွေဆို လမ်းလျှောက်အဖွဲ့တွေနဲ့ ၄ မိုင်ကနေ ၆ မိုင်အထိ လမ်းလျှောက်၊ တောင် ၈ မိုင်တက်၊ နယူးယောက်မြို့ထဲမှာ ဆိုရင်လည်း တဘူတာ၊ နှစ်ဘူတာလောက်ဆို ရထားမစီးဘဲ လမ်းလျှောက်တော့ နယူးယောက်မှာ လမ်းအတော် လျှောက်ဖြစ်တယ်။ နယူးယောက်မှာ နှေးတိနှေးကွေး လမ်းလျှောက်နေတဲ့သူတွေ ဆိုကြည့်လိုက် အဲဒါ အသက်ကြီးတဲ့သူ၊ ဖုန်းပြောနေတဲ့သူ၊ နယူးယောက်သားမဟုတ်သူတွေ။ နယ်တွေမှာက ဟိုနားနဲ့ ဒီနားတောင် ကားမောင်းပြီး ကားပေါ်က မဆင်းရတော့ တခြားပြည်နယ်ကသူတွေ နယူးယောက်တက်လာရင် လမ်းမလျှောက်နိုင်ကြဘူး။

တနေ့ကို ဆယ်ငါးမိနစ် လေ့ကျင့်ခန်း၊ ပိတ်ရက်တွေဆိုလည်း လမ်းသွားလျှောက်နေလို့ အရမ်းစားပေမဲ့ ဝိတ်တက်မလာဘူး။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပတ်ခန့်က လက်ဆစ်တွေ ရောင်ပါတယ်။ လေးဖက်နာ၊ ဂေါက်၊ ယူရစ်အက်ဆစ် များနေတာလို့ တွေးကြတယ်။ အမဲသားလို အနီရောင်များတဲ့အစာ၊ ပင်လယ်စာ၊ မြေကြီးထဲက ထွက်တဲ့ဟာ ဟင်..မြေကြီးထဲက အားလုံးထွက်တာပဲဟာ.. မြေကြီးထဲက တိုက်ရိုက်ထွက်တဲ့ မှို၊ မျှစ်၊ အာလူး၊ မုန်လာဥတွေ ရှောင်ရမယ်။ အဲဒီအသီးတွေတော့ ရှောင်နိုင်ပေမဲ့ ပင်လယ်စာတော့ မရှောင်နိုင်ဘူးရယ်။ ဒီတော့ လက်ဆစ်တွေ ရောင်လိုက်၊ သက်သာလိုက်နဲ့ သွေးသွားစစ်ရဦးမယ်။ သွေးစစ်တဲ့အဖြေရမှာ ဘာတွေ များနေလည်း သိရမယ်။ အသင့်စားခေါက်ဆွဲခြောက်ထုပ်တွေ မစားတော့ဘဲ ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွှတ်တာတွေ ပိုစားဖြစ်တယ်။

ပညာရေး
၄ နှစ် ကြာပြီးတဲ့ အခါမှာတော့ မာစတာဘွဲ့ကို အောင်မြင်စွာ ဆွတ်ခူးနိုင်ခဲ့ပါပြီ။ သူများတွေက ၂ နှစ်ခွဲ ၊ ၃ နှစ်လောက်ပဲ ကြာတဲ့ဘွဲ့ကို ကျွန်မက အလုပ်ဗီဇာ အဆင်မပြေသေးလို့ Specialization Course ယူ သုံးဘာသာ ထပ်ယူပြီး တစ်နှစ်ထပ်တိုးတယ်။ စင်္ကာပူကျောင်းတုန်းကတော့ ကမ္ဘာ့အဆင့် ၂၄ ရှိတဲ့ စင်္ကာပူတက္ကသိုလ် ကျောင်းထွက်ကွလို့ ဟစ်ကြွေးပေမဲ့ ယူအက်စ်ကျောင်းကတော့ နာမည်ကြီးကျောင်း မဟုတ်ပါဘူး။ နေ့တိုင်းညဉ့်နက်တဲ့အထိ အဆိုင်းမင့်၊ ပရောဂျက်တွေ လုပ်၊ နောက်နေ့အတွက် စာဖတ်၊ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အဆိုးဆုံး အစားအသောက်၊ ရာသီဥတုက အေး၊ ဗမာဆိုလို့ တစ်ယောက်တည်းနဲ့ ယူအက်စ်ကျောင်းမှာ တစ်နှစ်ကျောင်းတက်ခဲ့ရတဲ့အချိန်တွေဟာ အင်မတန် ခက်ခဲပင်ပန်းပါတယ်။ သူငယ်ချင်းတွေဆီ သွားပြီး အင်တန်းရှစ်အတွက် အလုပ်ရှာ၊ အလုပ်ရတဲ့မြို့၊ ရုံး၊ ပတ်ဝန်းကျင်အသစ်မှာ နေသားကျဖို့၊ အလုပ်သစ်မှာ အဆင်ပြေဖို့၊ အပတ်တိုင်း အဆိုင်းမင့်၊ တလတခါ စာမေးပွဲ၊ ၃လတခါ ရီပို့တင်ရ၊ အလုပ်ပိလို့ စာမကြည့်နိုင်၊ စာမကြည့်နိုင်လို့ စိတ်ဖိစီးနဲ့ အလုပ်အချိန်ပြည့်လုပ်ပြီး အဝေးသင်တက်ရတာ အင်မတန် ပင်ပန်းတယ်။ ဒါတောင် ကျွန်မက လူလွတ်မို့ ။ စူပါမိန်းမတွေလို့ ကျွန်မ လေးစားအားကျရတဲ့ အစ်မတွေဆို ကလေးတဖက်၊ အချိန်ပြည့်အလုပ်တဖက်၊ စာမေးပွဲတွေကိုလည်း အောင်အောင် ဖြေလိုက်သေးတယ်။ ကျွန်မ သူတို့လောက် မလုပ်နိုင်ဘူး။

ကျွန်မက မိုင်းဖန်လို ဘာသာရပ်တွေအားလုံး အေရတဲ့ ကျောင်းသားမဟုတ်ဘူး။ တချို့ဘာသာရပ်တွေက အေ၊ တချို့က ဘီ၊ တချို့က စီပလပ်၊ ဘာသာနှစ်ခုဆို NC Not Credit ရတာ ရှိသေးတယ်။ ဘာသာရပ်အားလုံးမှာ GPA 3.0 ၊ 36 credits နဲ့ ညီမျှတဲ့ ကွန်ပျူတာဆိုင်းရင့် ဘာသာရပ် ၉  ခု၊ 500 level courses တွေဖြစ်တဲ့ Advanced Software Developement  (ASD) Advanced Programming Language (APL) ၊ Web Application Architecture (WAA) လို ခက်တဲ့ဘာသာတွေ၊ မယူမနေရ Algorithms ဘာသာရပ်တွေမှာ ဘီရပါမှ ဘွဲ့ရမှာပါ။ ASD ဘာသာကို ကျောင်းအုပ်ကြီး ဒေါက်တာဂပ်သရီသင်ရင် အကျများတယ် ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းကျတာ။ ဒီလို ခက်ခက်ခဲခဲ ကြိုးစားရလို့ ကျောင်းကို မကြိုက်ပေမဲ့ လည်း အဲဒီမာစတာဘွဲ့ကို ကျွန်မ ဂုဏ်ယူပါတယ်။

မိတ်ဆွေ
မိတ်ဆွေအပေါင်းအသင်းကောင်းတွေရှိတာ ကျွန်မ ကံကောင်းတယ်။ ကျွန်မ သူငယ်ချင်းအားလုံး ကျွန်မကို ချစ်ကြတယ်။ နောက်ကျောဓားနဲ့ထိုးတဲ့ သူငယ်ချင်းမျိုး မတွေ့ခဲ့ဘူး။ မကြီးသူငယ်ချင်း၊ အဲဒီသူငယ်ချင်းရဲ့ အစ်မ၊ သူငယ်ချင်းတွေ၊ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေကပါ ကျွန်မကို ချစ်ခင်ကူညီစောင့်ရှောက်တယ်။ ဘီအေစီမှာ လုပ်အားပေးရင်း သိခဲ့တဲ့ ဒါရိုက်တာ မမင်းမင်း၊ ကန်တက်ကီအိမ်ရှင် အမေရိကန်မ မန်ဒီ၊ မေရီလန်းက မင်္ဂလာရာမဘုန်းကြီးကျောင်းမှာ သိခဲ့တဲ့ မမီးမီး၊ မမီးမီး သူငယ်ချင်း မဝိုင်း၊ ဝါရှင်တန်ဒီစီရုံးက ကလဲရား၊ နယူးယောက်က ကျွန်မမွေးစားအမေ မဂင်ကြူတို့ မိသားစု၊ ဘလော့ဂါ မမီးငယ်၊ ဘလော့ပရိတ်သတ် ပင်ဆယ်ဗေးနီးယားက မခိုင်၊ မခိုင် သူငယ်ချင်း ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်စီနီယာ မဆာဖီးယား၊ နယူးယောက်ရုံးက ပတ်ထရီချာ၊ မကြီးသူငယ်ချင်း မကေသွယ် သူငယ်ချင်း မနန်းစံ၊ မကြီးသူငယ်ချင်း မနီနီအောင်အစ်မ မမီမီအောင်၊ အလှုတွေ ဖိတ်တတ်တဲ့ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်က ကိုထွန်းထွန်းဝင်း၊ ကျွန်မနဲ့ သိကျွှမ်းတဲ့သူတွေတိုင်း ကျွန်မကို ကူညီစောင့်ရှောက်ကြတာချည်းပဲ။

ဝါသနာ
ဘာသာစကားတစ်ခု၊ အတီးအမှုတ်တစ်ခု၊ အားကစားတစ်ခု တတ်မြောက်ချင်တာ ကျွန်မရဲ့ dream ပါ။ တရုတ်စာကို ရန်ကုန်နိုင်ငံခြားဘာသာတက္ကသိုလ်မှာ တစ်နှစ်သင်ဖူးလို့ နည်းနည်းသိတယ်။ ဂျပန်စာ တလသင်ဖူးလို့ နည်းနည်းလေး သိတယ်။ ကိုရီးယားကားတွေကြည့်လို  အိုပါး အညာဟတ်ဆိုင်ရော် တတ်တယ်။ ဂီတာတီးသင်မယ်ဆိုပြီး ဂီတာဝယ်၊ ယူကျူ့ကနေ လက်ကွက် သုံးခုသိ၊ ဟတ်ပီးဘတ်ဒေးသီချင်းကို ဒန်ဒန်လို့ တီးတတ်၊ ဆောင်းတွင်းမှာ ဂီတာ အပြတ်သင်မယ်လို့ ကြုံးဝါးပေမဲ့  ပင်ပန်းလို့၊ မအားလို့ ဘာဖြစ်လို့ ညာဖြစ်လို့နဲ့ ဂီတာတီး မသင်ဖြစ်တော့တာ ခုဆို ဂီတာက ကုတင်ခြေရင်းမှာ အခန်းအလှဆင်ပစ္စည်း ဖြစ်နေတော့တယ်။ အားကစားကတော့ သိတဲ့အတိုင်း လမ်းလျှောက်၊ တောင်တက်တာလောက်ပဲ။ မေရီလန်းအိမ်နားက မတ်သရူးဟတ်ဆန်ထရေးလမ်း၊ ဆူနမ်တို့အိမ်နားက ရေကန်နားမှာ jogging ပြေးရတာ ကြိုက်ပေမဲ့ နယူးယောက် ပြောင်းလာပြီးကတည်းက မ jogging တော့တာ။ biking ထွက်ချင်ပေမဲ့ စက်ဘီးတင်သွားမဲ့ ကားမရှိ။ ဒီလိုနဲ့ ဘာမှဖြစ်ဖြစ်မြောက်မြောက် မလုပ်ဖြစ်ဘူး။

ဗီယက်နမ်တက္ကသိုလ်မှာ ကတည်းက နိုင်ငံခြားဘာသာစကားတစ်ခု မသင်မနေရဆိုတော့ တက္ကသိုလ်တက်တဲ့ လေးနှစ်တာမှာ ပြင်သစ်စကား သင်ခဲ့တော့ ဝိုင်းက ပြင်သစ်စကားကို ကျွှမ်းကျွှမ်းကျင်ကျင် ပြောတတ်တယ်။ အီတလီမှာနေတုန်း စပိန်စကားကို နှစ်နှစ်သင်ခဲ့ပြီး ခုလည်း စပိန်စကား သင်နေတဲ့ ဝိုင်းက စပိန်စကား အခြေခံ ပြောတတ်တယ်။ ဝိုင်းက အားကစားရုံမှာ ညနေတိုင်း zomba ၊ ballet ၊ abdomian ၊ yoga ကလပ်တွေ သွားတက်တယ်။ စန္ဒရားကို နှုတ်စ်ကြည့်ပြီး သီချင်းငါးပုဒ်လောက် တီးတတ်ပါသတဲ့။ ဝိုင်းက ကျွန်မ လုပ်ချင်တာတွေ အကုန်လုပ်တယ်။ မသိရင်လည်း မသိဘူး၊ သိရင်လည်း သိတယ်၊ နည်းနည်းလေး သိတယ်ဆိုတာ မကောင်းဘူး ၊ half baked ဆိုတာ စားလို့မကောင်းဘူးဆိုပြီး ဝိုင်းက ကျွန်မကို တရုတ်စာ ဆက်သင်ဖို့ အားပေးနေပါတယ်။ သိလား ဦးနှောက်ဆိုတာ သင်ယူနေမှ ကောင်းတာကွ ဦးနှောက်ဆိုတာ သင်ယူဖို့။ ဘာမှ မသင်ရင် အယ်ဇိုင်းမားရောဂါ  ဖြစ်လိမ့်မယ်။ Canon 7D ကင်မရာကို အော်တိုနဲ့သာ ရိုက်တတ်လို့ ကင်မရာကို ဘယ်လိုအသုံးချရမယ်ဆိုတာ လေ့လာနေပါတယ်။ ISO ၊  shutter speed ၊ aperture တွေနဲ့ ဖိုတိုဂရပ်ဖီကလည်း စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းသား။ ရထားစီးတဲ့ အချိန်တွေဆို ကင်ဒယ်နဲ့ စာဖတ်ဖြစ်ပါတယ်။ ကင်ဒယ်နဲ့ ဖတ်ရတာ စာအုပ်ကိုင်ပြီး ဖတ်ရသလိုပဲ။ အသက်ကြီးလာလို့လား မသိဘူး ဆူဆူညံညံတွေထက် relaxation တီးလုံးတွေ ပိုကြိုက်လာတယ်။

၂၀၁၄ မှာ ခရီးတွေ ပိုသွားဖြစ်ပါတယ်။ အင်္ကျီ၊ ဖက်ရှင်၊ အစားအသောက်တွေမှာ ပိုက်ဆံသိပ်မသုံးတော့ဘဲ  ခရီးသွားတာမှာ ပိုက်ဆံပိုသုံးဖြစ်တယ်။ မနှစ်က အိုမားတို့အိမ်မှာ ဟော့ပေါ့စားပြီး နယူးရီးယားကို ကြိုဆိုပေမဲ့ ဒီနှစ်တော့ အိုမားတို့က မြန်မာပြည်ပြန်တော့ နယူးရီးယားမှာ သွားစားရမဲ့အိမ်မရှိ။ တိုင်းစကွဲကောင့်ဒေါင်း သွားရအောင်လို့ ဝိုင်းကပြောတော့ အင်းပေါ့။ ရာသီဥတုအေးလို့ ဝိုင်းရေ မသွားတော့ဘူးဆိုတော့ ဝိုင်းက သူ့ဘာသာ တစ်ယောက်တည်း သွားမယ်တဲ့။ ည ၁၁ လောက် တိုင်းစကွဲယားနားသွားပြီး ကောင့်ဒေါင်းသွားအော်မလို့တဲ့။ တိုင်းစကွဲနယူးရီးယားကောင့်ဒေါင်းက နာမည်ကြီးတယ် လူတစ်သန်းလောက် တက်ရောက်ကြတာ။ နေရာကောင်းဆို နေ့လည်ကတည်းက သွားရတာ။ ဒီလောက်အေးတဲ့ ရာသီဥတုကြီးမှာ ၆ နာရီလောက် မတ်တပ်ရပ်နေရမှာ ပြန်ထွက်ဖို့လည်း မလွယ်။ လူတွေပြည့်သွားရင် ရဲတွေက ပိတ်လိုက်ပြီး လုံးဝဖြတ်ခွင့် မပေးတော့တာ။ ဟတ်ပီးနယူးရီးယား အော်ရဖို့ အဲဒီလောက် ဒုက္ခမခံနိုင်ပါဘူးနော်။ အမှတ်တရဖြစ်တဲ့ နယူးရီးယား ကောင့်ဒေါင်းကတော့ ၂၀၀၈ စင်္ကာပူက West Coast ကမ်းခြေမှာ ဝယ်လာတဲ့ ကြက်ကြော်စား၊ punch သောက်၊ ဘေးက ဆိုကြတီးကြတဲ့ သီချင်းကို နားထောင်၊ tent လည်းမရှိ ခင်းထားတဲ့ တာလာပတ်ပေါ်မှာ ပုဝါ၊ စောင်ပါးလေးခြံလို့ New Year Eve ဖြစ်လို့ နေ့တဝက်ရုံးဆင်းပြီး ကတည်းကနေ ညနေစောင်း ကမ်းခြေကို မလာခင်လေးအထိ လျော့ပင်းထွက်ကြတဲ့ ကျွန်မတို့ ညီအစ်မနှစ်ယောက် အိပ်ပျော်သွားလိုက်ကြတာ ဘေးကနေ မအိပ်ဘဲ ထိုင်စောင့်တဲ့ မခိုင်က မနက် ၅ နာရီလောက်မှာ နှိုးတော့မှ နှိုးတော့တယ်။

နယူးရီးယားနေ့မှာ နယူးရီးယားဟိုက်ကင်းနဲ့ နယူးရီးယားကို ဟိုက်ကင်းစွာနဲ့ ကြိုဆိုပါ့မယ်။ အားလုံးပဲ ကျန်းမာပျော်ရွှင်တဲ့ နှစ်သစ်မင်္ဂလာလေး ဖြစ်ပါစေ။

Happy New Year !

စန်းထွန်း
ဒီဇင်ဘာ ၃၁၊ ၂၀၁၄။

ဆွဇ်...

I got this maganet from American Red Cross in 2012 as a token of gratitude
for becoming a Red Cross Champion. One of my favorite Souvenir.

ဆွဇ် (သို့မဟုတ်) ဆွဇ်ဇာလန်နိုင်ငံ ဆိုတာနဲ့ တန်းသိကြမှာက ကမ္ဘာ့ကြက်ခြေနီ အဖွဲ့အစည်းကို ထူထောင်ခဲ့တဲ့ ဟင်နရီဒူးနန်န့်၊ သူ့ကို ဂုဏ်ပြုတဲ့အနေနဲ့ အဖြူရောင်နောက်ခံမှာ အနီရောင် အပေါင်းလက္ခဏာပါတဲ့ သူ့ဇာတိ ဆွဇ်ဇာလန်နိုင်ငံအလံ အရောင်ကို ပြောင်းပြန်လှန်ထားတဲ့ ကမ္ဘာ့ကြက်ခြေနီအဖွဲ့အလံ။ အလယ်တန်းနဲ့ အထက်တန်းတုန်းက သမိုင်းဘာသာရပ်မှာ သင်ခဲ့ဖူးလို့ ကမ္ဘာ့ကြက်ခြေနီအဖွဲ့နဲ့တွဲပြီး ဆွဇ်ဇာလန်နိုင်ငံကို သိခဲ့ပါတယ်။ နည်းနည်းကြီးလာတော့ ဆွဇ်မိတ် နာရီတွေ နာမည်ကြီးမှန်း သိလာတယ်။ ရိုးလက်၊ အိုမီဂါ၊ Swatch တို့ ဘာတို့ပေါ့။ ကိုညီလင်းသစ်ရဲ့ ဘလော့ကနေတဆင့် အဲပက်စ်တောင်တန်းအလှတွေကို မြင်တွေ့ခဲ့ရတော့  ဆွဇ်ဇာလန်နိုင်ငံက အတော်လှပါလားလို့ သိလာတယ်။ ဆွဇ်ဇာလန်နိုင်ငံ ဇူးရစ်မြို့ကို ရုပ်ရှင်တွေထဲမှာ မြင်ဖူးတယ်။ ဒါတွေကတော့  ကျွန်မသိသမျှ ဆွဇ်ဇာလန် အကြောင်းပါ။ ဘန်ကောက်နဲ့ ပါရီမှာ ကျောင်းပြီးတော့ အလုပ်ရတာက အီတလီနိုင်ငံ Rome မြို့ (အီတလီလို ရိုးမားလို့ အသံထွက်ပါသတဲ့။ ရိုးမားဆိုလို့ အီတလီစီးရီးအေက ရိုးမားဘောလုံးအသင်းကို သတိရမိသွားတယ်) က ယူအန်ရုံးမှာ ဝိုင်း အလုပ်ရပါတယ်။ အီတလီမှာ ၇ နှစ် အလုပ်လုပ်ခဲ့ပြီးတော့ ဒီနှစ်နွေမှာ နယူးယောက်ကို ပြောင်းလာပါတယ်။

လမ်းလျှောက်အဖွဲ့တွေနဲ့ လမ်းလျှောက်ရင်း ဝိုင်းနဲ့ အသိမိတ်ဆွေဖြစ်လာပြီးတော့ ခရီးတွေ အတူသွား၊ တောင်တက်၊ လမ်းလျှောက်နဲ့ သူငယ်ချင်းညီအစ်မတွေ ဖြစ်လာပါတယ်။ ဝိုင်းရဲ့လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေထဲမှာ ဆွဇ်လူမျိုး နှစ်ယောက်ရှိပါတယ်။ ဝိုင်းက ဆွဇ်လူမျိုးတွေကို အင်မတန် လေးစားသမှု ဖြစ်လာတာ အဲဒီလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် နှစ်ယောက်ကြောင့်ပါတဲ့။ ပထမလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တစ်ယောက်က အင်မတန် အချိန်တိကျလေးစားတယ်။ ၁၀ နာရီမှာ ဖုန်းခေါ်မယ်လို့ ပြောထားရင် ၁၀ နာရီ ၁ မိနစ်မှာ ဖုန်းမြည်လာမယ်။ ၁၀ နာရီ ၁ မိနစ်မှာမှ ဖုန်းမမြည်ရင် တခုခုဖြစ်နေလို့ပါတဲ့။ Swatch နာရီကြိုးကို အသစ်လဲတာက နာရီအသစ်နီးပါးလောက် သွားကျတော့ ကြိုးအသစ်လဲမဲ့အစား နာရီအသစ်ဝယ်ပါလားလို့ အကြံပေးတော့ နာရီဒိုင်ခွက်က အကောင်းကြီး၊ ကြိုးလဲလိုက်ရုံနဲ့ ပတ်လို့ရတယ်၊ waste မဖြုန်းချင်လို့၊ အသစ်ဝယ်မဲ့အစား အဟောင်းကို ပြန်သုံးတော့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ညစ်ညမ်းမူကို နည်းနည်း အထောက်အကူ ဖြစ်တာပေါ့ contribute little bit in environmental pollution တဲ့။ ပိုက်ဆံမတတ်နိုင်လို့ ကြိုးအသစ်လဲတာ မဟုတ်ဘူးနော်။ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ထည့်စဉ်းစားလို့နာရီအသစ် မဝယ်ဘဲ ကြိုးအသစ်လဲတာ။ ဝိုင်းက ငါသာဆိုရင် ကြိုးအသစ် မလဲတော့ဘူး ကြိုးအသစ်လဲတာက နာရီအသစ် နီးပါးလောက် သွားကျတော့ နာရီအသစ်ပဲ ပတ်တော့မှာပေါ့လို့ပြောရင် ကျွန်မကလည်း me too ။

အဲဒီဆွဇ်နဲ့ ကျွန်မတို့တွေ ကွာတဲ့အချက်က ကျွန်မတို့တွေက ကိုယ့်အတွက်ပဲ စဉ်းစားတယ်ပြီး အဲဒီဆွဇ်က သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အတွက် စဉ်းစားတယ်။ ဇူးရစ်မြို့ကို အစည်းအဝေးပွဲ ကိစ္စအတွက်နဲ့သွားတုန်းက နေ့လည်ထမင်းစားပြီးချိန် ရုံးကိုပြန်ကြတော့ အဲဒီဆွဇ်နဲ့ ပြန်ဆုံပါတယ်။ ရုံးကို ဘယ်လိုပြန်ကြမလဲ၊ တက္ကစီစီးမလား၊ ဘတ်စ်ကားစီးမလား ပြောဆိုကြတော့ ဝိုင်းနဲ့ သူ့ဘော့စ်က တက္ကစီး ပြန်ဖို့စိတ်ကူးထားတယ်ဆိုတော့ အဲဒီဆွဇ်က ဘတ်စ်ကားစီးပါလားတဲ့။ ဘတ်စ်ကားစီးဖို့ လက်မှတ်ဝယ်ရမှာ၊ သူတို့မှာ ဆွဇ်ငွေ franc ဖရန့်မရှိတော့ တက္ကစီပဲ စီးတော့မယ်၊ တက္ကစီနဲ့ဆို ကဒ်နဲ့ ပေးလို့ရတယ်လို့ ဝိုင်းဘော့စ်ကပြောတော့ အဲဒီဆွဇ်က ဘတ်စ်ကားစီးပါ၊ သူတို့နှစ်ယောက်ရဲ့ ဘတ်စ်ကားလက်မှတ်ကို သူကိုယ်တိုင် ဝယ်ပေးပါမယ်တဲ့။ တက္ကစီခ မတတ်နိုင်တာ မဟုတ်ဘူးနော် ကာဗွန်မိုနောက်ဆိုဒ်ဓာတ်ငွေ့ ထုတ်လွှင့်တာ လျှော့နည်းအောင်လို့။ ဝိုင်းရဲ့ဘော့စ်က အီတလီမှာ ကြီးပြင်းခဲ့တဲ့ အိန္ဒိယအမျိုးသားဆိုပေမဲ့ ဝိုင်းတွေ့ဖူးတဲ့ အီတလီတွေထက်ကို အီတလီပိုဆန်ပါသတဲ့။ အီတလီဆန်တယ်ဆိုတာ ဘာကိုဆိုလိုချင်ပါလိမ့် ဖက်ရှင်ကျတာကို ဆိုချင်တာများလား။ ဝိုင်းဘော့စ်က အထက်တန်းကျတယ်၊ ပိုက်ဆံချမ်းသာတယ်ဆိုပေမဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထက် ကိုယ်သက်သာဖို့ကို ပိုတွေးတယ်။ အဲဒီဆွဇ်ကတော့ ကိုယ်သက်သာဖို့ထက် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ပိုတွေးတယ်။

Flowers at Longwood Gardens, Kennett Square, Pennsylvania.

ဝိုင်းရဲ့လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် ဆွဇ်အမျိုးသမီးက ဇူးရစ်ကနေ Rome ဆီ အစည်းအဝေးလာတက်ရင် ရထားစီးလာလေ့ရှိတယ်။ ရထားလမ်းတလျှောက်က ရှုခင်းတွေက လှလို့ ရထားစီးတာလား (ရထားခက လေယာဉ်ခထက် ပိုဈေးကြီးတယ်) လို့မေးတော့ ရထားက လူတွေအများကြီး သယ်ယူပို့ဆောင်ပေးလို့ ကာဗွန်မိုနောက်ဆိုဒ် ထုတ်လွှင့်တာနည်းလို့ ဈေးကြီးပေမဲ့လည်း ရထားပဲ စီးပါသတဲ့။ ပစ္စည်းဝယ်ရင် ကုမ္ဗဏီက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးမှာ ပါဝင်တဲ့၊ ကလေးအလုပ်သမား မသုံးဘူးဆိုတဲ့ SRA ဆိုလား ဘာဆိုလား အမှတ်တံဆိပ်ပါတဲ့ဟာကိုမှ ဝယ်သုံးပါသတဲ့။ အဲဒီတံဆိပ်ပါရင် ဈေးနည်းနည်းကြီးတယ်။ တိရစ္ဆာန်ပစ္စည်းတွေ မပါဝင်ရင် Vegan ဆိုတဲ့ ဗွီတံဆိပ်၊ အော်ဂင်းနစ်တွေ သုံးရင် အော်ဂင်းနစ်တံဆိပ်ပါသလိုမျိုး နေမှာပေါ့။ ကျွန်မတို့တွေကတော့ အဲဒီတံဆိပ်ထက် ဈေးသက်သာဖို့က ပိုအရေးကြီးတယ်။ အဲဒီဆွဇ်နှစ်ယောက်ကြောင့် ဝိုင်းဟာ ဆွဇ်လူမျိုးတွေကို တော်တော်အထင်ကြီး လေးစားပါသတဲ့။ ကျွန်မတို့တွေ စည်းကမ်းရှိတဲ့ ဂျပန်လူမျိုးကို အထင်ကြီးလေးစားသလိုမျိုးနေမှာပေါ့။ အထက်တန်းလွှာဆွဇ်တွေက ကလေးတွေ အသက် ၁၈ ပြည့်ရင် ရိုးလက်နာရီတစ်လုံး ပေးတယ်တဲ့။ ဝိုင်းရဲ့ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် သူငယ်ချင်း အမေရိကန်မလေးက အလုပ်လုပ်တာ ပင်ပန်းလို့ သူ့ကိုယ်သူ ဆုချတဲ့အနေတဲ့ ရိုးလက်ဇ်တစ်လုံး ဝယ်ဦးမယ်ဆိုတော့ ဝိုင်းက ဘယ်လောက်လဲမေးတော့ ဒေါ်လာ ၁ သောင်းတဲ့။ အောင်မလေး ဈေးကြီးလိုက်တာ ၅ ထောင်တန်လောက် မရှိဘူးလား။ ၁ သောင်းအောက် မလျှော့ဘူးတဲ့။

အိုမီဂါလည်း ဈေးကြီးတယ် ၄ ထောင်ကနေ ၆ ထောင်ကျော်တယ်။ ဝိုင်း ပြောမှပဲ Longines ဆိုတာ သိတော့တယ် ရိုးလက်၊ အိုမီဂါနဲ့ယှဉ်ရင် ဈေးက မဆိုးဘူးပဲ။ Longines တစ်လုံးလောက် ဝယ်ဦးမယ် ဖြစ်သွားတယ်။ ကျွန်မမှာရှိတဲ့နာရီက စင်္ကာပူမှာ ဝယ်ခဲ့တဲ့ Guess တံဆိပ်၊ မကြီးမှာက CK ၊ မောင်မောင်မှာက ကျွန်မ မွေးနေ့လက်ဆောင်ပေးထားတဲ့ Emporio Armani ။ အဖေက သားရေကြိုး၊ ဒိုင်ခွက်ပြားတဲ့နာရီ ကြိုက်တယ်။ အင်တာဗျူးသွားရင် နာရီပတ်ပြီး ကျန်တဲ့အချိန်တွေမှာ ဖုန်းပေါ်က အချိန်ကိုပဲ ကြည့်ဖြစ်တော့ နာရီသိပ်မလိုပေမဲ့ နာရီဝတ်တာ စတိုင်ကျတယ်လို့ ထင်တယ်။ မကြီးကို Longines သိလားလို့မေးတော့ သိတယ်တဲ့ မယ်ကမ္ဘာ ဘောလိဝုဒ်မင်းသမီး ကြေငြာတယ်လေတဲ့။ နာရီတွေထဲမှာ ဈေးအကြီးဆုံးက ဆွဇ်မိတ် patek philippe ပါတိတ်ဖီးလစ်ပါ ဒေါ်လာသိန်းချီ တန်ပါသတဲ့။ ဘာလို့အဲဒီလောက် ဈေးကြီးတာလဲဆိုတော့ အမျိုးအစားတစ်ခုကို သုံးခုလောက်ပဲ ထုတ်တယ်။ ဒီတော့ ဒီနာရီမျိုးဟာ တကမ္ဘာလုံးမှာ သုံးလုံးတည်း ရှိတယ် နာရီရဲ့ Serial Number နဲ့ ပိုင်ရှင်ကို မှတ်တမ်းတင်ထားပါသတဲ့။ ဘယ်လိုလူမျိုးတွေဝတ်လဲဆိုတော့ မီလျံနာတွေတဲ့ ဝိုင်းရဲ့ဘော့စ်နဲ့ သူ့ညီမတွေမှာရှိလို့ သိတာပါတဲ့။ ဝိုင်းက လက်ကိုင်အိတ် ခရေဇီပါ။ Suit အမြဲဝတ်ရတဲ့ အီတလီကရုံးမှာ အစိမ်းရောင် ဝတ်ဝယ်ဆိုရင် ပုဝါ၊ Accessories ၊ အိတ်၊ ဖိနပ်ကအစ အားလုံးအစိမ်းရောင်တဲ့။ ကျွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် ဒုတိယနှစ်တုန်းက Data Structure သင်တဲ့ တီချယ်ဒေါ်နေခြည်လဲ့လဲ့သိန်းကို ပြေးသတိရတယ်။ တီချယ်နေခြည်လည်း ခရမ်းရောင်ဝတ်တဲ့နေ့ဆို အားလုံး ခရမ်းရောင်။

ဖက်ရှင်ကျတဲ့ အီတလီမှာ ၆ လနေလို့မှ အိတ်မလဲရင် ဘယ်လိုပါလိမ့်လို့ မျက်ခုံးပင့်ကြတယ်တဲ့။ ရုံးဝတ်စုံနဲ့ အားကစားဖိနပ်စီးကြတဲ့ အမေရိကန်မှာတော့ ဖက်ရှင်ကျဖို့ထက် သက်တောင့်သက်တာရှိဖို့ အလေးထားတယ်။ သူ အိတ်တွေ ဘယ်လိုပြောင်းပြောင်း ဘယ်သူမှလည်း သတိထားမိမှာ မဟုတ်တော့ အယ်ဗွီ၊ ဆယ်ဗာတိုရီ ဖာရာဂမို အိတ်တွေဆိုတာ လက်ကေ့စ်ထဲကတောင် မထုတ်ရသေးဘူးတဲ့။ ကျွန်မက အိတ်ခရေဇီ မဟုတ်တော့ ဝိုင်းက ဘယ်အိတ်က ဘယ်လိုဆိုတာ ပြောပြလည်း လိုချင်စိတ် ဖြစ်မလားဘူး။ အယ်ဗွီအိတ်တွေဆိုတာ အတုလား၊ အစစ်လားမသိ လူတိုင်းကိုင်နေကြတာ၊ လမ်းဘေးမှာ ချရောင်းနေတာတွေ့တာကိုး။ အယ်ဗွီနဲ့ ပရာဒါအိတ်တွေက နာမည်ကြီးလို့ အတုလုပ်ကြတာများတယ်။ ကျွန်မ သူငယ်ချင်း၊ မိတ်ဆွေတွေမှာ ရှိတာတော့ အစစ်ပါ။ တစ်နေ့တော့ ဝိုင်းက နာမည်ကြီးဘရန်းတွေရှိတဲ့ စင်တာမှာ ကျွန်မကို အိတ်လက်ချာ ပေးပါတယ်။ Chanel ၊ Prada ၊ Louis Vuitton ၊ Salvatore Ferragamo ၊ Celine ၊ Valentino တို့လို ဈေးကြီးတဲ့ ဘရန်းတွေကနေ  Burberry၊ Tory Burch ၊  Ralph Lauren ၊ Marc Jacobs ၊ Kate Spade ၊ Coach ၊  Michael Kors တို့လို အလတ်တန်းစားတံဆိပ်တွေ။ ချယ်နယ်၊ ပရာဒါ၊ အယ်လ်ဗွီထက် ဆယ်ဗာတိုရီဖာရာဂါမိုနဲ့ စီလင်းတံဆိပ် အိတ်တွေကို ကြိုက်တယ်။ စီလင်းက ကျွန်မအတွက် ဈေးကြီးနေတယ် ဆယ်ဗာတိုရီဖာရာဂါမို အိတ်တစ်အိတ်ကိုတော့ မျက်စိကျသွားတယ် ဝယ်ဦးမယ်။ အဲဒါတွေ ကြည့်ပြီးတော့ တခြားတံဆိပ်တွေက မျက်စိထဲ ရောက်မလာတော့ဘူး။ ဝိုင်းက အဲဒါကြောင့်ပြောတာ upgrade ပြီးရင် downgrade ဖို့ မလွယ်ဘူးလို့။

Flowers at Longwood Gardens, Kennett Square, Pennsylvania.

ဝိုင်းရေ ငါလည်း နင်နဲ့ပေါင်းတော့မှ အိတ်တွေအကြောင်း၊ နာမည်ကြီးတံဆိပ်တွေ အကြောင်း သိတော့တယ်။ ငါလည်း နင်နဲ့ ပေါင်းတော့မှ Canon 7D Mark II ၊ 5D Mark II ၊ Wide Angle Lens ၊ Standard Lens ၊ Teleno Lens ၊ Fish Eye Lens ၊ Shift Lens အကြောင်း သိတော့တယ်။ အေး ငါ့အစ်မနဲ့ပေါင်းရင် ကယ်လီအောစဗွန်း လစ်မစ်တက် အက်ဒီရှင်း နှုတ်ခမ်းနီ၊ ဘာမိတ်ကပ်၊ ညာဖက်ရှင်ဆိုတာ သိလာလိမ့်မယ်။ ကျွန်မ လက်ရှိသုံးနေတဲ့ ရေမွှေးက CK Escape ပါ။ စင်္ကာပူမှာကတည်းက သုံးလာတာ ယူအက်စ်မှာလည်း သုံးနေတာ လေးနှစ်ရှိပြီ ကျွန်မကပဲ ဆွှတ်တာ နည်းတာလားတော့ မသိ ခုထိ တဝက်ပဲ ကုန်သေးတယ်။ မေရီလန်းနဲ့ ကက်တန်ကီအိမ်ရှင်တွေက ကျွန်မရေမွှေးနံ့ကို ကြိုက်လို့တဲ့။ အမေရိကန်တွေ Good Great ဆိုတာ တကယ်ဂွတ်တာ မဟုတ်ဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အမေရိကန်တွေက အားလုံးကို ဂွတ်၊ ဂရိတ်လို့ ပြောတတ်တာကိုး။ အဲဒီရေမွှေးကုန်ရင်တော့ ချန်နယ်နံပါတ် ၇  ဝယ်ဦးမယ်ဆိုတော့ ဝိုင်းက ချန်နယ်နံပါတ် ၇ ၊ မကြားဖူးပါဘူး အသစ်ထွက်တာများလား။ ဟာ..ဒီလောက် နာမည်ကြီးတာ မသိဘူးလား ချန်နယ်ရဲ့ သင်္ကေတလေ။ ချယ်နယ်နံပါတ် ၅ ကို ပြောတာလား အင်း ဟုတ်တယ် အောင်မလေး လူတိုင်းသိတဲ့ဟာကို မသိဘူးလား။ လူပဲဟ များတဲ့အခါလည်း မှားပေမပေါ့ ငါ့အစ်မ သုံးဖူးတယ် ကြိုက်တယ်တဲ့။ မေစီစတိုးမှာ ရေမွှေးတွေ လိုက်ဆွှတ်ကြတော့ ဝိုင်းရေ ချယ်နယ်နံပါတ် ၇ သွားဆွှတ်ရအောင် ဟား..ဟား..ချယ်နယ်နံပါတ်ဖိုက်ပါကွ။ Gucci ကို ဂူစီလို့ အသံထွက်တော့ ဂူချီလို့ အသံထွက်ရတယ်တဲ့။ ကြည့် ကျွန်မက upscale elite မဟုတ်တဲ့ သာမာန်လက်လုပ်လက်စားဆိုတာ သိသာလိုက်တာ။

ခရစ်စမတ်နေ့မှာ Fifth Avenue အမှတ်ငါးလမ်းမကြီးတလျှောက်က ဆိုင်တွေအားလုံး ပိတ်ပေမဲ့လည်း လူတွေကြိတ်ကြိတ်တိုး စည်နေတာပဲ။ ရော့ခါဖယ်လာခရစ်စမတ်သစ်ပင်နားဆို အမြဲတမ်း လူတွေ ဒင်းကြမ်းပြည့်နေတာပဲ။ လမ်းဘေးမှာ ချရောင်းတဲ့ အယ်ဗွီအိတ်တွေမြင်တော့ ဝိုင်းက သူတို့ဗီယက်နမ်မှာ အိတ်အတုနဲ့ ပတ်သက်လို့ နာမည်ကြီးတဲ့ ဖြစ်ရပ်တစ်ခု ရှိပါတယ်တဲ့။ တစ်ခါတုန်းက နာမည်ကြီးသူဋ္ဌေးမိန်းမ အီတလီကိုလာတော့ လေဆိပ်မှာ အိတ်အတု တင်သွင်းမူနဲ့ ကာစတန်က ဖမ်းတယ်။ ဟင်...ကာစတန်က အိတ်အတုမှန်း ဘယ်လို သိတာတုန်း တချို့အိတ်တွေဆို အစစ်နဲ့ လုံးဝမခွဲနိုင်ဘူး။ ငါလည်း သေချာမသိဘူး ကာစတန်က အဲဒါတွေ လေ့ကျင့်ထားတယ် ထင်တယ်။ ဥရောပမှာ ဥပဒေရှိတယ် အတုတင်သွင်းခွင့် မရှိဘူး။ အဲဒီသူဋ္ဌေးမအိတ်က အတုလား။ မဟုတ်ဘူး ဟနွိုင်းမြို့လယ်ခေါင်က အယ်ဗွီတရားဝင်ဆိုင်မှာ ဝယ်တာ။ ဆိုင်ဝန်ထမ်းတစ်ယောက်က အတုနဲ့လဲထားတာ။ နောက်တော့ အဲဒီအယ်ဗွီဆိုင်က တရားဝင် ကြေငြာချက်ထုတ်ပြီး တောင်းပန်တယ်။ ဒါပေမဲ့ စဉ်းစားကြည့်စမ်း ပိုက်ဆံမတတ်နိုင်လို့ အတုကိုင်တာလည်းမဟုတ် တရားဝင်ဆိုင်မှာ ကျသင့်ငွေပေးပြီး ဝယ်ထားတာ လေဆိပ်မှာ အဖမ်းခံရတယ်တဲ့ ဘယ်လောက် humiliate ဖြစ်သလဲ။ ဒီတော့ တတ်နိုင်ရင် အစစ်သာကိုင်။ ဝိုင်းအစ်မကတော့ အိတ်တွေ လိုချင်ရင် အီတလီကိုသာ မှာတယ်တဲ့ ဥရောပဖက်က ကွာလတီ ပိုကောင်းတယ်။ ငါတို့စင်္ကာပူရုံးက website ကိုလေ တရုတ်ပြည်က ကူးချတာ ဒါရိုက်တာတွေဆိုတာ စိတ်ဆိုးလို့ တရားစွဲမယ် ဖြစ်ရော။ စင်္ကာပူမှာဆို ကော်ပီခွင့်နဲ့ တရားစွဲလို့ ရပေမဲ့ တရုတ်ပြည်ဆိုတော့ တရားစွဲလို့ မရ။ နောက်တော့ ငါတို့ဆိုဒ်ဒီဇိုင်းကို ပြောင်းလိုက်ရတယ်။

ခရစ်မမတ်၊ နှစ်သစ်ကူးဆိုရင် ဖေ့ဘွတ်မှာ ချစ်ချစ်အတွက် စလင်းဘတ်၊ ချစ်ချစ်ဆီက စလင်းဘတ်ဆိုတာတွေ တွေ့ရင် အားကျလိုက်တာ။ ကိုယ်တွေမှာတော့ စလင်းဘတ် ပေးမဲ့လူလည်းမရှိ။ ပေးမဲ့လူမရှိလည်း အားမငယ်ပါဘူး ကိုယ့်ဘာသာ ဝယ်နိုင်တာပဲနော့။ ဒီတော့ Birthday present to me ၊ New Year present to me ဆိုတော့ ဝိုင်းကပါ to me နေရာရောက်ရင် သံပြိုင်ဟစ်လို့ ကိုယ့်ဘာသာ reward လုပ်ကြတယ်။ ဝိုင်းက သူ့ရင်ဘတ်ကို လက်နဲ့ ပုတ်ပြီး I me myself ငါ ငါ့အတွက် ငါ့ဟာ ငါရှာတာ ငါသုံးဖို့ လို့ဆိုတော့ ဘာမှရယ်စရာမပါပေမဲ့လည်း ကျွန်မတို့မှာ ရယ်မောရသေးတယ်။  ကျွန်မအဖေက သမီးရေ ခရီးတွေ သိပ်မသွားနဲ့ ပိုက်ဆံသိပ်မသုံးနဲ့ ပိုက်ဆံစုလို့ပြောရင် သမီးအလိမ္မာလေး ကျွန်မက အဖေရေ သမီး ပင်ပင်ပန်းပန်း အလုပ်လုပ်နေတာ ဘာအတွက်လဲ၊ ခရီးသွားလို့မှ အပန်းမဖြေရင် အလုပ်လုပ်တာ ဘာအဓိပ္ဗာယ်ရှိတော့မှာလဲ။ သမီးတော့ ခရီးမသွားဘဲ၊ စားသောက်ဆိုင်မှာ သွားမစားဘဲ၊  လျှော့ပင်းမထွက်ဘဲ ပိုက်ဆံကို ခြစ်ကုတ်ပြီး စုမနေနိုင်ဘူး။ အသက်နှစ်ဆယ်အရွယ်တုန်းက ကျန်းမာတယ် အချိန်ရှိတယ် ပိုက်ဆံမရှိဘူး။ ပင်စင်စားဆိုရင် အချိန်ရှိတယ် ပိုက်ဆံရှိဦးတော့ မကျန်းမာပြန်ဘူး။ ကျန်းလည်းမာ အချိန်လည်းရှိ ပိုက်ဆံလည်း အဆင်ပြေတဲ့ ခုချိန်ဟာ ခရီးသွားဖို့ အကောင်းဆုံး။ ဘဝဆိုတာ တိုတိုလေး ကိုယ် ဝါသနာပါတဲ့၊ နှစ်သက်တဲ့၊ စိတ်ဝင်စားတဲ့ အလုပ်တွေကို မလုပ်ရင် ဘဝဆိုတာ ဘယ်နေပျော်စရာ ကောင်းတော့မလဲ။ မချစ်ကြည်အေးဘလော့မှာ ဖတ်လိုက်ဖူးတယ် လူဘဝကြီးဟာ ယားနာကုတ်နေသလိုပဲတဲ့။ ယားလာရင် ကိုရီးယားကားလေးကြည့်လိုက်၊ ကာရာအိုကေဆိုင်လေးမှာ ဟဲလိုက်၊ စပါသွားလိုက်၊ လျော့ပင်းထွက်လိုက်၊ စားသောက်ဆိုင်သွားစားလိုက်၊ စာရေးသီချင်းဆိုလိုက်၊ ခရီးတွေသွားလိုက်၊ ဖေ့ဘွတ်၊ အီစတာဂရမ်မှာ ဓာတ်ပုံတင်လိုက်ကြနဲ့။ ကျွန်မလည်း ဘာထူးလဲ ခရီးသွားတဲ့ ဆေးမြီတိုနဲ့ ယားနာလေး ကုလိုက်ဦးမယ်နော့။

စန်းထွန်း
ဒီဇင်ဘာ ၂၇၊ ၂၀၁၄။

Merry Christmas !

Ice skating at Bryant Park, behind is New York Public Library (NYPL)

Christmas decoration at 1251 Fifth Avenue 

ရုံးနဲ့အိမ်၊ အိမ်နဲ့ရုံး၊ ပိတ်ရက်တွေဆို လမ်းလျှောက်အဖွဲ့၊ တောင်တက်အဖွဲ့တွေနဲ့ လမ်းလျှောက်၊ တောင်တက်၊ ပြတိုက်သွားဆိုတော့ မိသားစု၊ သူငယ်ချင်း မရှိတာ မသိသာပေမဲ့ အခါကြီးရက်ကြီးတွေဆို တစ်ယောက်တည်းက သိပ်သိသာတယ်။ သူများတွေက မိသားစုတွေ၊ ဆွေမျိုးတွေ၊ သူငယ်ချင်းမိတ်ဆွေတွေ တရုန်းရုန်းဖြစ်နေတာ သိပ်အားကျတာပဲ။ အမေရိကန်ကို စရောက်တဲ့နှစ် အိုင်အိုဝါမှာ ကျောင်းတက်တုန်းက ဆောင်းရာသီ ကျောင်းပိတ်ရက် ၁၀ ရက် ပိတ်ပေမဲ့ ခရီးသွားဖို့ ပိုက်ဆံမရှိ။ ဆူနမ်တို့က အလုပ်ရှာဖို့ မေရီလန်းက အက်စမီတာမန်ချေးတို့အိမ် ရောက်နေပြန်တယ်။ အက်စမီတာက သူ့ကို မန်ချေးလို့ခေါ်ခိုင်းတယ် မန်ချေးဆိုတာ နီပါလီလို လူသားလို့ အဓိပ္ဗာယ်ရပါသတဲ့။ အက်စမီတာမန်ချေးနဲ့ ဆူနမ်က နီပေါမှာ တက္ကသိုလ်တက်ကတည်းက အဆောင်အတူတူ၊ ကျောင်းပြီးလို့ အက်စမီတာ အလုပ်ရတော့ ဆူနမ်တို့ကို သွင်းပေးတယ်။ အက်စမီတာ အမေရိကန်မှာ ကျောင်းလာတက်တော့လည်း မကြာပါဘူး ဆူနမ်နဲ့ရာမား လိုက်လာကြတယ်။ အက်စမီတာမန်ချေးက ဒင်းတို့နှစ်ကောင် ငါ့နောက် လိုက်နေကြတာလို့ ပြောတတ်တယ်။ အက်စမီတာမန်ချေးနဲ့ ဆူနမ်တို့က သွေးသားမတော်စပ်ပါပေမဲ့ ညီအစ်မအရင်းလို ခင်ကြတယ်။ တစ်ဦးတည်းသော မိန်းကလေး အတန်းဖော် ယန်းဇီက သူ့တရုတ်သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ ချီကာဂိုဖက် ခရီးထွက်တယ်။ ရာသီဥတုကအေး၊ သူငယ်ချင်းတွေကလည်း အဝေးမှာဖြစ်တဲ့ ယူအက်စ်ကို စရောက်တဲ့နှစ် ၂၀၁၁ ခရစ်စမတ်က အဆိုးဆုံးပဲ။

၂၀၁၂ ကျတော့ ရာမားက မေရီလန်းမှာ အလုပ်ရလို့ ဘော့စတွန်ကနေ ပြောင်းလာတယ်။ အိမ်ကနေ အလုပ်လုပ်လို့ရပြီဖြစ်တဲ့ ဆူနမ်က အိုဟိုင်းရိုးပြည်နယ် စင်စင်နာတီမြို့ကနေ ရာမားရှိတဲ့ မေရီလန်းကို ပြောင်းလာတယ်။ ခရစ်စမတ်၊ နှစ်သစ်ကူးချိန်မှာ ကန်တက်ကီမှာ  တယောက်တည်း ငေါင်စင်းစင်းဖြစ်နေမှာ ခွင့်သုံးရက် ယူရုံနဲ့ အားလပ်ရက် ၁၀ ရက်တောင်ရမှာ သူတို့ဆီ လာလည်ပါလားလို့ ဆူနမ်တို့က ဖိတ်ခေါ်တာနဲ့ မေရီလန်းပြည်နယ်ကို သွားလည်ဖြစ်လို့ ဒီစီသွားတောလားတွေ ရေးဖြစ်ပါသေးတယ်။ မကြာပါဘူး ၂၀၁၃ မှာ လေးအော့ဖ်ဖြစ်လို့ မိုင် ၆၀၀ ခရီးနှင်လို့ ဆူနမ်တို့ဆီ ပြောင်းရပြန်တယ်။ ဒီစီမှာ အလုပ်ရတော့ အလုပ်တဲ့နီးတဲ့ မေရီလန်းအိမ်ကို ပြောင်းပြီး မင်္ဂလာရာမဘုန်းကြီးကျောင်းကို သွားလည်ရင်း မမီးမီးနဲ့ အသိမိတ်ဆွေဖြစ်တယ်။ မမီးမီး သူငယ်ချင်းမဝိုင်းတို့က ကျေးဇူးတော်နေ့ပါတီတွေဖိတ်၊ ဘုန်းကြီးကျောင်းက ပွဲတော်တွေမှာ သွားတီးနဲ့ မေရီလန်းမှာ ပျော်ဖို့ကောင်းသား။ ၂၀၁၃ စက်တင်ဘာမှာ အစိုးရလျှပ်ဒေါင်းဖြစ်ပြီး အိုအယ်လ်ရုံးပိတ်လို့ ကျွန်မတို့ဒီစီရုံးကို ပိတ်လိုက်တာ အောက်တိုဘာမှာ ဒီအိုအယ်လ်ရုံး ပြန်ဖွင့်ပေမဲ့ ကျွန်မတို့ရုံးက ပြန်ဖွင့်မလာတော့ဘူး။ ဒီအိုအယ်လ်က ကွန်းထရက်ကို တခြားရုံးကို ပေးလိုက်လို့ ဒုတိယမ္ဗိ လေးအော့ဖ်ပြန်ရော။ နိုဝင်ဘာမှာ ဖုန်းအင်တာဗျူးအောင်လို့ ဖေ့စ်တူဖေ့စ် အင်တာဗျူးအတွက် နယူးယောက်ကို နေ့ချင်ပြန်သွား၊ အလုပ်အော်ဖာရပြီး နယူးယောက်ကို ပြောင်းလာတာ ဘာလိုလိုနဲ့ တစ်နှစ်တောင်ရှိပြီ။

in front of Rockefeller Center

Rockefeller Christmas Tree & Ice skating

ကျွန်မတို့ မျက်စိရှေ့မှာတင် ကလေးကနေ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားကြီး ဖြစ်လာတဲ့ မောင်လေးတစ်ယောက်က ပြောဖူးတယ် ဖေ့ဘွတ်က အစ်မခရီးသွားတဲ့ ဓာတ်ပုံတွေကြည့်ပြီး အစ်မကို သိပ်အားကျတာပဲတဲ့။ ကျွန်မ ခရီးသွားတာကိုသာ မြင်တာ ကျွန်မ ဘယ်လောက် ကြိုးစားရတယ်ဆိုတာ သူမသိဘူး။ စင်္ကာပူမှာထက် သုံးဆကြိုးစားရတယ်။ အလုပ်ပင်ပန်းတာ၊ နေရာသစ်မှာ အခြေကျဖို့ ကြိုးစားရတာ၊ ကားမောင်းသင်ရတာ၊ အပတ်တိုင်း အဆိုင်းမင့်၊ တလခွဲတစ်ခါ စာမေးပွဲ၊ ဘေလ်တွေ ဆောင်နိုင်ဖို့၊ ကျန်းမာဖို့။ အိမ်ထောင်ဖက်၊ မိသားစု၊ ဆွေမျိုးရှိတဲ့သူတွေရဲ့ ဘဝက နည်းနည်းချောမွေ့တယ်။ အိမ်ထောင်ဖက်၊ မိသားစု၊ ဆွေမျိုးမရှိတဲ့ ကျွန်မမှာတော့ သူငယ်ချင်း၊ မိတ်ဆွေတွေရဲ့ အကူအညီကြောင့် ဘဝခရီးလမ်း ချောမွေ့တယ်။ အမေရိကန်ရောက်တာ လေးနှစ်ရှိပြီ ခုမှ အခြေနည်းနည်းကျတယ်လို့ ခံစားမိတယ်။ အလုပ်ပြုတ်လို့စိတ်ဆင်းရဲရင် အဖေနဲ့မကြီးက ပိုက်ဆံကိစ္စ ဘာမှစိတ်မပူနဲ့ သူတို့ပို့ပေးမယ်တဲ့။ ကျန်းမာအောင်နေ အားရှိအောင်စား ခရီးတွေသွား ပိုက်ဆံကို မနှမြောနဲ့ သုံးသင့်တာသုံးလို့ အားပေးတတ်တဲ့ ကျွန်မအမေ။ ကျွန်မဘလော့ကို ဟိုအရင်နှစ်တွေကတည်းက ဖတ်လာခဲ့သူတွေဆိုရင် ကျွန်မရဲ့ ဒုက္ခသုခတွေကို သိပါလိမ့်မယ်။ ကျွန်မကို ကံကောင်းတယ်လို့ ပြောကြတယ် ဟုတ်ပါတယ် ကျွန်မရဲ့ မိသားစု၊ အလုပ်၊ လစာတွေက ကံကောင်းတယ်လို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ ကံဆိုးတာတွေလည်း ရှိပါတယ် ပထမဆုံး စာမေးပွဲကျတာ၊ အလုပ်နှစ်ခါပြုတ်တာ။ ကံကောင်းတယ်လို့ ပြောကြရင် ရာနူန်းပြည့် လက်မခံချင်ဘူး။ ပြောလိုက်ချင်တယ် ကြိုးစားနေလို့ ကံကောင်းတာလို့။

မခိုင်မိတ်ဆွေ ကိုဝင်းငယ်က စောင့်ရှောက်လိုက်ပါဆိုတာနဲ့ တခါမှမမြင်ဘူးတဲ့ ကျွန်မအတွက် အခန်းတွေ သွားကြည့်ပေး၊ ရောက်လာပြန်တော့လည်း ထမင်းကျွှေး၊ ပိတ်ရက်တွေမှာ တခုခုချက်စားရင် ကျွန်မကိုခေါ်ကျွှေးနဲ့ ကျွန်မကို မွေးစားသမီးတစ်ယောက်ရပြီလို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ ကျွန်မမွေးစားအမေကို နယူးယောက် ရောက်ရောက်ချင်း သိခဲ့ပါတယ်။ ခရစ်စမတ်၊ နှစ်သစ်ကူးဆို သွားစားရမဲ့ မွေးစားအမေ၊ ညီမလေးတစ်ယောက်လို ကူညီစောင့်ရှောင့်တဲ့ ဘလော့ဂါ မမီးငယ်၊ ပန်ဆယ်ဗေးနီးယားက မခိုင်၊ ကျွန်မဘလော့ကိုဖတ်ပြီး အလုပ်ရှာနေမှန်းသိလို့ စီဗွီတင်ပေး၊ နယူးယောက်ကို ပြောင်းလာတော့လည်း အလှု၊ ရန်ပုံငွေပွဲတွေကို ဖိတ်တတ်တဲ့ ကိုထွန်းထွန်းဝင်း၊ မကြီးသူငယ်ချင်း မကေသွယ်ရဲ့ သူငယ်ချင်း မနန်းစံ၊ ပိတ်ရက်တွေဆို လမ်းလျှောက်၊ တောင်တက်၊ ခရီးအတူတူသွားတဲ့ ဗီယက်နမ်မလေး ဝိုင်းတို့ကြောင့် ရာသီဥတု အေး၊ ဆူညံလွန်း၊ စိတ်ဖိစီးလွန်းတဲ့ နယူးယောက်က ကျွန်မအတွက် နေပျော်စရာ ကောင်းနေခဲ့တယ်။ ကျွန်မ နေခဲ့ဖူးတဲ့ ပြည်နယ်တွေထဲမှာ အိုင်အိုဝါ၊ အင်ဒီယားနား၊ အိုဟိုင်းရိုး၊ ကန်တက်ကီက နည်းနည်းခေါင်တယ်။ မေရီလန်း၊ ဝါရှင်တန်ဒီစီ၊ နယူးယောက်ကတော့ လူဦးရေများ၊ သွားစရာလည်းများ၊ အသင်းအဖွဲ့တွေလည်းများတော့ ပိုပျော်စရာကောင်းတယ်။ ကန်တက်ကီမှာဆို တစ်ယောက်တည်း solo ခရီးထွက်ဖို့ဆိုတာ ဘယ်လိုမှ မဖြစ်နိုင်ဘူး။ နယူးယောက်လို မြို့ကြီးတွေမှာတော့ တိုးအဖွဲ့တွေနဲ့ သွားလို့ရတော့ solo ခရီး နှစ်ခါ ထွက်ဖူးတယ်။

Saks Fifth Avenue Luxury Department Store view from Rockefeller Center

Harry Winston Jewels (very very expensive) at Fifth Avenue.

ဝိုင်းနဲ့ မသိခင်တုန်းကပေါ့။ ဝိုင်းနဲ့ သိပြီးကတည်းက တလတခါ ခရီးတွေ ထွက်ဖြစ်တယ်။ solo ခရီးသွားတာက ဈေးပိုကြီးတယ် နှစ်ယောက်ခရီးသွားတာက နည်းနည်းသက်သာတယ်။ မွေးစားအမေတို့ မိသားစုက ခရစ်စမတ်မှာ မြန်မာပြည်ပြန်တော့ ခရစ်စမတ်၊ နှစ်သစ်ကူးမှာ သွားစားရမဲ့အိမ် ပျောက်ပြီ။ ဟော့ပေါ့အိုးဝယ်ပြီး ဟော့ပေါ့လုပ်ပြီး သူငယ်ချင်းတွေကို ဖိတ်မလားမှတ်တယ် ကျွန်မလက်ရာက ကိုယ့်ဘာသာ စားကောင်းပေမဲ့ သူများကို ဖိတ်ကျွှေးရအောင် confident မရှိဘူး။ ဝိုင်းကို ဖိတ်မလားမှတ်တယ် ဒင်းက နင့်အိမ်မှာ နတ်ဆုနဲ့မိုချီ ရှိတယ် ငါ မလာဘူးတဲ့။ ဝိုင်းက ကြောင်မချစ်သလို ခွေးကြောက်တယ်။ ဝိုင်းကများ ဖိတ်မလားမှတ်တယ် သူ့လက်ရာက ကျွန်မလောက်နီးနီး။ ဝိုင်းက ချက်ဖို့ပြုတ်ဖို့ အချိန်ပေးရမှာထက် စပိန်စကားပြော လေ့လာချင်တဲ့သူ၊ အားကစားရုံမှာ အားကစား လုပ်ချင်သူ။ ခရစ်မစတ်မှာ ပြတိုက်တွေအားလုံးပိတ်တော့ ဘာလုပ်ရမှန်း မသိဘူး။ အရင်တုန်းကဆို ပန်းခြံတွေဆီ သွားကြပေမဲ့ ဆောင်းရာသီမှာ ရိုးတံပြိုင်းပြိုင်းဖြစ်နေတဲ့ သစ်ပင်တွေက နွေရာသီတုန်းကလို စိမ်းစိုနေတဲ့ သစ်ပင်တွေလောက် မလှပတော့ ပန်းခြံတွေ မသွားချင်ပြန်ဘူး။ Fifth Avenue လမ်းမတလျှောက်က ခရစ်စမတ်အလှဆင်ထားတာတွေက အင်မတန်လှလို့ ဓာတ်ပုံရိုက် ထွက်ဖြစ်ပါတယ်။ No 1 Christmas lighting in USA  အမေရိကန်မှာ ခရစ်စမတ် မီးထွန်းတာတွေထဲမှာ နံပါတ်တစ်က ဘရွက်ကလင်းက ဒိုက်ကာဟိုက် Dyker Heights ရပ်ကွက်ပါတဲ့။

ဝိုင်းနဲ့ အမှတ်ငါးလမ်းမကြီးတလျှောက်၊ လမ်းလျှောက်အဖွဲ့နဲ့ ဒိုက်ကာဟိုက်ဖက်ကို ခြေဆန့်ပြီး ဟိုရိုက်ဒီရိုက်ခဲ့သမျှကို ရေးတင်ပါဦးမယ်။ အမှတ်ငါးလမ်းမကြီးပေါ်က lindt ချောကလက်ဆိုင်က ချောကလက်တွေကို ကျွန်မနဲ့ဝိုင်း သိပ်ကြိုက်ကြပါတယ်။ ခရစ်စမတ်ကာလမှာ ၁၅ ကျပ်တန် ၃ ထုပ်ဝယ်ရင် နှစ်ထုပ်လက်ဆောင်ထပ်ရတဲ့ Buy 3 Get 2 ပရိုမိုးရှင်းရှိနေတော့ ဝိုင်းရေ ဝယ်ပြီး တစ်ယောက်တစ်ဝက် ခွဲရအောင်ဆိုတော့ မကုန်မချင်း တစွတ်စွတ်စားတတ်တဲ့ ဝိုင်းက မဝယ်ချင်ဘူးတဲ့။ ကျွန်မလည်း ထိုနည်း၎င်း။ စားချင်ပေမဲ့ စိတ်မထိန်းနိုင်ကြလို့ မဝယ်ချင်ကြဘူး။ အမှတ်ငါးလမ်းမကြီးတလျှောက်က ခရစ်စမတ်အလှဆင်တာတွေ၊ မီးထွန်းထားတာတွေ လျှောက်ကြည့်ကြရင်း လမ်းတလျှောက်က ချောကလက်ဆိုင်တွေကိုဝင်ပြီး အလကားပေးတဲ့ ချောကလက်တွေကို သုံးခါတိတိ စားဖူးပါသလား။ မျက်နှာပေါ် မိတ်ကပ်ထူလပစ်ကြီး လိမ်းပေးတာကို အောင့်အီးသည်းခံကာ မေစီစတိုးမှာ အလကားဝေတဲ့ sample အလှပြင်ပစ္စည်းတွေ ရဖူးပါသလား ။ UGG ဆိုင်မှာ ကျူတန်းကြီးက အရှည်ကြီးမို့လို့ ဒစ်စကောက်ပေးနေတာထင်ပြီး ဝင်တန်းစီတယ်။ ငါ့အစ်မက မှာထားတယ် စင်္ကာပူမတွေ တန်းစီနေလို့ကတော့ ဝင်သာတန်းစီတဲ့။ အထဲရောက်တော့မှ ဒစ်စကောင့်လည်း အဲဒီလောက်ချတာလည်းမဟုတ် အလကားပေးတဲ့နီးပါး လူတိုင်းနီးပါးဝယ်နေတယ်။ ကျူတန်းရှည်လို့ ဒစ်စကောင့်ပေးနေတာထင်ပြီး ဝင်တန်းစီပြီး အထဲရောက်တော့မှ ကိုယ်ထင်တာ တလွဲဖြစ်နေမှန်း ကြုံဖူးပါသလား။ စတိုးဆိုင်က ရေမွှေးတွေကို ဆွှတ်ကြရင်း ဘယ်တံဆိပ်က ဘယ်အနံ့မှန်း မသိတော့တောင် ရေမွှေးနံ့တွေ တထောင်းထောင်း ထဖူးပါသလား။ ခရစ်စမတ်မီးရောင်စုံတွေ လျှောက်ကြည့်ရင်း၊ ဝင်းဒိုးလျှော့ပင်းရင်း၊ လူတွေကြိတ်ကြိတ်တိုးနေတာကို သွားတိုးဖူးပါသလား။

အားလုံးပဲ ပျော်ရွှင်စရာ ခရစ်စမတ်၊ ပျော်ရွှင်စရာ အားလပ်ရက်လေး ဖြစ်ပါစေ။
Merry Christmas ! Happy Holidays !

စန်းထွန်း
ဒီဇင်ဘာ ၂၄၊ ၂၀၁၄။

ပန်ဆယ်ဗေးနီးယားသွား တောလား - ၂

မနက် ၇ နာရီခွဲ မောနင်းဖုန်းကောခေါ်ပြီး နှိုးတာနဲ့ အိပ်ယာထ ရေမိုးချိုး၊ အထုပ်ပြင်၊ ပါလာတဲ့ ဘီစကွတ်တွေနဲ့ မနက်စာစားကြတယ်။ ဟိုတယ်က မနက်စာကို အခမဲ့ကျွှေးတာ မဟုတ်ပါဘူး သွားစားရင် ငါးကျပ်ပေးရမယ်။ ကောင်တာမှာ အခန်းသော့အပ်ပြီး တိုးဂိုက်အက်ဒီဆင်ပြောတဲ့ လမ်းလျှောက်ဝါသနာပါသူတွေ မြစ်ဘေးနားက လမ်းကလေးမှာ လမ်းလျှောက်ဖို့သိပ်ကောင်းတယ်လို့ညွှန်းတဲ့ မြစ်ကမ်းဘေးကို လမ်းလျှောက်ဖို့ ကြည့်လိုက်တော့ လား...လား ဟိုင်းဝေးလမ်းမကြီး၊ ရထားလမ်းတွေကို ကျော်ပြီးမှ မြစ်ကမ်းဘေးကို ရောက်မှာပါလား။ မြူတွေ ခြုံသိုင်းနေတဲ့ မြစ်ကမ်းဘေးက လမ်းကလေးက လမ်းလျှောက်ဖို့ အင်မတန် ကောင်းပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီမြစ်ကမ်းဘေးဆီ ဘယ်လိုသွားရပါ့မလဲ။ ဟိုင်းဝေးလမ်းမကို ဟိုရှေ့က မီးပွိုင့်ကနေ ဖြတ်လို့တော့ရပါရဲ့ ဒါပေမဲ့ ရထားလမ်းကို ဖြတ်ရမှာ ကြောက်စရာကြီး။ လာ ဟိုးနားက Kmart ကို သွားလျှော့ပင်းရအောင်။ တိုးဂိုက် အက်ဒီဆင်ရဲ့ဖုန်းက အိုင်ဖုန်း ၆ပလပ်နဲ့ လားလားမှ မတူတဲ့ဖုန်း။ ဖုန်းက အိုင်ပတ်မီနီနီးပါးလောက် ရှိတယ်။ သူ့ဖုန်းက အသစ်မို့လို့ အထွက်ကောမရဘဲ အဝင်ကောပဲ လက်ခံတယ်တဲ့။ ဘာဖုန်းလဲလို့ စပ်စုကြည့်တော့ နိုကီရာက အသစ်ထွက်တဲ့ ဖုန်းပါတဲ့။

ဝိုင်းက အဲဒီဖုန်းကို ကြိုက်လို့တဲ့။ ကျွန်မကတော့ ပစ်ပေါက်ရင် သေလောက်တဲ့ ဖုန်းဆိုပြီး မကြိုက်ဘူး။ ခါတိုင်းခရီးစဉ်တွေမှာ တိုးဂိုက်က တစ်ယောက်တည်း ဒီခရီးစဉ်မှာ တိုးဂိုက်က နှစ်ယောက်တောင်။ ဘယ်သူက ဘယ်သူ့ကို ထရိန်းတာလဲ မသိဘူး။ ငါ ထင်တာတော့ ရေဗင်က အက်ဒီဆင်ကို ထရိန်းနေတာ ထင်တယ်။ ဟုတ်ပါ့မလား ရေဗင်က ငယ်ပုံပေါက်တယ်နော် ရေဗင်က အက်ဒီဆင်ကို ထရိန်းနေတယ်လို့ ထင်တယ်။ ငါတော့ မထင်ပါဘူး ရေဗင်က ပုလို့ နုနေတာ ရေဗင်ကပဲ ညွှန်ကြားနေတာ တွေ့ပါလား။ တိုးဂိုက်အက်ဒီဆင်ကို ဘာလို့တိုးဂိုက်နှစ်ယောက် ဖြစ်နေတာလဲ မေးမြန်းကြည့်တော့ သူ့ဖုန်းက ပြသနာဖြစ်နေလို့ တိုးဂိုက်တစ်ယောက် ထည့်ပေးပါလို့ ကုမ္ဗဏီကို တောင်းတာတဲ့။ ဒီတိုးကုမ္ဗဏီမှာလုပ်တာ ၆ လလောက်ရှိပြီ။ နိုင်အာဂရာနဲ့ ဘော့စတွန်တိုးတွေကို လိုက်ပါသတဲ့။ သူတို့တိုးကုမ္ဗဏီမှာ အလုပ်သမား စုစုပေါင်း ၄၀၀ လောက် ရှိပါသတဲ့။ မက်ဟန်တန်ကနေ ၂ နာရီအဝေး နယူးဂျာဆီပြည်နယ်ရဲ့ ဂတ်စ်စတေးရှင်မှာ ကျန်းမာရေးအတွက် ၁၅ မိနစ်နားတော့ တိုးဂိုက်ဂျယ်ရီနဲ့ ဆုံသေးတယ်။ တိုးဂိုက်ဂျယ်ရီက ကျွန်မတို့ကို မှတ်မိနေတယ် လက်ပြနှုတ်ဆက်တယ်။ တိုးဂိုက်ဂျယ်ရီက အက်ကေဒီးယား၊ ဗာမွန်သွားတောလားတွေရဲ့ တိုးဂိုက်ပါ။ ဒုတိယနေ့မှာ ပထမဆုံး သွားရောက်လည်ပတ်မှာက Penn's cave ပါ။

ကားမောင်းနေတဲ့ လမ်းကြောင်းကနေ ဆန့်ကျင်ဖက်ကို ပြန်မောင်းတော့ ဘာများဖြစ်သလဲပေါ့။ နောက်တော့ တိုးဂိုက်အက်ဒီဆင်က ပန်လှိုဏ်ဂူကို သွားမဲ့လမ်းမှာ ယဉ်ကြောကျပ်နေတာ တစ်နာရီလောက် စောင့်ရမှာမို့ အချိန်မကုန်ချင်လို့ ပန်လှိုဏ်ဂူအစား ဟာရှီချောကလက်စက်ရုံကို သွားကြမယ်တဲ့။ မစ္စတာဟာရှီက နို့၊ သကြား၊ ကိုကိုးတို့နဲ့အရသာကောင်းမွန်တဲ့ ချောကလက်ကို တီထွင်ခဲ့လို့ ဟာရှီချောကလက်လို့ အမည်တွင်တာပါ။ မစ္စတာဟာရှီကနေ ဟာရှီအထက်တန်းကျောင်း၊ ဆေးရုံတို့ကို ဆောက်လုပ်လှုဒါန်းခဲ့လို့ မြိ ု့ကိုလည်း ဟာရှီမြိ ု့လို့ အမည်ပေးခဲ့တာပါ။ အတွင်းမှာ လှည့်လည်နေတဲ့ ရထားလေးစီးပြီး ချောကလက် ထုတ်လုပ်ပုံ အဆင့်ဆင့်ကို လေ့လာကြတယ်။ ရထားတွဲကိုစီးပြီး ချောကလက်စက်ရုံထဲကို ဝင်လိုက်တာနဲ့ ဟာရှီမစ် ချောကလက် ဒန်...ဒန်...ဒန် လို့ မြ ူးကြွတဲ့ သီချင်းသံတွေနဲ့ နွားလေးတွေက အမြီးလှုပ်၊ ခေါင်းလှုပ်ကာ ကြိ ုဆိုပါတယ်။ ပထမအဆင့်အနေနဲ့ ကမ္ဘာအနှံ့က ကိုကိုးစေ့တွေ စက်ရုံကို ရောက်လာတော့ အရည်အသွေး ပြည့်မှီတဲ့ ကိုကိုးတွေကို ရွေးချယ်ပါတယ်။ ပြီးတော့ သန့်စင်၊ နို့၊ သကြားတွေနဲ့ ပေါင်းစပ်ကာ ချောကလက် ထုတ်လုပ်ပုံ အဆင့်ဆင့်ကို ရထားတွဲမှာ တပ်ဆင်ထားတဲ့ narrator က ရှင်းပြသွားတာ ပျင်းစရာမကောင်းဘဲ စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းပါတယ်။ Hmmm..smell is so good လို့ ကြားလိုက်ရရင်ပဲ ချောကလက်ဝေဖာမုန့်အနံ့ရလို့ စားချင်စိတ်တောင်ပေါက်လာတယ်။ ခန်းမထဲကနေ ထွက်တော့ ချောကလက်သေးလေးတွေ ပေးတယ်။ သဘောကျလို့ နှစ်ခေါက်တောင် ပြန်စီးကြတယ်။

ချောကလက်တွေက ဈေးကွက်မှာထက် သက်သာပါတယ်။ ဘလက်ချောကလက် ၃ ထုပ် ဝယ်တယ်။ ကိုယ့်စိတ်ကြိ ုက် ချောကလက်ကိုလည်း ဖန်တီးနိုင်ပါတယ်။ 3D ရုပ်ရှင် ရှိပေမဲ့ အခမဲ့မဟုတ်တော့ မဝင်တော့ဘူး။ ဟာရှီ Amusement Park ထဲမှာ ရိုလာကိုစတာတွေ့ပေမဲ့  အချိန်မရှိတော့လို့ မဝင်တော့ပါဘူး။ ထရောလီကားတွေ ပြေးဆွဲပေးနေတာ တွေ့တယ်။ ဝိုင်းလို ချောက်ကလက် မကြိ ုက်တဲ့သူကလွဲလို့ ကားပေါ်က ခရီးသည်တွေ အကုန်လုံးနီးပါး ဟာရှီချောကလက် ဝယ်ကြပါတယ် ဈေးသက်သာတာကိုး။ တိုးဂိုက်အက်ဒီဆင်က သူဝယ်လာတဲ့ Kiss ချောကလက်တွေကို တစ်ယောက်နှစ်ခု ဝေပါတယ်။ အမေရိကန်မှာတော့ Kiss ဆိုတာ ချစ်သူတွေတင် မဟုတ်ဘဲ၊ သူငယ်ချင်း၊ မိတ်ဆွေတွေ ဆုံကြရင် ကစ်ပါသတဲ့။ တိုးဂိုက်အက်ဒီဆင်က အင်္ဂလိပ်စကားပြောအသံထွက် မကောင်းပေမဲ့ ကြိ ုးစားပမ်းစား၊ စိတ်ပါလက်ပါ ရှင်းပြနေတာကို ခံစားမိတော့ အားလုံးက ကွန်ပလိမ်း မတက်သလို ဖော်ရွေသဘောကောင်းတဲ့ တိုးဂိုက်အက်ဒီဆင်ကို ခရီးသည်တွေက ခင်မင်ကြတယ်။ တိုးဂိုက်ရေဗင်ရဲ့ အသံက ဖော်ဖော်ရွေရွေမရှိတဲ့အပြင် ခပ်တည်တည် နေလေ့ရှိတယ်။ ခရီးသည်တွေကို အဝမှာ စောင့်နေတာမျိုး၊ အချိန်စေ့လို့မှ မရောက်လာရင် လိုက်ရှာတာတွေတော့ လုပ်တယ်။ ခရီးစဉ်ရဲ့ နောက်ဆုံး သွားရောက်လည်ပတ်ရမဲ့ နေရာကတော့ ပန်လှိုဏ်ဂူပါ။ ဟာရှီချောကလက်စက်ရုံကနေ မိုင် ၉၀၊ ၁ နာရီခွဲသာသာ ဝေးပါတယ်။

Harrisburg ၿမိ ုု ့ကိုု ၿဖတ္သြားေတာ့ စေနေန ့ မနက္ပိုုင္း အတန္းၿပီးသြားရင္ ဘူေဖးအတူတူ သြားစားၾကတဲ့၊ ESL သင္တန္း အတူတူတက္ဖက္၊ သူ ့အဂၤလိပ္စကားေၿပာကိုု ဘယ္သူမွ နားမလည္ေပမဲ့ ရႊတ္ေနာက္တတ္တဲ့၊ အခန္းတြင္းမွာ ခိုုးေၾကာင္ခိုုးဝွက္ ခ်က္ၿပ ုုတ္တတ္တဲ့၊ ညဖက္ အတန္းထဲမွာ ပေရာဂ်က္လုုပ္ၾကရင္ စိတ္ဖိစီးမူေတြ သက္သာေအာင္လိုု ့ ပီယာႏိုုတီးလံုုးေတြကိုု ကြ်န္မက ဖြင့္နားေထာင္ရင္ စန္းစန္း အဲဒါ Yiruma ရဲ ့ Kiss the rain နဲ ့ River flow in you သီခ်င္းမလား၊ Love me သီခ်င္းလည္း ေကာင္းတယ္လိုု ့ ညႊန္းတတ္တဲ့၊ အလုုပ္ရွာတုုန္းက ကြ်န္မ စီဗြီကိုု သူ ့မန္ေနဂ်ာဆီ တင္ေပးတဲ့၊ ကန္ႏြန္ 7D ကင္မရာပံုုကိုု ေဖ့ဘြတ္မွာတင္ေတာ့ သူ ့လည္း အဲဒီကင္မရာ ဝယ္ထားတယ္လိုု ့ လာကြန္ ့မန္ ့တတ္တဲ့၊ ဓာတ္ပံုုလွလွေတြ ရိုုက္ၿပီး တင္တတ္တဲ့၊ သူ ့အမ်ိဳးသမီးရိွတဲ့ ဆီေရတယ္ၿမိ ုု ့ကိုု ေရာက္ေနတဲ့ ေက်ာင္းေနဖက္ ကေမၻာဒီးယားေလး ဆန္နမ္ခ်န္ ေနခဲ့တဲ့ၿမိ ုု ့ပါလားလိုု ့ အမွတ္ရသြားတယ္။ ၿမိ ုု ့ေဘးနားကေန ရစ္ေခြစီးဆင္းေနတဲ့ Susquehanna ၿမစ္၊ ေတာင္စဥ္ေတာင္တန္းေတြနဲ ့ အင္မတန္ သာယာပါတယ္ ရွမ္းၿပည္ဖက္ ေရာက္ေနသလိုုပဲ။ ပင္စင္ယူၿပီးရင္ အဲဒီလိုုၿမိ ုု ့ေလးမွာ ေနခ်င္တာလိုု ့ ကြ်န္မက ေတြးေပမဲ့ ဝိုုင္းကေတာ့ ဘာမွလုုပ္စရာလည္းမရိွ၊ ဘယ္သူမွလည္းမရိွ ပ်င္းစရာၾကီး။ ၿမိ ုု ့ၾကီးေတြမွာ lonely ၿဖစ္တယ္လိုု ့ မခံစားရဘူး၊ လူေတြလည္း အမ်ားၾကီး၊ အသင္းအဖြဲ ့ေတြလည္း အမ်ားၾကီး ဝိုုင္းက ၿမိ ုု ့ၾကီးေတြရဲ ့ ၿမိ ုု ့လယ္ေကာင္မွာမွ ေနခ်င္တဲ့ တကယ့္ city girl ။

အရင္တုုန္းက အဖိုုးတန္ေက်ာက္တိုု ့ဘာတိုု ့ တူးခဲ့ၾကတယ္ထင္ပါ့ အဝင္ဝမွာ ေက်ာက္ေရေဆးတဲ့ဟာ ေတြ ့တယ္။ ဂူဆီကိုု သြားတဲ့လမ္းက ေအာက္ကိုနည္းနည္းနိမ့္သြားတယ္။ ဂူဝက ေလွကိုုၿမင္ေတာ့ အံ့ၾသသြားတယ္ ဟင္... ေလွစီးရမွာလား ကြ်န္မေရာက္ဖူးတဲ့ ကရင္ၿပည္နယ္ ဘားအံဖက္က ဆႏၵန္ဂူ၊ ၿပင္ဦးလြင္က ပိတ္ခ်င္းေၿမွာင္၊ ရွမ္းၿပည္နယ္ ပင္းတယလိႈဏ္ဂူေတြမွာ ေရမရိွဘူး။ ဝိုုင္းတိုု ့ ဗီယက္နမ္မွာေတာ့ လိႈဏ္ဂူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိုု ေလွနဲ ့ပဲ သြားေရာက္ရပါသတဲ့။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္သန္းေပါင္းမ်ားစြာက ၿဖစ္တည္ခဲ့တဲ့ လိႈဏ္ဂူရဲ ့ ေက်ာက္အမ်ိဳးအစားေတြကိုု တိုုးဂိုုက္ေလးက ရွင္းၿပပါတယ္။ ေက်ာက္သားနံရံေတြကိုု လက္နဲ ့မကိုုင္တြယ္ဖိုု ့ သတိေပးပါတယ္။ တစ္လက္မေလး ၿဖစ္လာဖိုု ့ကိုု ၁၀ ႏွစ္ေလာက္ ၾကာပါသတဲ့။ ေက်ာက္စက္ပန္းစြဲေတြက ႏိုုင္အာဂရာေရတံခြန္၊ အသည္းပံုုေလးေတြ ၿဖစ္ေနတာ အံ့ၾသစရာ။ ေရအနက္က ၁၇ ေပေေလာက္ နက္ပါတယ္။ ဘယ္တုုန္းက ဘယ္သူ ေတြ ့ခဲ့တာလိုု ့ တိုုးဂိုုက္က ရွင္းၿပေပမဲ့ မမွတ္မိဘူးရယ္။ ေလွေမွာက္မွာ စိုုးရိမ္မိေပမဲ့ ထိုုင္ခံုုေအာက္မွာ အသက္ကယ္ေဘာေတြ ရိွပါတယ္။ ေက်ာက္ေဆာင္ေတြၾကားက လမ္းေလးက က်ဥ္းလြန္းလိုု ့ ၿဖတ္လာမဲ့ ေလွေတြကိုု ေစာင့္ရပါတယ္။ မီးသြယ္တန္းထားေပမဲ့ လိုုအပ္မွ ဖြင့္ၾကပါတယ္။ ေလွေတြဆံုုၾကရင္ တိုုးဂိုုက္ေတြက How are you doing လိုု ့ အေမရိကန္ထံုုးစံအတိုုင္း ႏႈတ္ဆက္ၾကရင္ It's cool လိုု ့ အေမရိကန္ထံုုးစံအတိုုင္း ၿပန္ေၿဖေတာ့ ေၾသာ္ ေအးရင္ အေႏြးထည္ဝတ္ ေႏြးေႏြးေထြးေထြးေနပါကြလိုု ့ ၿပန္ေနာက္လိုု ့ ကြ်န္မတိုု ့ေတြ ရယ္ရေသးတယ္။ အေမရိကန္ေတြက တခုခုုကိုု cool ၊ great လိုု ့ ေၿပာေလ့ရိွတာကိုုး cool ဆိုုတာ ေအးၿမတယ္လိုု ့လည္း အဓိပၺာယ္ရပါတယ္။

ယံုုမလားမသိဘူး ဒီလိႈဏ္ဂူထဲမွာ ေလွစီးၿပီး မဂၤလာေဆာင္ၾကတာ ႏွစ္ၾကိမ္ရိွပါၿပီတဲ့။ လိႈဏ္ဂူအၿပင္ဖက္ေရာက္ေတာ့ ေတြ ့လိုုက္ရတဲ့ေရကန္ေလးက ၾကည္လင္ၿပီး စိမ္းလဲ့ေနလိုုက္တာ။ အေဝးမွာ အစာစားေနၾကတဲ့ elk ဆိုုတဲ့ အေကာင္ေတြကိုု ေတြ ့တယ္။ ဒီေဒသမွာ ရိုုးရာပံုုၿပင္တစ္ခုု ရိွပါတယ္ ဟိုုးတုုန္းက ၁၈ ရာစုုတုုန္းက ေရႊ ့ေၿပာင္းအေၿခခ်သူေတြ ပန္ဆယ္ေဗးနီးယားၿပည္နယ္ ဆန္ဘာရီအေနာက္ဖက္ကိုု မေရာက္ခင္တုုန္းက လန္ကက္စတာေကာင္တီက ၿပင္သစ္လူငယ္ေလး မလာခ်ီဘြိဳင္ယာဟာ ေတာတြင္းကိုု စူးစမ္းခဲ့ပါတယ္။ ခင္မင္စရာေကာင္းတဲ့ ေတာတြင္းမွာ ေနထိုုင္တဲ့ အသားနီတဲ့လူေတြနဲ ့ မိတ္ေဆြၿဖစ္ခဲ့တယ္။ တစ္ခုုေသာ လွပတဲ့ဧၿပီလမွာေတာ့ မက္မြန္ေခ်ာင္းနားမွာ စခန္းခ်ေနတဲ့ မလာခ်ီဟာ ဘယ္လီဖြန္တီေခ်ာင္းအနီးမွာ စခန္းခ်ေနတဲ့ အင္ဒီယန္းေခါင္းေဆာင္ အိုုကိုုခ်ိဳနဲ ့ မိတ္ေဆြၿဖစ္လာပါတယ္။ အိုုကိုုခ်ိဳမွာ သားခုုနစ္ေယာက္၊ ေခ်ာေမာလွပတဲ့ နစ္တာနီလိုု ့ အမည္ရတဲ့ သမီးတစ္ေယာက္ ရိွပါတယ္။ တစ္ေန ့မွာေတာ့ မလာခ်ီဟာ စမ္းေခ်ာင္းမွာ သမင္အေရခြံ ေဆးေၾကာေနတဲ့ နစ္တာနီကိုု ၿမင္လွ်င္ၿမင္ခ်င္းပဲ ခ်စ္သြားပါေတာ့တယ္။ အင္ဒီယန္းေတြက သူတိုု ့လက္ထပ္မွာကိုု ခြင့္မၿပ ုုတာေၾကာင့္ အေရွ ့ဖက္ကိုု ထြက္ေၿပးၾကေပမဲ့ ညီအစ္ကိုုခုုနစ္ေယာက္က လာဖမ္းဆီးၿပီး ေခါင္းေဆာင္အိုုကိုုခ်ိဳဆီကိုု ၿပန္ေခၚခဲ့တယ္။ မလာခ်ီကိုု ဂူထဲပိတ္ေလွာင္ထားၿပီး လြတ္ေၿမာက္ေအာင္ ၾကိ ုုးပမ္းတဲ့ မေအာင္ၿမင္ခဲ့တဲ့ မလာခ်ီဟာ သူေသတာကိုု အင္ဒီယန္းေတြ မေတြ ့ေစခ်င္တဲ့အတြက္ ဟိုုးဂူ အတြင္းဖက္ဆံုုးမွာ ေသဆံုုးခဲ့ပါတယ္။

ညီအစ္ကိုု ခုုနစ္ေယာက္က မလာခ်ီအေလာင္းကိုု ဂူအတြင္းက အနက္ဆံုုးေနရာမွာ ေက်ာက္ခဲေတြနဲ ့ဖိၿပီး ေရၿမွပ္သၿဂိ ုုလ္လိုုက္ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ေႏြညေတြဆိုုရင္ ဂူအတြင္းကေန နစ္တာနီ...နစ္တာနီလိုု ့ ေအာ္ေခၚေနသံကိုု ၾကားရတယ္လိုု ့ ဒီပံုုၿပင္ကုုိ သိခဲ့တဲ့သူေတြက ေၿပာဆိုုၾကပါတယ္။ ခုုေခတ္မွာေတာ့ ပန္ဆယ္ေဗးနီးယားၿပည္နယ္ အလယ္ပိုုင္းေဒသဖက္မွာ ေခ်ာေမာလွပတဲ့ အင္ဒီယန္းမိန္းမပ်ိဳ နစ္တာနီကိုု အစြဲၿပ ုုၿပီး နစ္တာနီေတာင္၊ နစ္တာနီေတာင္ၾကား၊ ပန္စတိတ္တကၠသိုုလ္ဝင္းထဲက ကမၻာေက်ာ္ နစ္တာနီၿခေသၤ့ရုုပ္လိုု ့ အမည္ေပးထားပါတယ္။ ယံုု၊ မယံုု ပံုုၿပင္လိုု ့သာ မွတ္လိုုက္ပါ။ ကြ်န္ေတာ္ေတြးတာကေတာ့ အစ္ကိုုခုုနစ္ေယာက္ရိွတဲ့ မိန္းကေလးကိုု သြားၾကိ ုုက္မွာေတာ့ ဒီလိုုိမ်ိဳး ၾကံ ုုေတာ့မွာေပါ့။ ေလွေပၚမွာ အုုပ္ေတာင့္တဲ့ အိႏိၵယသားရွစ္ေယာက္က ဓာတ္ပံုုေတြ အရိုုက္ဆံုုး။ ဂိုုက္က ေသေသခ်ာခ်ာ ရွင္းၿပေပး၊ ခရီးသည္ေတြကိုု ဂရုုတစိုုက္ ရိွတာမိုု ့ မိနစ္ ၄၀ ဘယ္လိုုကုုန္သြားမွန္းေတာင္ မသိလိုုက္ဘူး။ လက္ေဆာင္ပစၥည္းေတြ ေရာင္းတဲ့ေနရာမွာ ေက်ာက္တံုုးနဲ ့တူတဲ့ ဆပ္ၿပာ၊ အလွဆင္တဲ့ ေက်ာက္ၿပားပန္းခ်ီ၊ ကီးခ်ိန္း၊ ဖန္ခြက္၊ အကႌ်၊ ပန္လိႈဏ္ဂူက ထြက္တဲ့ ေက်ာက္၊ ေၿမၾကီး၊ ဟိမဝႏၱာကဆားေက်ာက္ မီးထြန္းတဲ့ဟာေတြ ေရာင္းပါတယ္။ ဟိမဝႏၱာဆားေက်ာက္ထဲမွာ မီးလံုုးထည့္ၿပီး မီးထြန္းတဲ့ဟာကိုု ကြ်န္မတက္ခဲ့တဲ့ အိုုင္အိုဝါၿပည္နယ္ေက်ာင္းက Stationary Store မွာ ေတြ ့ခဲ့ဖူးတယ္။ က်န္းမာေရးေကာင္းေစတယ္လိုု ့ ေရးထားတာ ဖတ္ဖူးတယ္။

ပန္လိႈဏ္ဂူ လည္ၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ ေန ့လည္ ၂ နာရီ ထိုုးေနၿပီ။ တိုုးဂိုုက္အက္ဒီဆင္က သူ Fast Food ေတြကိုု မၾကိ ုုက္ဘူး၊ တတ္ႏိုုင္သမွ် က်န္းမာေရးနဲ ့ ညီညႊတ္တာ စားခ်င္ေပမဲ့ လြယ္ကူတဲ့ မက္ေဒါနယ္ဆိုုင္မွာ ေန ့လည္စာ စားရေအာင္ေနာ္တဲ့။ ကေလးတစ္ေယာက္ တိုုးဂိုုက္ဆီလာၿပီး ကြိကြေၿပာေနလိုု ့ ဘာမ်ားကြန္ပလိမ္းသလဲလိုု ့ နားေထာင္ေနတာ ကေလးက ကားမူးလိုု ့တဲ့။ တိုုးဂိုုက္အက္ဒီဆင္က ကႊ်ပ္ကႊ်ပ္အိတ္ရွာ၊ တိုုးဂိုုက္ေရဗင္က ကေလးကိုု သူ ့နားမွာထိုုင္ခိုုင္း၊ အန္ရင္ ေက်ာကုုန္းကိုု သပ္ေပး၊ ေရတိုုက္။ တရုုတ္မတစ္ေယာက္ တိုုးဂိုုက္အက္ဒီဆင္ကိုု ကြိကြလာေၿပာေနလိုု ့ ဝိုုင္းက ဘာေၿပာတာလဲတဲ့။ ကြ်န္မရဲ ့ တရုုတ္စာက limited ဆိုုေတာ့ နားမလည္ဘူး။ ေနာက္ေတာ့မွ ဟိုုတယ္မွာ တခုုခုုက်န္ခဲ့လိုု ့ စာတိုုက္ကေန ပိုု ့ေပးဖိုု ့ လိပ္စာနဲ ့ ခရက္ဒစ္ကဒ္နံပါတ္ေတြ ေပးေနသံၾကားတယ္။ ခရီးသည္ေတြ မပ်င္းေအာင္လိုု ့ ၿပတဲ့ရုုပ္ရွင္က Now you see me ။ အဲဒီရုုပ္ရွင္ကိုု လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ႏွစ္ခန္ ့က ဆူနမ္၊ ရာမားတိုု ့နဲ ့ သြားၾကည့္ဖူးတယ္။ ၾကည့္လိုု ့အရမ္းေကာင္းတဲ့ ကားေလးပဲ။ ပထမခန္းမွာ အိပ္ယာခန္း၊ ေသြးသံရဲရဲေတြပါေတာ့ ခုုနက ဟိုုတယ္ကိုု ဖုုန္းဆက္တဲ့ တရုုတ္မက ဒီရုုပ္ရွင္က ကေလးေတြ ၾကည့္လိုု ့ရရဲ ့လားလိုု ့ လာေမးတယ္။ တိုုးဂိုုက္ႏွစ္ေယာက္က ရတယ္လိုု ့ သံၿပိ ုုင္ေၿဖၾကတယ္။ တိုုးဂိုုက္အက္ဒီဆင္က သူ ့ေဘာ့စ္က ကေလးေတြ ၾကည့္လိုု ့ရတယ္ဆိုုၿပီး ထည့္ေပးလိုုက္တာတဲ့။

ႏွင္းေတြဖံုုးေနတဲ့ ေတာင္ၾကားထဲက ေကြ ့ေကြ ့ေကာက္ေကာက္ ကားလမ္းမွာ ၿမိ ုု ့ရြာေတြကိုု ၿဖတ္သန္းလိုု ့ တေရြ ့ေရြ ့ ခရီးႏွင္ေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ႏွစ္တုုန္းက ကန္တက္ကီၿပည္နယ္ကေန ေမရီလန္းၿပည္နယ္ထိ မိုုင္ ၆၀၀ ခရီးကိုု တစ္ေယာက္တည္း ကားေမာင္းလာတုုန္းက ၿဖတ္သန္းခဲ့တဲ့ အေနာက္ဗာဂ်ီးနီးယားၿပည္နယ္ရႈခင္းနဲ ့ တူေနလိုု ့  မိုုင္ ၆၀၀ ကိုု သတိရမိသြားတယ္။ ကန္တက္ကီၿပည္နယ္မွာေတာ့ ေၿမၿပန္ ့ဆိုုေတာ့ ကားလမ္းက တေၿဖာင့္တည္းမိုု ့ ကားေမာင္းရတာ ပ်င္းစရာၾကီး အိပ္ငိုုက္တယ္။ အေနာက္ဗာဂ်ီးနီးယားၿပည္နယ္ထဲကိုု ဝင္တာနဲ ့ ႏွင္းေတြဖံုုးလႊမ္းေနတဲ့ ေတာင္စဥ္ေတာင္တန္းေတြၾကားထဲက ကားလမ္းေကြ ့ေကာက္ေကာက္ကိုု ေမာင္းရတာ အိပ္ငိုုက္ဖိုု ့ထား မ်က္လံုုးကိုု ၿပ ူးေနတာပဲ။ မနက္ ၇ နာရီထဲက ေမာင္းလိုုက္တာ ၂ နာရီေမာင္း နာရီဝက္နားနဲ ့ေန ့လည္ အေနာက္ဗာဂ်ီးနီးယားၿပည္နယ္ထဲကိုု ဝင္ေတာ့ ကားေရာ၊ လူေရာ ပင္ပန္းေနၿပီ။ လီဗာတင္ေပမဲ့ ဝူးဝူးလိုု ့သာ ေအာ္ေနၿပီး မိုုင္ ၄၀ ကေန မတက္၊ မိုုင္ ၆၀ သတ္မွတ္ထားတာကိုု မိုုင္ ၄၀ နဲ ့ ေမာင္းေနတဲ့အၿပင္ ႏွင္းကလည္း က်ေနၿပန္၊ ၉၁၁ ကိုု ဖုုန္းေခၚရေအာင္ ဖုုန္းစစ္ကနယ္မမိ၊ ေရဒီယိုုမမိတဲ့ေနရာ၊ အကူအညီေတာင္းရေအာင္လည္း ကားေၾကာၿပတ္ ေအာင္မငွီး ဒီေနရာမွာ ကားထိုုးရပ္လိုု ့ကေတာ့ ...။ မိသားစုု၊ သူငယ္ခ်င္း မရိွတဲ့ႏိုုင္ငံကိုုလာၿပီး ၿပည္နယ္ေတြ ေၿပာင္းေနတဲ့ ကြ်န္မကိုု သတိၱခဲ၊ လံုုးဝမေၾကာက္တဲ့သူလိုု ့ ေၿပာၾကေပမဲ့ အဲဒီတုုန္းကေတာ့ တကယ္ေၾကာက္သြားဖူးတယ္။

I will never ever do it again ေနာက္ေနာင္ ဘယ္ေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ အဲဒီလိုု မေမာင္းေတာ့ဘူးလိုု ့ ေၿပာေပမဲ့ ကားက အဲဒီတုုန္းကလိုု ၁၉၉၈ မိုုင္တသိန္းေက်ာ္ရိွေနတဲ့ ကားဖြတ္ခ်က္ဖြတ္ခ်က္ေလးကိုု တစ္ေယာက္တည္း ေမာင္းေနရတာ မဟုုတ္ဘဲ ကားကနည္းနည္းသစ္ၿပီး သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္သာပါခဲ့ရင္ အေမရိကန္ အေရွ ့ကေန အေနာက္အထိ ႏိုုင္ငံၿဖတ္ေက်ာ္ ကားေမာင္းခ်င္ေသးတယ္။ တစ္နာရီၾကာၿပီးလိုု ့ ေၿမၿပန္  ့ကိုု ေရာက္ေတာ့မွ မက္ေဒါနယ္ဆိုုင္ကိုု ေတြ ့ပါတယ္။ ညေန ၃ နာရီမွာ ေနာက္က်တဲ့ ေန ့လည္စာ စားရတယ္။ ၾကည့္ရတာ ဒီမက္ေဒါနယ္ဆိုုင္က အနီးဆံုုး ၿဖစ္မယ္ထင္တယ္ေနာ္။ လမ္းတေလွ်ာက္ ေတာင္ေတြ၊ ၿမိ ုု ့ေသးေသးေလးေတြၾကီးပဲ မက္ေဒါနယ္ဆိုုင္ေတာင္ရွိမယ္ မထင္ဘူး။ အဲ လမ္းတေလွွွ်ာက္ ဘက္ကီၿမင္းလွည္းေတြ ေတြ ့တယ္ေနာ္ အန္းမစ္ခ်္ေဒသ ထင္တယ္။ chicken nuggets ၂၀ ခုုမွာၿပီး တေယာက္တဝက္ စားၾကတယ္။ ဝိုု္င္းနဲ ့ ကြ်န္မက fast  food မၾကိ ုုက္တာ တူတယ္။ ဘူးခြံကိုု ဖတ္ၾကည့္လိုုက္ေတာ့ ေအာင္မေလး nuggets ၁၀ ခုုကိုု ကယ္လိုုရီ ၄၇၀ ေတာင္ပါလား ဘုုရားေရ...။ မင္း အေမရိကန္ဆန္လာၿပီ ကယ္လိုုရီ တြက္လာၿပီ။ တေန ့တာအတြက္ ကယ္လိုုရီ ၅၀၀ ပဲ လိုုတာ ဒီ နာ့ကပ္ ၁၀ ခုုက ကယ္လိုုရီ ၄၇၀ ဆိုုေတာ့ မလြန္ဘူးလား။ နာရီဝက္ကေန ၄၅ မိနစ္ထိ အားကစားလုုပ္ပါမွ ကယ္လိုုရီ ၂၀၀ ေလာင္တာ။ ကယ္လိုုရီ ၄၀၀ ေလာင္ဖိုု ့ အားကစား ၁ နာရီခြဲေလာက္ လုုပ္ရမွာပါလား။

ကိုုယ္ ေက်ာင္းတက္တုုန္းကဆိုု တပတ္မွာ တခါပဲ ဘူေဖးသြားစားႏိုုင္တယ္။ အေဆာင္ထမင္းေတြ စားမေကာင္းရင္ ေစ်းေပါတဲ့ မက္ေဒါနယ္ Mac Chicken စားတယ္။ ေက်ာင္းက ထြက္လာၿပီးကတည္းက မက္ေဒါနယ္ဆီ လံုုးဝေၿခဦးမလွည့္ေတာ့ဘူး။ ဟား..ဟား မက္ေဒါနယ္စားတာ တစ္ႏွစ္ဆိုု လံုုေလာက္ၿပီေပါ့ exactly ။ စကၤာပူမွာတုုန္းက KFC သိပ္ၾကိ ူက္တာ အေမရိကန္ေရာက္ၿပီးမွ KFC တစ္ခါပဲ စားဖူးတယ္။ အဲဒီတစ္ခါစားၿပီးကတည္းက ေနာက္ေနာင္ ဘယ္ေတာ့မွ မစားေတာ့ဘူး ငန္လြန္းလိုု ့။ ေက်းဇူးေတာ္ေန ့ ပိတ္ရက္ ခရီးသြားတဲ့သူေတြ ၿပန္လာေနၾကၿပီမိုု ့ ကားေတြ က်ပ္ပါတယ္။ ကားသမားက Rest Area ထဲ ဝင္သြားေတာ့ က်န္းမာေရးခ်ိန္ေပးတာလားလိုု ့ ေတြးေနတာ ဘယ္ဟုုတ္ပါ့မလဲ Rest Area အထြက္ကေနထြက္ၿပီး ကားလမ္းမၾကီးဆီ ၿပန္တက္ဖိုု ့ လမ္းမၾကီးေပၚကကားေတြဆီကေန လမ္းေတာင္းေနတာ ကားက်ပ္တာကိုု နည္းနည္းေလး ေက်ာ္လႊားေနတာ။ နယူးဂ်ာဆီၿပည္နယ္ကိုု ၿဖတ္ေက်ာ္လိုု ့ မက္ဟန္တန္အထက္ဖက္က ေဂ်ာ့ဝါရွင္တန္တံတားကိုု ၿဖတ္ရင္ပဲ ဒီတံတားကိုု ကြ်န္မတိုု ့ သံုုးေခါက္တိတိ ၿဖတ္ဖူးတယ္လိုု ့ လက္ခေမာင္းခတ္ၾကတယ္။ ပိတ္ရက္ေတြဆိုု လမ္းေလွ်ာက္အဖြဲ ့နဲ ့ ၅ မိုုင္ လမ္းေလွ်ာက္ေနၾကမိုု ့ ၅ မိုုင္ ေလွ်ာက္ႏိုုင္မွန္း သိေပမဲ့ တေလာက ေဂ်ာ့ဝါရွင္တန္တံတားကိုု ၿဖတ္ေက်ာ္ၿပီး နယူးဂ်ာဆီၿပည္နယ္က ပလာဆိုုဒ္ပန္းၿခံမွာ ၈ မိုုင္ ေတာင္သြားတက္ၿပီးေတာ့မွ ၈ မိုုင္ လမ္းေလွ်ာက္ႏိုုင္မွန္း သိသြားတယ္။ လမ္းေလွ်ာက္အဖြဲ ့ထဲက ခ်ာလီဆိုုတဲ့ အန္ကယ္ၾကီးဆိုု မိုုင္ ၂၀၊ ၃၀ လမ္းေလွ်ာက္၊ ေတာင္တက္ႏိုုင္ပါသတဲ့။

ဖလပ္ရွင္းစုုရပ္မွာ ဆင္းၿပီး ေဟာင္ေကာင္စူပါမားကတ္မွာ ေစ်းဝယ္၊ မီနီရွာဘူးရွာဘူးမွာ ေဟာ့ေပ့ါစားၾကတယ္။ ကြ်န္မ ေမြးေန ့က တနလၤာေန ့မွာ က်ေရာက္ေပမဲ့ ခုုမွပဲ ေမြးေန ့ညစာ စားၾကတာပါ။ ဝိုုင္းတိုု ့ဗီယက္နမ္မွာက ေမြးေန ့၊ Farewell ၊ Congratulations ပါတီေတြဆိုု ေမြးေန ့ရွင္ကိုု သူငယ္ခ်င္းေတြက ေကႊ်းတာတဲ့။ အေမရိကန္နဲ ့ သြားတူေနတယ္။ အဲဒါ ေကာင္းတာဟ ေမြးေန ့မွာ ေမြးေန ့ရွင္ကိုု စပါယ္ရွယ္ၿဖစ္ေအာင္လုုပ္တာ။ ငါတိုု ့ၿမန္မာၿပည္မွာေတာ့ ေၿပာင္းၿပန္ ေမြးေန ့ရွင္က သူငယ္ခ်င္းေတြကိုု စပါယ္ရွယ္ၿဖစ္ေအာင္ လုုပ္တယ္။ မွာထားတဲ့ ဟင္းေတြကိုု သြားယူ အိမ္ၿပန္ေရာက္ေတာ့ ည ၁၀ နာရီခြဲေနၿပီ။ ခရီးသြားရင္ ပင္ပန္းေပမဲ့ နယ္ေၿမအသစ္ေတြဆီကိုု လည္ပတ္ရလိုု ့ စိတ္လန္းဆန္းမႈကေတာ့ ဘယ္ဟာနဲ ့မွ မတူဘူး။ ရထား ၄ ဆင့္ေၿပာင္း တနာရီခြဲစီး ၊ တေန ့ကိုု ၃ နာရီ ရထားစီးၿပီး ရံုုးတက္အလုုပ္လုုပ္ရတာကိုု ဒီလိုုေလးေတြနဲ ့ အားၿဖည့္ရတာေပါ့ေနာ္။ လူေတြဟာ တစ္ေယာက္တမ်ိဳး ရူးၾကတယ္။ တခ်ိဳ ့က ဖက္ရွင္၊ အစားအေသာက္၊ ပါတီ၊ အိတ္၊ ငါးေမြးတာ၊ ကြ်န္မတိုု ့လိုု traveling crazy  တမ်ိဳးမ်ိဳးစီ ရူးေနၾကတာပဲ။ တပတ္ကိုုငါးရက္ အားကစားရံုုသြားၿပီး အားကစားလုုပ္တဲ့ ဝိုုင္းက muscle ရူး ရူးတယ္ beautiful muscle လိုု ့ ေၿပာတတ္တယ္။ အားကစားလုုပ္သူမိုု ့ မလုုပ္တဲ့သူကိုု ငပ်င္းလိိုု ့ ၿမင္တယ္။ ဝိုုင္းက လက္ကိုုင္အိတ္ေတြ ခေရစီ။ ယိုုးဒယား၊ ၿပင္သစ္မွာ ေက်ာင္းၿပီးလိုု ့ အီတလီက ယူအန္မွာ အလုုပ္ရေတာ့ သူ ့လစာက အီတလီေတြထက္ ေကာင္းတယ္။

၆ လ ေနလိုု ့မွ လက္ကိုုင္အိတ္ မလဲရင္ ဘယ္ႏွယ့္ပါလိမ့္လိုု ့ မ်က္ခံုုးပင့္ၾကတယ္တဲ့။ အလုုပ္မွာ ညေနဒင္နာရိွရင္ အိမ္ၿပန္ေရမိုုးခ်ိဳး၊ မိတ္ကပ္ၿပင္၊ ဒင္နာဝတ္စံုု လွလွေလးဝတ္ၾကတာတဲ့။ အိတ္၊ ဖိနပ္၊ လည္ဆြဲ၊ လက္ေကာက္၊ လက္စြပ္၊ နားကပ္ အေရာင္ကိုုက္ေနမွတဲ့။ အီတလီသားေတြက ဖက္ရွင္က်သေလာက္ ရံုုးဝတ္စံုုနဲ ့ အားကစားဖိနပ္စီးတဲ့ အေမရိကန္ေတြကေတာ့ ဖက္ရွင္က်ဖိုု ့ထက္ သက္ေတာင့္သက္သာရိွဖိုု ့ အေလးထားတယ္။ အေမရိကန္ေရာက္ေတာ့မွ လက္ကိုုင္အိတ္ခေရဇီေရာဂါ ေပ်ာက္ပါသတဲ့။ ဝိုုင္းေၿပာၿပတဲ့ ပရာဒါ၊ အယ္လ္ဗြီ၊ ဟတ္မဲ့၊ အီတလီ၊ ၿပင္သစ္တံဆိပ္ လက္ကိုုင္အိတ္ေတြကိုု ၿမင္ရၾကားရေပမဲ့ လိုုခ်င္စိတ္ မၿဖစ္ဘူးရယ္။ ေဒၚလာ ၄၊ ၅ ၊ ၆ ေထာင္တန္တဲ့ ဟတ္မဲ့တံဆိပ္လက္ကိုုင္အိတ္ထက္ ကင္ႏြန္ ကင္မရာ lens ေတြက ကြ်န္မအတြက္ ပိုုၿပီးဆြဲေဆာင္မႈေကာင္း attractive ၿဖစ္ေနတယ္။ အေမရိကန္က ဂရမ္းတက္တန္ Grand Teton ယိုုစမဲတီး Yosemite  ရဲလံုုးစတုုန္း Yellostone အမ်ိဳးသားဥယ်ာဥ္၊ ကယ္လီဖိုုးနီးယား၊ အရီဇိုုးနား၊ နယူးမက္ဆီကိုု၊ မီယာမီ၊ ဟာဝိုုင္အီ၊ ဘာၿမ ူဒါ၊ အလာစကာ၊  ဥေရာပက ၿပင္သစ္၊ အီတလီ၊ ဂရိ၊ လက္တင္အေမရိကႏိုုင္ငံေတြၿဖစ္တဲ့ ပီရူး၊ ဂြာတီမာလာ၊ ဘရာဇီး၊ ကာရစ္ဘီယန္ထဲက ပြာတိုုရီကိုု၊ ဂ်ေမကာတိုု ့ကိုု သြားလည္ၾကတဲ့ ဓာတ္ပံုုေတြၿမင္ရင္ သိပ္အားက်တာပဲ။ လက္ကိုုင္အိတ္ကိုုင္မလား၊ ခရီးသြားမလားေမးရင္ ခရီးသြားမယ္။ ကြ်န္မအတြက္ေတာ့ လက္ကိုုင္အိတ္တစ္လံုုးထက္ Traveling can make memories. ၿဖစ္ေနလိုု ့ပါပဲ။

ဝိုုင္း နင္ ဒီေလာက္ခရီးေတြ သြားရတာ ကင္မရာေကာင္းေကာင္း တစ္လံုုးဝယ္ပါလား။ ေဒၚလာ ၆၀၀၊ ၈၀၀ ေလာက္နဲ ့ ကင္မရာေကာင္းေကာင္း ရပါတယ္။ ကင္မရာေကာင္းေကာင္း ရိွပါမွ ခရီးေတြကိုု မွတ္တမ္းတင္ႏိုုင္တာ ေနာက္ၾကာရင္ ဓာတ္ပံုုေတြကပဲ ခရီးသြားအမွတ္တရအၿဖစ္ က်န္ေတာ့တာ။ ငါနဲ ့ခရီးသြားရင္ ငါ့ဆီက ဓာတ္ပံုုေတြ ရႏိုုင္ေပမဲ့ နင့္ အလုုပ္ကိစၥနဲ ့ ဥေရာပ၊ အာဖရိကကိုု ခရီးသြားရင္ နင့္ဘာသာ ရိုုက္ဖိုု ့လိုုတာေပါ့။ တန္ဇနီးယားကိုု သြားတုုန္းကဆိုု သစ္ကုုလားအုုတ္၊ ၿမင္းက်ား၊ ၾကံ့၊ ဆင္၊ ေရၿမင္းေတြ နင့္ကားေဘးနားမွာ ၿဖတ္သြားတယ္သာဆိုုတာ ဓာတ္ပံုုလည္း ဓာတ္ပံုုမွ မရိွဘူး။ အဲဒါ ကင္မရာေကာင္းေကာင္းမရိွလိုု ့ မရိုုက္ႏိုုင္တာ။ ခရီးေတြ သြားေပမဲ့ ဓာတ္ပံုုနဲ ့မွ မွတ္တမ္းမတင္ႏိုုင္ရင္ ခရီးသြားတာ အလကားပဲ။ Black Friday Sales ေတြ ရိွေပမဲ့ ဝိုုင္းက ကင္မရာထက္ အိတ္ေတြကိုု ခေရဇီၿဖစ္တယ္။ ပိုုက္ဆံမတတ္ႏိုုင္တာလည္းမဟုုတ္ အိတ္အတြက္ေတာ့ ပိုုက္ဆံအကုုန္ခံခ်င္ၿပီး ကင္မရာအတြက္ ပိုုက္ဆံအကုုန္မခံခ်င္တာ။ တစ္ေယာက္ကိုု ခံယူခ်က္ တစ္မ်ိဳးစီေပါ့ေလ။ နယူးေယာက္ရံုုးမွာ တစ္ႏွစ္ကြန္းထရပ္ ၿပည့္သြားတဲ့ဝိုုင္းက အီတလီၿပန္ရမလား၊ နယူးေယာက္မွာ ဆက္ေနရမလားလိုု ့ ေရြးခ်ယ္ရတဲ့အခါ နယူးေယာက္ရံုုးမွာ ဆက္ေနဖိုု ့ ဆံုုးၿဖတ္လိုုက္ပါတယ္။ ဂရိႏိုုင္ငံေဘးနားက အယ္ေဘးနီးယား၊ ၿပင္သစ္စကားေၿပာတဲ့ အာဖရိကက အလြန္ေသးငယ္တဲ့ ကြ်န္းငယ္ေလးေတြမွာ တလသြားၿပီး တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရမွာကလြဲရင္ နယူးေယာက္ရံုုး ထိုုင္မွာပါတဲ့။ ကြ်န္မအတြက္ေတာ့ သတင္းေကာင္းပါပဲ။ ခရစ္စမတ္ပိတ္ရက္မွာ ကြန္နက္တီကပ္ၿပည္နယ္ဖက္ကိုု ခရီးထြက္ဖိုု ့ ရိွပါတယ္။ ၿပန္လာရင္ ကြန္နက္တီကပ္သြား ေတာလား ေရးတင္ပါဦးမယ္။

Happy Traveling ! Happy Holidays !

စန္းထြန္း
ဒီဇင္ဘာ ၁၉ ၊ ၂၀၁၄။

ပန်ဆယ်ဗေးနီးယားသွား တောလား - ၁

နိုဝင်ဘာလရဲ့ နောက်ဆုံးပတ် ကြသပတေးနေ့မှာ ကျရောက်တဲ့ ကျေးဇူးတော်နေ့၊ ဘလက်ဖရိုင်းဒေး၊ စနေ၊ တနင်္ဂနွေ ရုံးပိတ်ရက် လေးရက်တောင် ရတာမို့ အမေရိကန်မှာ ခရီးသွားကြတဲ့ အချိန်ဆိုပါတော့။ ယူအန်ရုံးက ဘလက်ဖရိုင်းဒေး မပိတ်သလို အလုပ်များနေလို့ ခွင့်မယူချင်တဲ့ ဝိုင်းကြောင့် နှစ်ရက်ခရီးစဉ်တွေ ရှာဖွေတဲ့အခါမှာ ခရစ်စမတ် အထူးအစီအစဉ် တစ်ညအိပ်နှစ်ရက်ခရီးစဉ် သုံးခုကို သွားတွေ့ပါတယ်။ ယေးတက္ကသိုလ်၊ Yankee Candle Village ရှိတဲ့ ကွန်နက်တီကပ်ပြည်နယ်ဖက်၊ Longwood Gardens ရှိတဲ့ ပန်ဆယ်ဗေးနီးယားပြည်နယ်ဖက်၊ ရေခဲပန်းပုပြပွဲရှိတဲ့ ဝါရှင်တန်ဒီစီပြည်နယ်ဖက်ကို သွားတဲ့ခရီးစဉ် သုံးခုထဲမှာ ကွန်နက်တီကပ်ပြည်နယ်ခရီးစဉ်ကို ရွေးလိုက်ပါတယ်။ ခရီးမသွားခင် တစ်ပတ်အလိုမှာ ကွင်ဖန်း confirm ဖြစ်မဖြစ် စုံစမ်းကြည့်တော့ လုံလောက်တဲ့ဘွတ်ကင်း အရေအတွက်မရလို့ ခရီးစဉ်မဖြစ်မြောက်ဘူးတဲ့။ ပန်ဆယ်ဗေးနီးယားခရီးစဉ်က ကွင်ဖန်းဖြစ်မှာမို့ ပန်ဆယ်ဗေးနီးယားခရီးစဉ်ကို ပြောင်းလိုက်တာမို့ ကွန်နက်တီကပ်သွား တောလား အစား ပန်ဆယ်ဗားနီးယားသွား တောလား ဖြစ်သွားပါတယ်။

စုရပ်ကို သတ်မှတ်ထားချိန်ရောက်ဖို့၊ ရာသီဥတု အေးရင် အနွေးထည်တွေ ယူခဲ့ဖို့၊ လိုအပ်တာတွေ မှာကြားတဲ့ မတ်ဆေ့တွေကို ခရီးသွားမဲ့နေ့ မတိုင်ခင် အကြိုနေ့ညမှာ တိုးဂိုက်ဆီက ရလေ့ရှိပါတယ်။ တိုးဂိုက်ဆီက မတ်ဆေ့ရတော့ ဟယ်ခနဲ ဖြစ်သွားတယ် မနက် ၈ ၄၅ စုရပ်ကို ရောက်အောင်လာဖို့တဲ့။ ဘုရားရေ...တိုးက ၈ နာရီ ထွက်မှာ မဟုတ်ဘူးလား အချိန်ပြောင်းလိုက်တာလား  ဖုန်းခေါ်မှပါပဲ။ ဖုန်းခေါ်တော့ လိုင်းမအားဘူး တူ...တူ မြည်နေတယ် ကျွန်မလို ဟယ်ခနဲ ဖြစ်သွားသူတွေ တိုးဂိုက်ကို ဖုန်းခေါ်ပြီး သေချာအောင် မေးမြန်းနေကြတယ်နဲ့ တူတယ်။ တိုးဂိုက်က ဖုန်းပြန်ခေါ်ပါတယ် အချိန်မှားသွားလို့တဲ့ မနက် ၆ နာရီ ၄၅ စုရပ်ဖလပ်ရှင်းကို ရောက်အောင်လာပါတဲ့။ မကြာပါဘူး နောက်တိုးဂိုက်တစ်ယောက် ဖုန်းဆက်လာပြန်တယ်။ မနက် ၆ နာရီ ၄၅ စုရပ် ဖလပ်ရှင်းကို ရောက်အောင်လာဖို့။ တိုးဂိုက်ဆီက မတ်ဆေ့ကို ဝိုင်းဆီပို့တော့ သူလည်း ဟယ်ခနဲ ဖြစ်သွားတယ်နဲ့ တူပါရဲ့ ချက်ချင်းဖုန်းခေါ်တယ်။ ဝိုင်းရေ အဲဒီလို အဲဒီလို အရေးကြီးတဲ့ အချိန်ကိုမှ မှားရတယ်တဲ့။ အင်း ... ဒီလိုမျိုး မတိကျတဲ့ တိုးဂိုက်တွေနဲ့ အချိန်တိကျတဲ့ ဝိုင်းနဲ့ တွေ့ကြဦးမယ်ထင်ပါ့။

မနက် ၅ နာရီခွဲ အိပ်ယာက၊ ရေချိုး၊ အထုပ်ပြင်နေတာ ၆ နာရီ ၁၅ ဖြစ်သွားလို့ ဘူတာဆီ အသည်းအသန် ပြေးရတာနဲ့ ရေနွေးဓာတ်ဘူးနဲ့ ဖုန်းအားသွင်းကြိုး မေ့ကျန်ခဲ့တယ်။ ဖလပ်ရှင်းကနေ ၇ နာရီမှာ ထွက်တဲ့ ကြိုပို့ဖယ်ရီကိုစီး တရုတ်တန်းရောက်တော့ မနက် ၇ နာရီခွဲ။ ကျေးဇူးတော်နေ့ပိတ်ရက်မှာ ဝါရှင်တန်ဒီစီ၊ နိုင်အာဂရာ၊ ပန်ဆယ်ဗေးနီးယား နေ့ချင်းပြန် ခရီးစဉ်တွေ ရှိပါတယ်။ ဝိုင်းရောက်လာတော့ တိုးဂိုက်ဆီမှာ ချက်ကင်ဝင်တော့ မှားနေလားမသိဘူး စစ်လိုက်ဦးမယ်နဲ့ ခုံနံပါတ်မရဘူး။ နောက်တော့ တခြားအဖွဲ့နဲ့ မှားနေလို့ ဆောရီးနော်ဆိုပြီး ဒုတိယတန်းခုံရတယ်။ ဒီခရီးက သွားဖူးသမျှခရီးထဲမှာ အချိန်အတိအကျ ထွက်တဲ့ ခရီးဖြစ်သလို ခရီးသည်အပြည့် မပါဘူး။ တိုးဂိုက်အက်ဒီဆင်က နယူးယောက်ပြည်နယ်အကြောင်း ရှင်းပြပါတယ်။ နယူးယောက်ပြည်နယ်ဟာ ဘရောင်း Bronx ၊ မက်ဟန်တန် Manhattan ၊ ကွင်း Queens ၊ ဘရွှတ်ကလင်း Brooklyn ၊ ကနေဒါနဲ့ ရေကန်ကြီးတွေ ခြားထားသလို ဗာမွန်ပြည်နယ်နဲ့လည်း၊ ချန်ပိန်ရေကန် ခြားထားပြန်တဲ့ နယူးယောက်ပြည်နယ် အတွင်းပိုင်းဆိုပြီး ရှိပါတယ်။ နယူးယောက်ပြည်နယ်ရဲ့  မြို့တော်က အလ်ဘနေ Albany ဖြစ်ပေမဲ့ နယူးယောက်စီးတီး NYC (New York City) က အကြီးဆုံးပါ။

မက်ဟန်တန်နဲ့ ဘရွှတ်ကလင်းကို ဆက်သွယ်ထားတဲ့ တံတားသုံးစင်း ရှိပါတယ်။ အတိုကောက် BMW လို့ မှတ်ထားပါတဲ့။ B က ဘရွှတ်ကလင်းတံတား၊  M က မက်ဟန်တန်တံတား၊ W က ဝီလီယံဘာ့ခ်တံတား Williamsburg တံတားပါ။ မက်ဟန်တန်ကို ဆက်သွယ်ထားတဲ့ မြေအောက်လှိုဏ်ခေါင်း ၃ ခုရှိရာမှာ နယူးဂျာဆီပြည်နယ်နဲ့ ဆက်သွယ်ထားတဲ့ ဟော်လန်တန်နယ်၊ လင်ကွန်းတန်နယ်၊ ကွင်းဖက်ကို ကွင်းမစ်တောင်းတန်နယ်တွေနဲ့ ဆက်သွယ်ထားပါတယ်။ အရင်တုန်းက မြေအောက်လှိုဏ်ခေါင်းဖောက်ရင် လေဝင်လေထွက် ကောင်းမွန်အောင် ဘယ်လိုလုပ်ရမှန်း မသိဘူး။ နောက်တော့ လှိုဏ်ခေါင်းနားမှာ အဆောက်အဦးတစ်ခုဆောက်ပြီး ပန်ကာအကြီးကြီးတွေ တပ်ဆင်ကာ မြေအောက်လှိုဏ်ခေါင်းထဲ လေဝင်လေထွက် ကောင်းမွန်စေတဲ့ နည်းလမ်းကို တွေ့သွားတယ်တဲ့။ လမ်းလျှောက်အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ရှင်းပြတော့မှ မြေအောက်လှိုဏ်ခေါင်း တဖက်တချက်ဆီက လေရဟတ်ရှိတဲ့ အဆောက်အဦးတွေကို သတိထားမိတော့တယ်။ နယူးယောက်ဆိုတာနဲ့ လစ်ဘာတီရုပ်တုကို ပြေးမြင်ကြပေမဲ့ လစ်ဘာတီရုပ်တုက နယူးယောက်ပြည်နယ်မှာ ရှိတာမဟုတ်ပါဘူး။ ဟော်လန်တန်နယ်ထဲက ထွက်ရင်ပဲ Welcome to New Jersey ဆိုတဲ့ ဆိုင်းဘုတ်ကို မြင်ရတယ်။ ဆိုင်းဘုတ်မှာ ဘာတွေ့သလဲ...(ကလေးများ) လစ်ဘာတီရုပ် ။ မှန်ပါတယ် လစ်ဘာတီရုပ်တုက နယူးဂျာဆီပြည်နယ်မှာ ရှိတာကွဲ့။

လစ်ဘာတီရုပ်တုကို လှမ်းကြည့်လိုက် နယူးဂျာဆီဖက်မှာ ရှိတာလား၊ နယူးယောက်ဖက်မှာ ရှိတာလား။ (ကလေးများ) နယူးဂျာဆီဖက်မှာ။ နယူးဂျာဆီပြည်နယ်က အမေရိကန်နိုင်ငံရဲ့ အသေးဆုံးပြည်နယ်ထဲမှာ ပါတယ်။ နယူးဂျာဆီရဲ့ ထူးခြားချက်က ဓာတ်ဆီဈေး သက်သာတယ်။ နယူးယောက်သားတွေ နယူးဂျာဆီမှာ ဓာတ်ဆီလာဖြည့်ရင်း လျော့ပင်းကြတယ်။ နယူးယောက်နဲ့ ယှဉ်ရင် သက်သာတာကိုး။ နယူးယောက်က အကုန်ဈေးကြီးတယ် အိမ်ဈေးတွေလည်း ခေါင်ခိုက်နေတယ်။ ကျောင်းသားဗီဇာနဲ့ အင်တန်းရှစ်ဆင်းနေတုန်းက ဖယ်ဒရယ်၊ စတိတ်တက်စ်တွေပဲ ဆောင်ရပေမဲ့ ခုတော့ အလုပ်ဗီဇာဖြစ်သွားပြီမို့ Social Security (ပင်စင်)၊ မက်ဒီကယ် Medicare  တက်စ်တွေအပြင် နယူးယောက်မှာနေတာမို့ နယူးယောက်စီးတီးတက်စ်၊ မသန်မစွမ်းတက်စ်တွေ ဆောင်ရတယ်။ နယူးဂျာဆီမှာနေရင် နယူယောက်စီးတီးတက်စ်၊ မသန်မစွမ်းတက်စ်တွေ ဆောင်စရာ မလိုဘူး။ ကားပါးကင်၊ ကားအာမခံတွေလည်း နယူးယောက်မှာ ပိုဈေးကြီးတယ်။ တိုးဂိုက်က အင်္ဂလိပ်စကားအသံထွက် မကောင်းပေမဲ့ ကြိုးစားပမ်းစား ရှင်းပြပါတယ်။ တိုးဂိုက်အက်ဒီဆင်က တိုးဂိုက်ရေဘင်ကို သူ့ပါတနာ Partner လို့ မိတ်ဆက်ပေးတော့ ကျွန်မနဲ့ဝိုင်း ရယ်ချင်တာကို မထိန်းနိုင်လို့ စာရွက်နဲ့ကွယ်ပြီး ရယ်ကြတယ်။

Colleague ၊ Team member ၊ Friend စကားလုံးတွေ အများကြီး ရှိရဲ့သားနဲ့ ဒီစကားလုံးကိုမှ ရွေးရတယ်လို့။ ကြည့်ရတာ အမေရိကန် အသုံးအနှုန်းကို သိပုံမရဘူး သတိပေးမှပါပဲ။ အင်း လူရှင်းတဲ့အချိန် တိုးတိုးတိတ်တိတ် သတိပေးရအောင်။ ပထမဆုံး သွားရောက်မဲ့နေရာက မက်ဟန်တန်ကနေ မိုင် ၁၁၀၊ ၂ နာရီအဝေးမှာရှိတဲ့ နယူးဂျာဆီပြည်နယ် ကန်ဒမ်မြို့မှာရှိတဲ့ အက်ဗန်းရှားရေသတ္တဝါပြတိုက် Adventure Aquarium ပါ။ နိုင်အာဂရာသွားတောလားတုန်းက ဒစ်ကာဗာရေသတ္တဝါပြတိုက်၊ အက်ကေဒီယား သွားတောလားတုန်းက ကွန်နက်တီကပ်ပြည်နယ် မစ်စတစ်မြို့က မစ်စတစ်ရေသတ္တဝါပြတိုက်တွေကို လည်ပတ်ပြီးပြီမို့ ရေသတ္တဝါပြတိုက်တွေကို လည်ပတ်ဖို့ ဆန္ဒမရှိတော့လို့ မလည်တော့ဘူးလို့ တွေးနေကြတယ်။ မနက်အစောကြီး ထပြီးလာရတာမို့ အိပ်ချင်နေကြမှန်း သိတယ် အိပ်ကြမလား သီချင်းနားထောင်ကြမလား။ ကားပေါ်မှာ ပါတဲ့ ကလေးငါးယောက်က သီချင်းနားထောင်မယ်လို့ သံပြိုင်အော်ကြတယ်။ တိုးဂိုက်အက်ဒီဆင်က သူ့စိတ်ကြိုက်ရွေးချယ်ထားတဲ့ သီချင်းတွေ ဖွင့်တယ်။ Westlife ၊ Nsync သီချင်းတွေဆိုတော့ ကျွန်မအကြိုက်ပေါ့။ ဗွီဒီယိုကာဗာက ခုသွားလည်ပတ်မဲ့ နေရာတွေက ဓာတ်ပုံတွေပါ။ ရေသတ္တဝါပြတိုက်က ဓာတ်ပုံလှလှတွေမြင်တော့ ရေသတ္တဝါပြတိုက်ကို ဝင်လည်မယ် ဖြစ်သွားတယ်။ ရေသတ္တဝါပြတိုက် အများစုက မြို့ရဲ့အဝေးမှာ ရှိနေတတ်တော့ ဝင်မလည်ရင် ပေးထားတဲ့အချိန်ကို ဘာမှာ သွားဖြုန်းရမှန်း မသိဘူး။

အိန္ဒိယနွှယ်ဖွား ၈ ယောက် အုပ်စုက ရေသတ္တဝါပြတိုက်မှာမှ လာဆုံတော့ ကားမှာ လူပြည့်သွားတယ်။ အက်ဗန်ရှား ရေသတ္တဝါပြတိုက်ဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ရေမြင်းရှိတဲ့ တစ်ခုတည်းသော ရေသတ္တဝါပြတိုက် ဖြစ်သလို အမေရိကန်မှာ တူသဏ္ဌန် နှုတ်သီးရှိတဲ့ ငါးမန်းတွေရှိတဲ့ တစ်ခုတည်းသော ရေသတ္တဝါပြတိုက် တစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ တိုးဂိုက်က အချိန်နှစ်နာရီ ပေးပြီး နေ့လည်စာကို ရေသတ္တဝါပြတိုက်က စားသောက်ဆောင်မှာ စားခဲ့ဖို့ မှာကြားပါတယ်။ အေ၊ ဘီ၊ စီ၊ ဒီ ဇုန် လေးခုရှိပါတယ်။ မိကျောင်း၊ ငါးတွေ ပြထားတာကတော့ တခြားရေသတ္တဝါပြတိုက်နဲ့ အတူတူပါပဲ။ ကျွန်မ ကင်မရာက အော်တိုဖလပ်ရှ်ထွက်နေတာ ဘယ်လိုလုပ်ရမှန်း မသိတော့ ဓာတ်ပုံတွေ မကောင်းဘူး။ အိုင်ဖုန်းကင်မရာက ပိုကောင်းနေတယ်။ အာဖရိကပင်ကွင်းတဲ့ ပင်ကွင်းလေးတွေက ချစ်စရာလေး။ ငါးလိပ်ကျောက်၊ မြွေနဲ့တူတဲ့ငါး၊ ငါးမန်းလေးတွေကို ကိုင်ကြည့်လို့ရတော့ ကလေးတွေ ပျော်ကြတာပေါ့။ ခန်းမတစ်ခုမှာ လူတွေအပြည့်ဆိုတော့ ဘာများလဲပေါ့။ အစီအစဉ်တင်ဆက်သူ အဘွားကြီးက ခရစ်စမတ်မှာ ဘယ်လိုစိတ်မျိုးထားသင့်သလဲ မေးတော့ ဖြေဖို့ ကလေးတွေ အများကြီး လက်ထောင်ကြတယ်။

ကလေးတစ်ယောက်ကို ရှေ့ထွက်ခိုင်းပြီး ဖြေခိုင်းတော့ ကလေးမလေးက ခရစ်စမတ်မှာ တခြားသူတွေကို ကူညီရမယ်၊ စိတ်ကောင်းထားရမယ်တဲ့။ သူ ကိုယ်တိုင်ဖုတ်ထားတဲ့ ကွတ်ကီးတွေကို ပွဲပြီးရင် လက်ဆောင်အဖြစ် ပေးပါမယ်။ မျက်စိမှတ်ပြီး ဆုတစ်ခုတောင်းပါတဲ့ မျက်စိဖွင့်ခိုင်းလိုက်တော့ ရေကန်ထဲမှာ ကူးခတ်နေတဲ့ စကူပါဆန်တာကို တွေ့လိုက်ရတော့ ကလေးတွေဆိုတာ Santa, I love you. လို့ အော်တဲ့သူအော်နဲ့ လက်ခုပ်တီးကြတာပေါ့။ စကူပါဆန်တာ Scuba Santa ဆီကို ပေးပို့နိုင်တဲ့ အမြန်စာပို့ပုံး Express Mail နားမှာ ကလေးတွေ ဆန်တာဆီ စာရေးနေကြတယ်။ ရေမြင်းပြခန်း ဝင်ရင်ပဲ အနံ့အသက်က ဆိုးတယ်။ ရေထဲစိမ်နေကြတဲ့ ရေမြင်းနား ငါးကလေးတွေ ကူးခတ်နေကြတယ်။ အဲဒီငါးတွေက ရေမြင်းကိုယ်ပေါ်က ဆဲလ်သေတွေကို လာစားတာတဲ့။ ရေမြင်းတွေဟာ ပင်လယ်ဖျံ Sea lion ၊ Dolphin တို့လို ယဉ်ပါးလွယ်တဲ့ သတ္တဝါမျိုး မဟုတ်တော့ သင်ကြားရတာ ခက်ပါတယ်။ မျိုးတုန်းတော့မဲ့ စာရင်းဝင်နေပါတယ်။

Philladephia city, Benjamin Franklin Bridge, Delaware river between Pennsylvania state and New Jersey state.
I am standing at Aventure Aquarium, Camden city, New Jersey state.

တခြားရေသတ္တဝါပြတိုက်တွေနဲ့ မတူတာက ငါးမန်းကန်အောက် လှိုဏ်ခေါင်းကနေ ကူးခတ်သွားလာနေတဲ့ ငါးမန်းတွေကို ၃၆၀ ဒီဂရီ လည့်ပတ်ကြည့်လို့ ရတာပါ။ တရုတ်ပြည်မှာ ငါးမန်းတောင်ဟင်းချိုက နာမည်ကြီးတယ်။ တချို့ဆို ငါးမန်းအတောင်ကိုပဲ ဖြတ်ယူကြတယ်။ ငါးမန်းတွေလည်း မျိုးတုန်းတော့မဲ့ စာရင်းထဲမှာ ပါတယ်။ ငါးမန်းတောင်ဟင်းချို တခါမှ မစားဖူးဘူး။ ရှူး...တိုးတိုး...ငါးမန်းတောင်ဟင်းချိုအကြောင်း တွေးနေတဲ့ တရုတ်ငတိမလေးတွေလို့ ထင်သွားဦးမယ်။ 3D  Movie Theatre ရှိပေမဲ့ ဝင်မကြည့်တော့ဘူး။ kids zone ဆိုတာပဲ ကျန်တော့မယ် ဝင်ကြည့်ရအောင်။ ဝိုင်းရေ  ဒီဖားလောင်းကနေ ဖားဖြစ်နေတာဆိုတော့ ဝိုင်းက မသိဘူးတဲ့။ အထက်တန်းကျောင်းမှာတုန်းက မသင်ရဘူးလား သင်ခဲ့ရမှာပေါ့ ခုတော့ မေ့နေပြီ။ ဒီဓာတ်ပုံက ဖားဖြစ်လာပုံ အဆင်ဆင့်ကို ပြထားတာ ကလေးတွေတင် ဗဟုသုတရတာမဟုတ်ဘဲ လူကြီးတွေလည်း ဗဟုသုတရတာပဲနော်။ ကျွန်မတို့ ငယ်ငယ်တုန်းက အဖေ ဖားကိုမီးဖုတ်ပြီး စပါးလင်နိုင်နိုင်နဲ့ ချက်ကျွှေးတာ သိပ်စားကောင်းတာပဲ။ ရှူး...တိုးတိုး ဟိုမှာ Fogs as Pets ဆိုပြီး ကလေးတွေကို ပညာပေးတယ် လူကြီးတွေက ဖားသား သိပ်စားကောင်းတယ်လို့ တွေးနေတယ် ကောင်းကွာ။ ဖားတွေဟာ ကျင်လည်ကျက်စားတဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ပေါ် မူတည်ပြီး အရောင်ပြောင်းနိုင်တော့ ရန်သူတွေက အလွယ်တကူ မတွေ့နိုင်ဘူးတဲ့။

အရောင်တောက်တောက် ဖားတွေကို မြင်တာနဲ့အဆိပ်ရှိမှန်း သိသာပါတယ်။ သစ်ခေါက်နဲ့တူတဲ့ လိပ်၊ သစ်ရွက်နဲ့တူတဲ့ ဖားတွေကို မှန်ပြတင်းပေါက်ကနေ ချောင်းကြည့်ပြီး ရှာဖွေကြပြီး မတွေ့သေးတဲ့သူတွေကို ပြရတာလည်း တမျိုးပျော်စရာကောင်းတာပဲ။ အချိန်စေ့နေပြီမို့ နေ့လည်စာစားဖို့ အချိန်မရှိတော့ဘဲ ရေသတ္တဝါပြတိုက်ကနေ ထွက်ခွာပြီး ဘေးနားက မြစ်ကမ်းဘေးမှာ ဓာတ်ပုံရိုက်ကြတယ်။ တဖက်ကမ်းကမြို့က ဖီလာဒဲဖီးယားမြို့နဲ့ သိပ်တူတာပဲ။ မနှစ်က မန်မိုရီယမ်ဒေးပိတ်ရက်မှာ ဖီလာဒဲဖီးယားသွားတောလားထားတော့ ဖီလာဒဲဖီးယားမြို့ကို မှတ်မိနေတယ်။ ကားပေါ်ရောက်တော့ တိုးဂိုက်က တဖက်ကမ်းကမြို့က ဖီလာဒဲဖီးယားမြို့၊ နယူးဂျာဆီပြည်နယ်နဲ့ ပန်ဆယ်ဗေးနီးယားပြည်နယ်ကို ခြားထားတဲ့ ဒဲလာဝဲယားမြစ်၊ ဒဲလားဝဲယားမြစ်ပေါ်ကနေ နယူးဂျာဆီပြည်နယ်နဲ့ ပန်ဆယ်ဗေးနီးယားပြည်နယ်ကို ဆက်သွယ်ထားတဲ့ တံတားက ဘန်ဂျမင် ဖရန့်ကလင်းတံတားလို့ ရှင်းပြပါတယ်။ ဘန်ဂျမင်ဖရန့်ကလင်းဟာ အမေရိကန်နိုင်ငံကို တည်ထောင်သူ ဖခင်ကြီးတွေထဲက တစ်ဦးဖြစ်ပြီး စာရေးဆရာ၊ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေသူ၊ နိုင်ငံရေးသမား၊ သိပ္ဗံပညာရှင်၊ တီထွင်သူ၊ သံတမန်၊ သူ လုပ်ဆောင်ခဲ့တာတွေ အများကြီးပါ။ ဒုတိယသွားရောက်လည်ပတ်မဲ့နေရာက ပန်ဆယ်ဗေးနီးယားပြည်နယ် ကန်နက်စကွဲယားမြို့က လောင်းဝုဂါးဒင်းဖြစ်ပြီး ရေသတ္တဝါပြတိုက်ကနေ မိုင် ၄၀၊ ၁ နာရီလောက် မောင်းရပါတယ်။

အရင်အပတ်တုန်းက နှင်းတွေကျတာ နယူးယောက်ပြည်နယ် ဘာဖဲလိုးမြို့ နှင်းအောက်ပိနေတဲ့ပုံတွေ သတင်းမှာ မြင်ခဲ့မယ် ထင်ပါတယ်။ နယူးယောက်စီးတီးမှာတော့ နှင်းကျရုံပဲကျပဲ အရည်ပျော်သွားတယ်။ ပန်ဆယ်ဗေးနီးယား ပြည်နယ်သွားတဲ့ လမ်းတလျှောက် နှင်းတွေဖွေးနေတာများ နှင်းကမ္ဗလာ ဖုံးလွှမ်းနေသလိုပါပဲ။ တိုးဂိုက်ရေဗင်က လောင်းဝုဂါးဒင်းအကြောင်း တရုတ်လို မိနစ်နှစ်ဆယ်လောက် ရှင်းပြပြီး အင်္ဂလိပ်လိုတော့ သစ်ပင်တွေ အများကြီးရှိတယ်၊ မှန်အဆောက်အဦးကို သွားလည်ကြနော်ဆိုပြီး ငါးမိနစ်လောက်ပဲ ရှင်းပြတယ်။ လောင်းဝုဂါးဒင်း Longwood Gardens ဟာ အမေရိကန်နိုင်ငံရဲ့ ပေါ်ပြ ူလာအဖြစ်ဆုံး၊ အထင်ရှားဆုံး ပန်းခြံတွေထဲမှာ တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်ပြီး ဧက ၁၀၀၀ ကျော် ကျယ်ပါတယ်။ ပန်းခြံရဲ့ နေရာတော်တော်များများက နှင်းတွေဖုံးလွှမ်းနေလို့ မှန်လုံအဆောက်အဦးဆီ ချီတက်ကြပါတယ်။ အထဲကို ဝင်လိုက်ရင်ပဲ အမေရိကန်လေသံနဲ့ Wow ! It's awesome, amazing, unbelievalbe, incredible. ဖြစ်သွားကြတယ်။ အထဲမှာ တော်တော့်ကို လှပါတယ် ပန်းခြံ တော်တော်များများ အခမဲ့ဖြစ်ပေမဲ့ လောင်းဝုပန်းခြံက ဝင်ကြေး ၂၅ ကျပ်ပေးရလို့ ဈေးကြီးပေမဲ့ ဝင်ကြေးနဲ့တန်အောင်ကို လှပါတယ်။ လူအင်မတန်များလို့ ဓာတ်ပုံရိုက်လို့ ကောင်းတဲ့နေရာတွေဆိုရင် တန်းစီရတယ်။ သဲကန္တာရ၊ မုတ်သုံတော၊ အမေရိက၊ အာရှ၊ အမေရိကန်တောင်ပိုင်း ၊ မြောက်ပိုင်းက အပင်တွေကို ပြသထားတာ အင်မတန် စုံပါတယ်။ ဝါရှင်တန်ဒီစီ ကယ်ပီတယ်မောက ဘောတနစ်ဂါးဒင်းထက် အပင်တွေ စုံတယ်။

၂ နာရီ ၁၅ မိနစ် အချိန်ပေးထားတာမို့ ၂ နာရီကို လည်ပတ်မယ် ၁၅ မိနစ်ကို နေ့လည်စာစားမယ်ဆိုပြီး ဝိုင်းက ကျောပိုးအိတ် သယ်ပါတယ်။ ဓာတ်ပုံရိုက်မယ်ဆိုရင် နဖူးပေါ်မှာ ဆံပင်တွေ ဝဲနေအောင် သပ်တင်ရတာနဲ့၊ ကျောပိုးအိတ်ကို ကျွန်မခြေထောက်နား ပြေးထားရတာနဲ့ အလုပ်ကို ရှုပ်နေတာပဲ။ ကျောပိုးအိတ် ပိုးထားပေမဲ့ ဓာတ်ပုံထဲမှာဆို ပခုံးပေါ်က ကြိုးနှစ်ချောင်းကိုပဲ မြင်ရတာလေဆိုတော့ ကျောပိုအိတ် ပိုးထားရင် ခါးကုန်းတဲ့ ပုံပေါက်နေတယ်လို့ ထင်လို့တဲ့။ နဖူးပေါ်မှာ ဆံပင်ဝဲမနေရင် နဖူးပြောင်ပြောင်ကြီး ဖြစ်နေတာ ကြည့်ရဆိုးလို့ ဓာတ်ပုံရိုက်မယ်ဆိုရင် နဖူးပေါ် ဆံပင်သပ်တင်ရတာ အလုပ်တစ်ခု။ ကောက်ညှင်းထုပ်လို အထပ်ထပ် ဝတ်၊ လက်အိတ်၊ ခြေအိတ်၊ မာဖလာ ပတ်ရတော့ မျက်နှာလေးပဲ မြင်ရတဲ့ ဆောင်းတွင်းမှာ ဦးထုပ်ဆောင်းထားပြန်၊ မာဖလာကိုလည်း နှာခေါင်းနားရောက်အောင် ပတ်ထားတဲ့ ကျွန်မကတော့ ရှင်းတယ် ဦးထုပ်ကို  နေရာတကျဖြစ်အောင် လုပ်ရတာတစ်ခုပဲ။ ဦးထုပ်၊ ကြိုးသိုင်းဘောင်းဘီ ဝတ်ထားတဲ့ အန်ကယ်၊ ခေါင်းမှာ အဖြူရောင်ပုဝါလေး အုပ်၊ ဂါဝန်အပြာ ဝတ်ထားတဲ့ အမ်းမစ်ချ်စုံတွဲကို တွေ့လိုက်တယ်။ ဖီလာဒဲပီးယားသွားတောလား၊ နယူးဂျာဆီသွားတောလား ဖူးလို့သာ အန်းမစ်ချ်မှန်း သိတာ။

မှန်လုံအဆောက်အဦးအနှံ့ လည်ပြီးတော့  အချိန်က ၂၀ မိနစ်လောက် ပိုနေသေးတော့ ဘယ်ကိုသွားလည်သင့်သလဲလို့ ဝန်ထမ်းကို မေးကြည့်တော့ ဟိုနားလေးမှာ ပြတိုက်တစ်ခုရှိတယ်တဲ့ သွားလည်သင့်တယ်တဲ့။ ပြတိုက်ရောက်တော့ တချို့က ဗွီဒီယိုကြည့်လို့ တချို့က လေ့လာကြည့်ရှုလို့နဲ့ စည်ကားနေတာပါပဲ။ ဝန်ထမ်းအဘွားက အာရှသူ ဘယ်နေရာတွေကို ကြည့်သင့်တယ်လို့ ညွှန်ပေးပါတယ်။   အာရှသူပေမဲ့ အမေရိကန်လို ဝန်ဆောင်မှုပေးတော့ တလောတုန်းက ဖေ့ဘွတ်မှာရှယ်တဲ့ ဗွီဒီယိုလေးတစ်ခုကို သတိရမိတယ်။ ဥရောပသားဝိတ်တာနဲ့ အာရှသားဝိတ်တာ ခြားနားပုံ အကြောင်းပါ။ အစားအသောက်မှာရင် မရတဲ့ဟာဆိုရင် ဥရောပသားဝိတ်တာက ဘယ်ဟာလေးက ကောင်းတယ်၊ စားသောက်ပြီးရင်လည်း စားကောင်းလား၊ ဘာတွေလိုအပ်သလဲနဲ့ ဝန်ဆောင်မှု အပြည့်အဝ ပေးပါတယ်။ အာရှသားဝိတ်တာကတော့ စကားပြောတာ မပြောချင်သလို၊ အလုပ်မလုပ်ချင်သလို၊ ကာစတာမာကိုလည်း မလေးစား မခြေမငံဆက်ဆံ၊ စားသောက်လို့တောင် မပြီးတော့ဘူး ပန်းကန်ကို အတင်းလာသိမ်းနဲ့။ နည်းနည်းတော့ အိုဗာဖြစ်ပေမဲ့ တော်တော်များများ မှန်ပါတယ်။ ရထားသေးသေးလေး ပြေးလွှားနေတဲ့ နေရာမှာ ကလေးတွေ အုံနေတာပဲ။ တီးလုံးသံတွေကြားတော့ ဘာများလဲလို့ သွားကြည့်တာ တေးသွားအလိုက်ပြောင်းတဲ့ ဝါးတားဖောင်တိန်အကပါ။ ဝိုင်းက နွေရာသီမှာ လောင်းဝုဂါးဒင်းကို ပြန်လာချင်သေးပါတယ်တဲ့။

ဒီတခေါက် ခရီးသည်တွေက အချိန်လေးစားတယ် နောက်ကျလည်း ငါးမိနစ်လောက်ပဲ။ ဝိုင်းက မနက်က သူကြော်လာတဲ့ ခေါက်ဆွဲကြော်ကို နေ့လည်စာအဖြစ်စားပြီး ကျွန်မကတော့ ကိုယ်တိုင်လုပ်လာတဲ့ ဆန်းဒွတ်စ်စားတယ်။ ကိုယ်တိုင်လုပ်တဲ့ ဆန်းဒွတ်စ်ဆိုလို့ အထင်မကြီးနဲ့ဦး ပေါင်မုန့်နှစ်ချပ်ကို မက်ယွန်းနစ်သုတ်၊ တူနာထည့်၊ ချိစ်တစ်ပြား ပစ်ထည့်လိုက်တဲ့ ဆန်းဒွတ်စ်ပါ။ နောက်ဆုံးလည်ပတ်မဲ့ နေရာကတော့ လောင်းဝုပန်းခြံကနေ မိုင် ၅၀၊ ၁ နာရီသာသာ အဝေးက ပန်ဆယ်ဗေးနီးယားပြည်နယ် ရီးဒင်းမြို့မှာရှိတဲ့ ကိုဇာခရစ်စမတ်ရွာလေးပါ Koziar's Christmas Village ။ မနက်စောစော ထရတာနဲ့၊ နေ့လည်စာ စားပြီးလို့ မျက်စိစင်းလာတာနဲ့ ငိုက်မျဉ်းလိုက်တာ တိုးဂိုက်က ခရစ်စမတ်ရွာကို ရောက်ပါတော့မယ်လို့ ကြေငြာတော့မှပဲ နှိုးတော့တယ်။ အဝေးကနေ မြင်ရတဲ့ ခရစ်စမတ်ရွာလေးက မီးရောင်စုံတွေ ပြိုးပျက်ကာ လှပနေပါတယ်။ ရာသီဥတုကလည်း အတော်အေးတယ် လက်အိတ်ချွှတ်လိုက်ရင် လက်ကို ကျဉ်တက်လာတာပဲ။ လူတွေကလည်း ကျိတ်ကျိတ်တိုး။ တိုးဂိတ်က ၁ နာရီ အချိန်ပေးပါတယ်။ စုရပ်ကို မသိတော့ရင် အမေရိကန်အလံ မီးလင်းနေတဲ့ နေရာကိုသာ မှန်းပြီးလာခဲ့ပါတဲ့။ မီးရောင်စုံတွေ ထွန်းထားတာ အင်မတန်လှပါတယ် ကလေးတွေသာမက လူကြီးတွေလည်း ပျော်ကြတာပါပဲ။ ကျွန်မတို့ မြန်မာပြည်က သီတင်းကျွှတ်ကို သတိရတယ်။

EF-S 18 - 135 mm Lens တပ်ထားတဲ့ Canon 7D လွယ်ထားတဲ့ ကျွန်မကို ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ကင်မရာမန်းလားလို့ မေးကြတိုင်း My camera is professional but I am not professional, just ameture. လို့ ပြန်ဖြေလေ့ ရှိပါတယ်။ ကင်မရာကသာ ပရောက်ဖက်ရှင်နယ် ကျွန်မက ကင်မရာကို Auto ထားပြီးပဲ ရိုက်တတ်တယ်။ တခြား function တွေ အများကြီးရှိပေမဲ့ ဘယ်လိုသုံးရမှန်း မသိဘူး။ ကင်မရာနဲ့ Lens ကြောင့်သာ ပုံကောင်းကောင်းထွက်နေတာ။ ဒီလိုခရစ်စမတ်မီးကို ဘယ်လိုရိုက်ရမှန်းမသိဘူး။ Auto mode က ကင်မရာက လူကို ထိန်းချုပ်တယ်။ အမှန်က လူက ကင်မရာက ထိန်းချုပ်ရမှာ။ Shame on me လို့ ကျွန်မက ပြောတော့ ဝိုင်းက အဲဒါကြောင့် သူ့အစ်မလတ် နီကွန်က နောက်ဆုံးထွက်တဲ့ ကင်မရာကို လိုချင်နေတာကို သူက ခွင့်မပြုတာတဲ့။ ဈေးသင့်ရုံလေးဝယ် ကင်မရာ၊ ဓာတ်ပုံအကြောင်း နည်းနည်းနားလည်တော့မှ ကင်မရာကြီးတွေ ဝယ်သင့်တာတဲ့။ ဓာတ်ပုံလှလှတွေ မရပေမဲ့လည်း ခရစ်မစတ်မီးရောင်စုံကြားမှာ လမ်းလျှောက်ရတာ ပျော်စရာပါပဲ။ အချိန်စေ့ပြီမို့ ကားဆီပြန်မယ်ဆိုတော့ စုရပ်က ဘယ်နေရာမှန်း မသိတော့ဘူး။ တိုးဂိုက်ပြောထားတဲ့ အမေရိကန်အလံဆီကို သွားပြီး ကားပါကင်မှာ သွားရှာတော့ တိုးကားကို တွေ့တယ်။

ညနေစာကို တရုတ်ဘူဖေးဆိုင်မှာ သွားစားတော့ တက်စ်၊ တစ်ဖ်အပြီး ၁၆ ကျပ် ကျတယ်။ တရုတ်စာတွေက မဆိုးပေမဲ့ ဆူရှီကတော့ မကောင်းဘူး။ ဖားသားကြော်တွေ့ပေမဲ့ အက်ဗန်ရှားရေသတ္တဝါပြတိုက်က အရောင်တောက်တောက် ဖားတွေကို သတိရလို့ တစ်ခုပဲ စားနိုင်တယ်။ လတ်ဆပ်လို့လား မသိဘူး ခရုကတော့ အတော်စားကောင်းတယ်။ ဒီနေ့ည တည်းမဲ့ဟိုတယ်က ကြမ်းပိုးနာမည်ကြီးလို့ အိပ်ယာတွေ အရင်စစ်ပြီး ကြမ်းပိုးရှိတယ်လို့ သံသယရှိရင် တိုးဂိုက်ဆီ ချက်ချင်းသတင်းပို့ပါ နောက်တစ်ခန်း လဲပေးပါမယ်တဲ့။ အခန်းထဲရောက်တာနဲ့ ကျောပိုးအိတ်တွေကို ပစ်ချပြီး မွေ့ယာမှာ ကြမ်းပိုးရှိမရှိ ရှာဖွေရေး  စကြတယ်။ ဝိုင်းက ရေမိုးချိုး၊ Ebook Reader နဲ့ စာဖတ်ချိန်နေမှာ ကျွန်မက အိပ်ပျော်နေပြီ။ ဝိုင်း လန့်အော်မှပဲ နှိုးတော့တယ် သူ့ဘေးနားက မီးအိမ်က ရုတ်တရက် မီးမှိတ်သွားလို့ ခလုတ်သွားဖွင့်တာ ဓာတ်နှစ်ခါတောင် လိုက်တယ်တဲ့။ ခုတင်နှစ်ခုကြားက မီးကလည်း လင်းလွန်းတော့ ခေါင်းအုံးနှစ်ခုကို ထောင်လိုက် အဲဒါဆို မီးအလင်းရောင် စူးတာ သက်သာသွားမယ်။ ရေချိုးခန်းထဲက ပုဝါနှစ်ခုကို ယူပြီး မီးအုပ်ဆောင်းမှာ ပတ်လိုက်တော့ ညမီးနီးပါးလောက် ဖြစ်သွားတယ်။ ရာသီဥတု အေးတာရော၊ မနက်က စောစော ထလာရတာရော၊ ရုံးတက်ရက်တွေတုန်းက ပင်ပန်းတာရောနဲ့ နှစ်နှစ်ခြိုက်ခြိုက် အိပ်ပျော်သွားတာ မနက် ၇ နာရီခွဲ မောနင်းကော နှိုးတော့မှပဲ နှိုးတော့တယ်။  ဒုတိယနေ့မှာ သွားရောက်လည်ပတ်တာတွေကို အပိုင်း ၂ ကျမှ ဆက်ရအောင်။

စန်းထွန်း
ဒီဇင်ဘာ ၁၄၊ ၂၀၁၄။

လမ်းလျှောက်ရင်း သိခဲ့တာလေးတွေ...

ပိတ်ရက်တွေဆိုရင် လမ်းလျှောက်အဖွဲ့နဲ့  နယူးယောက်တခွင် စူးစမ်းလေ့လာရင်း သိခဲ့သမျှလေးတွေကို ဝေမျှချင်ပါတယ်။ မက်ဟန်တန် Manhattan ရဲ့ တောင်ဖက်မှာရှိတဲ့ စတေတန်းအိုင်လန် Staten Island ဆီကို အောက်မက်ဟန်တန်ကနေ နာရီဝက်တိုင်း ဖယ်ရီတွေ ရှိပါတယ်။ လစ်ဘာတီရုပ်တုဘေးကနေ ဖြတ်သန်းသွားတဲ့ ဖယ်ရီခရီးစဉ်က အင်မတန်သာယာပြီး ၂၄ နာရီပတ်လုံး ရှိသလို အခမဲ့ပါ။ Things to do in NYC တစ်ခုပဲ ဆိုပါတော့။ စတေတန်းအိုင်လန် အခမဲ့ဖယ်ရီစီး၊ ရထားစီး၊ နာရီဝက်လောက် လမ်းလျှောက်ပြီးတော့ သမိုင်းဝင် ရစ်မွန် Richmond မြို့က ဒတ်ချ်၊ ဗြိတိသျှ ကိုလိုနီရယ်အဆောက်အဦးတွေ၊ ရှေးခေတ်ကလို ဝတ်ဆင်ကြပြီး ရှေးဟောင်းပစ္စည်းတွေ ပြထားတဲ့ အိမ်တွေကို ဝင်ကြည့်တော့ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၃၀ ကျော်က သုံးစွဲခဲ့တာတွေ ပြသထားတယ်။ ကျွန်မတို့ ငယ်ငယ်တုန်းက သုံးခဲ့တဲ့ ရေနံဆီမီးအိမ်ကို တွေ့ခဲ့လို့ အမေ့ကို မှာရဦးမယ် ရေနံဆီမီးအိမ်တွေ့ရင် သိမ်းထားပါလို့ ။ အဲဒါတွေက ရှေးဟောင်းပစ္စည်း ဖြစ်နေပြီ။

မိနစ် ၂၀ လောက် တောင်တက်ပြီးတော့မှ ရောက်တဲ့ တိဘက်ပြတိုက်က စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းပါတယ်။ တောင်ကုန်းမြင့်လေးကနေ စိမ်းညှို့ညှို့ သစ်တောအုပ်တွေ၊ တောင်ခြေက လူနေအိမ်တွေ၊ လေတိုက်တိုင်း ဆည်းလည်းသံလေး မြည်နေတာ အေးချမ်းလှပါတယ်။ ဝိုင်းအစ်မလတ် တိဘက်ကို သွားလည်တာ အရမ်းစိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းတယ်တဲ့။ ရေမြေတောတောင်၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ ရာသီဥတုက အရှေ့တောင်အာရှနဲ့ လုံးဝကွဲပြားနေတယ်။ အပြန်ကျတော့လည်း သစ်တောအုပ်ကို ဖြတ်ရပြန်တော့ လမ်းလျှောက်အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်ရွန်က poison ivy အကြောင်း ရှင်းပြပါတယ်။ poison ivy ဆိုတာ မြောက်အမေရိကနဲ့ အာရှမှာ ပေါက်တဲ့ အပင်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး သုံးရွက်ဆိုင်နေတဲ့ သစ်ရွက်တွေက အဆိပ်ရှိနေတတ်ပါတယ်။ အဆိပ်ဆိုပေမဲ့ လူကိုသေစေလောက်တဲ့ အဆိပ်မဟုတ်ဘဲ ယားယံတာ၊ မီးလောင်ဖုလို အနာတွေ ဖြစ်လာပါတယ်။ poison ivy မှန်း ဘယ်လိုသိလဲဆိုတော့ အရွက်သုံးရွက်က ပူးကပ်နေတတ်တယ်၊ ဒုတိယနဲ့တတိယက မျက်နှာချင်းဆိုင်နေတယ်၊ ပထမရွက်က တခြားနှစ်ရွက်ထက် နည်းနည်းလေး မြှင့်နေတတ်တယ်၊ သစ်ရွက်အဖျားတွေက ချွှန်းနေတတ်တယ်တဲ့။ ကျွန်မ မှတ်မိသလောက် ရေးလိုက်တာပါ poison ivy မှန်း သိစေတဲ့ တခြားအချက်တွေ ရှိပါဦးမယ်။ စိတ်ဝင်စားရင် ဂူဂယ်မှာ ရှာပြီး လေ့လာနိုင်ပါတယ်။

credit to Google

credit to Google

credit to Google

အထက်မက်ဟန်တန် ထရိုင်ယန်ခံတပ်ပန်းခြံ Fort Tryon ဖက်ကို လမ်းလျှောက်ထွက်ကြတော့ အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဟန့်ခ်က အမေရိကန်တော်လှန်ရေးကာလတုန်းက ဝါရှင်တန်ခံတပ်တိုက်ပွဲက အဲဒီမှာ ဖြစ်ခဲ့တာပါတဲ့။ ခံတပ်ကနေ ကြည့်လိုက်ရင် ဟတ်ဆန်ဖြစ်၊ နယူးဂျာဆီဖက်ခြမ်း၊ ယူအက်စ်မှာ ယဉ်ကြောအကျပ်ဆုံး၊ အမြဲတမ်း ကားတွေ ဒင်းကြမ်းပြည့်နေတတ်တဲ့ ဂျော့ဝါရှင်တန်တံတားကို မြင်နိုင်ပါတယ်။ နွေရာသီတုန်းက ရွန်အဖွဲ့နဲ့ ရောက်ဖူးထားလို့ သာယာမှန်း သိပေမဲ့ ဆောင်းဦးရာသီမှာ ပိုလှပါတယ်။ ပန်းပုပညာရှင် ဂျော့ဂရေးဘားနတ် စုဆောင်းထားတဲ့ မစ်ဒစ်ပယ်အနုပညာ medieval art တွေကို သူဋ္ဌေးကြီးရော့ခါဖယ်လာက ဝယ်ယူပြီးတော့ Metropolitan Museum of Art ကို လှှုဒါန်းကာ The Cloisters ပြတိုက်အဖြစ် ပြသထားပါတယ်။ ဝင်ကြေးသတ်မှတ်ထားပေမဲ့ သဒါ္ဓကြေးပေးလို့ ရပါတယ်။ အတော်စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတဲ့ ပြတိုက်လေးပါ။ ထရိုင်ယန်ခံတပ်နဲ့ ဆက်နေတာက အင်ဝု Inwood ပန်းခြံပါ။ မက်ဟန်တန်ကပန်းခြံနဲ့ မတူတဲ့ အချက်ကတော့ အင်ဝုပန်းခြံက လူတွေပြုလုပ်ထားတာ မဟုတ်တဲ့ သဘာဝပန်းခြံစစ်စစ်တစ်ခုပါ။

New Jersey & Hudson river from Fort Tryon park

နယူးယောက်ရောက်လို့မှ စင်ထရယ်ပါ့ခ်ပန်းခြံကို မရောက်ဘူးဆိုရင် နယူးယောက်ရောက်တယ်လို့ ဘယ်ဆိုနိုင်ပါ့မလဲလို့ ပြောကြပါတယ်။ စင်ထရယ်ပါ့ခ်ပန်းခြံက သဘာဝပန်းခြံမဟုတ်ဘဲ လူသားတွေ ပြုပြင်ဖန်တီးထားတဲ့ ပန်းခြံပါ။ စင်ထရယ်ပါ့ခ်က ကျယ်လွန်းတာမို့တစ်ခေါက်တည်းနဲ့ မနှံ့ပါဘူး။ အလယ်၊ အရှေ့၊ အနောက် ခွဲလည်ပါမှ နှံ့ပါမယ်။ free walking tours တွေ ရှိပြီး တိုးဂိုက်တွေ ရှင်းပြတဲ့ စင်ထရယ်ပါ့ခ် သမိုင်းကြောင်းက အင်မတန် စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းပါတယ်။ အင်ဝုပန်းခြံမှာ မာဘယ်၊ ထုံးကျောက်၊ သဲကျောက်၊ schist ( မြန်မာလို ဘယ်လိုခေါ်လဲမသိ) ကျောက်တွေ ရှိပါတယ်။ မက်ဟန်တန်အထက်ဖက် ဘရောင်းစ်သားတွေက Bronx is full of brown stones. Manhattan is full of schist (shit ဟု အသံထွက်သည်) တို့ဘရောင်းစ်မှာက အညိုရောင်ကျောက်တွေနဲ့ ပြည့်နေတယ်။ မင်းတို့ မက်ဟန်တန်မှာတော့ ရှစ် ( shit ဆဲရေးသည့်အခါတွင် သုံးသည့်စကားလုံး) တွေကြီး ပါလားကွလို့ နှိပ်ကွပ်တတ်ပါသတဲ့။ အင်ဝုပန်းခြံမှာ ဆားကျောက်တွေရှိလို့ ရေငှက်တွေ ကျက်စားပါတယ်။ အနီရောင်အမြှီးရှိတဲ့ သိမ်းငှက်ကြီး red - tailed hawks ၊ ဇီးကွက် owls ၊ ထိပ်ပြောင်သိမ်းငှက် bald eagles တွေ နေထိုင်ကျက်စားတဲ့ပန်းခြံဖြစ်ဖို့ ငါးနှစ်စီမံကိန်းချပြီး လုပ်ဆောင်နေတာ ခုတခေါက်မှာတော့ The Cloisters ပြတိုက်အမိုးပေါ်မှာ အစာလာဖမ်းတဲ့ သိမ်းငှက်ကို တွေ့လိုက်ရတယ်။

The Cloisters museum

ငှက်ဆို ကြက်တူရွေး၊ ကျီးကန်း၊ ခိုလောက်သာ သိတဲ့ ကျွန်မက သိမ်းငှက်မှန်း မသိပါဘူး။ လမ်းလျှောက်အဖွဲ့ထဲက အဘိုးကြီးတစ်ယောက်က ပြောပြလို့သာ သိမ်းငှက်မှန်း သိတာ။ နေ့တိုင်း မှန်ပြောင်းသယ်ပါရဲ့ ဒီနေ့မှ မေ့ကျန်ခဲ့တယ်လို့ အဘိုးကြီးက မချင့်မရဲ ဖြစ်နေလေရဲ့။ ကြည့်ရတာ ငှက်ကြည့်ဝါသနာပါတဲ့သူနဲ့တူတယ်။ အဲဒီလို ငှက်ကြည့်ဝါသနာပါတဲ့၊ ငှက်မြင်တာနဲ့ ဘာငှက်မှန်း ဒက်ခနဲသိတဲ့ ဘလော့ဂါတစ်ယောက်ကို ဖျပ်ခနဲ သတိရမိတယ်။ မှန်းကြည့်စမ်းပါ ဘယ်သူလဲလို့။ ဒီနားတဝိုက်မှာ ၁၇ ရာစုတုန်းက ဒေသခံအမေရိကန် တိုင်းရင်းသားတွေ နေထိုင်ခဲ့ကြပါတယ်တဲ့။ ဒေသခံတွေ ဘာလို့ ဒီနေရာမှာ အခြေချကြသလဲဆိုတော့ ဒီအနီးအနားတဝိုက်မှာ ပေါက်ရောက်တဲ့ ကျူးလစ် tulip ပင်တွေကြောင့်ပါတဲ့။ ကျူးလစ်ပင်စည်က ဖြောင့်တန်းနေပြီး သစ်ကိုင်းခက်တွေ ရှင်းနေတော့ လှေထွင်းဖို့ အကောင်းဆုံးပါတဲ့။ ဒဏရီအရတော့ ၁၆၂၆ ခုနှစ် ကျူးလစ်ပင်အောက်မှာ နယူးနယ်သာလန် ဂျင်နရယ်ဒါရိုက်တာက ဒေသခံတွေဆီကနေ  နယ်သာလန်ငွေကြေး ၆၀ နဲ့ ညီမျှတဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေနဲ့ မက်ဟန်တန်ကို ဝယ်ယူခဲ့ပါသတဲ့။ ကျောက်ဂူတွေမှာ homeless အိမ်ခြေမဲ့တွေ နေထိုင်ခဲ့ပြီး ရုပ်ရှပ်သရုပ်ဆောင် ဆင်မြူရယ် အယ်လ် ဂျက်ဆန်က အဲဒီကျောက်ဂူမှာ နေထိုင်တဲ့ homeless အိမ်ခြေမဲ့အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ထားတဲ့ ရုပ်ရှင်တောင် ရှိပါသတဲ့။

Hank's  meet up at Fort Tryon Park, Inwood

Inwood cave

ဟန့်ခ် နောက်ဆုံး ရှင်းပြတဲ့ အပင်က ဂင်းကို Gingko လို့ အမည်ရတဲ့ အပင်ပါ။ မူလဇာတိက တရုတ်ပြည်က ဖြစ်ပြီး နယူးယောက်တခွင် အဲဒီအပင်တွေ စိုက်ပျိုးနေပါသတဲ့။ ဟုတ်ပါ့ အဲဒီတော့မှ သတိထားမိတယ် ကျွန်မတို့လမ်း၊ ရပ်ကွက်တဝိုက်မှာ အဲဒီအပင်တွေချည်းပဲ။ အရွက်လေးက ထူးခြားတယ် မြင်းခွာရွက်နဲ့ဆင်တယ်။ ဆောင်းဦးရာသီမှာ တပင်လုံး ဝါလို့။ တလောက နယူးယောက် ဘော်တနစ်ကယ်ဂါးဒင်း wonderland tour မှာ ပါဝင်တော့ ဂိုက်က အသက် ၆၀ ကျော် အဘိုးကြီး။ အရွက်မရှိတော့တဲ့ ဂင်းကိုပင်ကို ထိုးပြပြီး အဖိုလား၊ အမလားတဲ့။ အဖွဲ့ထဲက ဆက်ကျော်သက် ကောင်မလေးက အပွင့်ပွင့်လို့ အနံ့ရရင် အဖို၊ အမ ခွဲနိုင်တယ်တဲ့။ အမပင်က အသီးသီးတော့ လူစုလူဝေးတဲ့ water fountain နားမှာ မစိုက်ဘဲ အဖိုပင်ပဲ စိုက်ပါသတဲ့။ မင်းတို့က အေးရှန်းလား ဟုတ်ကဲ့ ဒီဂင်းကိုပင်က ကနဦးတုန်းကတော့ အမေရိကန်မှာ ရှိချင်ရှိခဲ့မှာပေါ့။ နောက်တော့ မျိုးတုန်းသွားတယ်နဲ့ တူပါရဲ့ အမေရိကန်မှာ မရှိတော့ဘူး။ တရုတ်ပြည်က ဘုန်းကြီးကျောင်းတကျောင်းမှာတော့ မြင့်မြတ်တဲ့အပင်ဆိုပြီး ဂရုတစိုက် ထိန်းသိမ်းထားလို့ ဂင်းကိုပင်ကို ပြန်တွေ့တာကွ။ သဘာဝဘေးဒဏ် ခံနိုင်ရည်စွမ်း မြှင့်တယ်၊ ဂရင်းဟောက်စ်အတွက် ကောင်းတယ်ဆိုပြီး နယူးယောက်တခွင်မှာ စိုက်ပျိုးနေကြလေရဲ့။ အသီးက နံပေမဲ့ ဆေးဖက်ဝင်တယ်ဆိုပြီး အစေ့ကို စားကြတယ်။

Gingko tree

မင်းတို့ သစ်ပင်တွေ Photosynthesis လုပ်တာ သိလား။ အပင်တွေက အမြစ်က ရတဲ့ ရေ၊ လေထဲက နိုက်ထရိုဂျင်ဓာတ်ငွေ့၊ နေရောင်ခြည်နဲ့ ဓာတ်ပြုပြီး အပင်အတွက် ဂလူးဂို့စ်ထုတ်၊ လေထဲကို အောက်ဆီဂျင်ဓာတ်ငွေ့ ပြန်ထုတ်တာ။ မှန်တယ် ဆောင်းတွင်းမှာ သစ်ရွက်တွေ မရှိတော့တဲ့အခါ ဖိုတိုဆင်းသယ်ဆစ် ဘယ်လိုလုပ်မလဲ။ အယ်...ဟုတ်သားပဲ ဘယ်လိုလုပ်သလဲဟင်။ နွေရာသီမှာ နေရောင်ခြည် လုံလုံလောက်လောက်ရတော့ အစိမ်းခြယ်ဓာတ်တွေ များနေလို့ သစ်ရွက်တွေ စိမ်းနေတာ။  နေ့တာတိုတဲ့ ဆောင်းဦးမှာ သစ်ရွက်တွေ အရောင်ပြောင်းလာတာ နေရောင်ခြည် လုံလုံလောက်လောက် မရတော့လို့ အစိမ်းရောင်ခြယ်ဓာတ်တွေ နည်းလာလို့ကွ။ သစ်ရွက်တွေ အရောင်ပြောင်းလာရင် မကြာခင် ဆောင်းတွင်းရောက်တော့မယ်လို့ သစ်ပင်တွေက သိကြတယ်။ မေပယ်ပင်တွေရဲ့ သစ်ရွက်တွေမှာ ဂလူးကို့စ်တွေ ရှိနေတဲ့ နေရာက အနီရောင် ဖြစ်သွားတယ်။ ဝက်သစ်ချပင် Oak ဆို အနီရောင်ကနေ အညိုရောင် ပြောင်းသွားတယ်။ မေပယ်ပင်ကနေ သကြား၊ syrup (ပန်ကိတ် pancake ပေါ်မှာဆမ်းတဲ့ သကာရည်) ထုတ်လို့ရတယ်ဆိုတာ သိသလား။ ဗာမွန်သွား တောလားတုန်းက နယူးအင်္ဂလန် မေပယ်ပြတိုက်မှာ အဲဒီအကြောင်း ဖတ်ခဲ့၊ ဗီဒီယို ကြည့်ခဲ့ရလို့သိပါတယ်။ ဆောင်းတွင်းမှာ သစ်ပင်တွေက ဖိုတိုဆင်းသယ်ဆစ် မလုပ်တော့ဘဲ အိပ်နေကြတာကွဲ့။

သစ်ပင်တွေရဲ့ ပုံသဏ္ဌာန်တွေက တခုနဲ့တခု မတူဘူး၊ အလှတစ်မျိုးစီ။ ဒီအပင်ဆို တောင်ဖက်ပိုင်းမှာ ပေါက်တဲ့အပင် သူ့အမြစ်တွေက မြေပေါ်မှာ နည်းနည်းလေး ပေါ်နေတတ်တယ် လေရှုဖို့။ ပင်စည်ကို ထွင်းလိုက်တိုင်း အပင်က သေသွားမှာ မဟုတ်ဘူး။ သစ်ခေါက်တွေက အထပ်လိုက်ဆိုတော့ ထွင်းလို့ရတယ်။ ကယ်လီဖိုးနီးယားက Redwood ပန်းခြံက သစ်ပင်ကို မြင်ဖူးကြတယ်မလား အလယ်မှာ ကားသွားလို့ ရတယ်လေ။ သစ်ပင်တွေရဲ့ အခေါက်က တခုနဲ့တခု မတူပြန်ဘူး အလှတစ်မျိုးစီ။ ဘယ်သစ်ပင်က ပင်စည်အချောမွတ်ဆုံးလဲ ။ American peach  မှန်တယ်။ ပင်စည်ချောမွတ်လို့ နာမည်တွေ ရေးထွင်းတာ အခံရဆုံး။ ဘောတနစ်ဂါးဒင်းမို့ နိုင်ငံခြားက အပင်တွေကို စုံလင်အောင် စိုက်ပျိုးထားတယ်။ တချို့က ကွန်ပလိန်းကြတယ် ဘာလို့ နိုင်ငံခြားအပင်တွေ စိုက်ပျိုးတာလဲတဲ့။ ဘော်တနစ်ဂါးဒင်းမှာ စိုက်ပျိုးထားတော့ တကမ္ဘာလုံးက အပင်တွေ မြင်ရတာပေါ့ မဟုတ်ဘူးလား။ National Park Ranger နေရှင်နယ်ပါ့ခ်ရိန်းဂျားတွေက အပတ်တိုင်း သစ်ပင်တွေ အရောင်ပြောင်းတာ၊ အသီး၊ အပွင့်ပွင့်တာ၊ သစ်ရွက်ကြွေတာတွေကို မှတ်တမ်းမှတ်ပြီး ရာသီဥတု အပြောင်းအလဲမှာ သစ်ပင်တွေ အကျိုးသက်ရောက်ပုံကို စောင့်ကြည့်ကြတယ်။

Gingko trees

Redwood Park
credit to Google

ကျေးဇူးတော်နေ့ ပိတ်ရက်မှာ ပန်ဆယ်ဗေးနီးယားပြည်နယ်ကို ခရီးသွားတော့ လည်ပတ်ခဲ့တာ Adventure aquarium ရေသတ္တဝါပြတိုက်ပါ။ အက်ကေဒီးယား တောလားတုန်းက ကွန်နက်တီးကပ်ပြည်နယ် မစ်စတစ်ရေသတ္တဝါပြတိုက်၊ နိုင်အာဂရာရေသတ္တဝါပြတိုက်တွေ လည်ပတ်ဖူးသားမို့ ရေသတ္တဝါပြတိုက်တွေက တခုနဲ့တခု ထူးမခြားနားပါပဲ။ ဒီ အက်ဗန်ရှား ရေသတ္တဝါပြတိုက်က Hippo ရေမြင်းရှိလို့ နည်းနည်းထူးခြားတယ်။ အေ၊ ဘီ၊ စီ၊ ဒီ ဇုန်လေးခုရှိရာမှာ အားလုံးနှံ့အောင် လည်ပြီးတော့ kids zone ဆိုတဲ့ ကလေးတွေကို ပညာပေးတဲ့အခန်းကို ဝင်လည်ပါတယ်။ ဖားတပိုင်း၊ ငါးတပိုင်းကို ပြပြီး ဝိုင်းရေ အဲဒါ ဖားလောင်းလို့ ပြောတော့ ဝိုင်းက မသိဘူးတဲ့။ ဟင်... အထက်တန်းကျောင်းမှာ မသင်ရဘူးလား သင်ခဲ့ရမှာပေါ့ မေ့နေပြီလေ။ ဥကနေ ဖားဖြစ်ပုံအဆင့်ဆင့် ပြသထားတဲ့ ပန်းချီကို မြင်တော့ ဝိုင်းက kids zone ဆိုပေမဲ့ ကလေးတွေသာ ပညာရတာ မဟုတ်ဘူး လူကြီးတွေလည်း ပညာရတာပဲနော်တဲ့။ ဝိုင်း နင် ဖားသား စားလား စားတယ်။ ကျွန်မတို့ ငယ်ငယ်တုန်းက အဖေ ဖားသားမီးဖုတ် စပါးလင်နိုင်နိုင်နဲ့ ချက်ကျွှေးတာ သိပ်စားကောင်းတာပဲ။ ရှူး... တိုးတိုး ဟိုမှာတွေ့လား Fogs as Pets ဆိုပြီး ကလေးတွေကို ပညာပေးတာ လူကြီးတွေက ဖားသား စားကောင်းတယ်လို့ တွေးနေတယ် ကောင်းရော။

Adventure Aquarium
Camden, New Jersey

ညစာကို တရုတ်ဘူဖေးဆိုင်မှာ စားတော့ ဖားသားကြော်တွေကို တွေ့တော့ ရေသတ္တဝါပြတိုက်က အရောင်တောက်တောက် အဆိပ်ရှိတဲ့ ဖားတွေကို သတိရသွားတယ်။ ငါးမန်းတွေ တွေ့တော့ ဝိုင်း သိလား ငါးမန်းတောင်က ဈေးကောင်းတယ် တချို့ဆို ငါးမန်းတောင်ကိုပဲ ဖြတ်ယူကြတာ ရှိတယ်။ တရုတ်မင်္ဂလာပွဲမှာ ငါးမန်းတောင်ဟင်းချို ကျွှေးနိုင်မှ ဂုဏ်ရှိတယ်လို့ မှတ်ကြတယ်။ ခုဆို ငါးမန်းက မျိုးတုန်းမယ့်စာရင်း ဝင်နေပြီ။ ငါးတွေ ဖမ်းဆီးလွန်းလို့ နောင်အနှစ်ငါးဆယ်ဆိုရင် ငါးဆိုတာ ပြတိုက်မှာပဲ ရှိတော့မယ်တဲ့။ ရှူး တိုးတိုး ငါးမန်းတောင် ဟင်းချိုသောက်ဖို့ တွေးနေတဲ့ တရုတ်ငတိမလေးတွေလို့ ထင်သွားဦးမယ်။

ဘာရယ် မဟုတ်ပါဘူး လမ်းလျှောက်ရင်း သိခဲ့တာလေးတွေပါ။

စန်းထွန်း
ဒီဇင်ဘာ ၆၊ ၂၀၁၄။