ယူအက်စ်သွား တောလား - ၁၂

တိုးဂိုက်က မနက် ၄ နာရီခွဲ မနက်စာစား ၅ နာရီမှာ တိုးစထွက်မယ်လို့ မှာထားတော့ မနက် ၃ နာရီခွဲ နှိုးစက်ကို alarm ပေး မျက်နှာသစ်၊ သွားတိုက်၊ ပစ္စည်းတွေသိမ်း ၄ နာရီ ၁၀ မိနစ်လောက်ကတည်းက အခန်းကနေထွက်။ တိုးဂိုက်က အဖေနဲ့အမေက လူကြီးတွေမို့လို့ တက်ရဆင်းရ လွယ်ကူအောင် အောက်ထပ်က အခန်းကို ပေးထားတယ်။ လော်ဘီထဲရောက်တော့ တစ်ယောက်မှလည်း မတွေ့ရတော့ စိတ်ထဲထင့်သွားတယ်။ ရီဆက်ရှင်ကောင်တာက နာရီကို ကြည့်လိုက်တော့မှ လား ... လား အရီဇိုးနားတိုင်းဇုန်အချိန်က မနက် ၃ နာရီခွဲ၊ ပစိဖိတ်တိုင်းဇုန်အချိန်က မနက် ၄ နာရီခွဲ။ အဖေ့ဖုန်းရော၊ ကိုယ့်ဖုန်းရော အရီဇိုးနားတိုင်းဇုန်အချိန်ကို မပြောင်းတာ ဘာဖြစ်လို့ပါလိမ့်။ အခန်းကိုပြန်ပြီး ပြန်အိပ်ရအောင်ကလည်း သွားတာလာတာကတင် ၁၅ မိနစ်လောက် ကြာနေမှာဆိုတော့ မပြန်တော့ဘူး လော်ဘီထဲမှာပဲ အိပ်နေတော့တယ်။ မနက် ၄ နာရီခွဲ ထရလို့အိပ်ရေးမဝပါဘူးဆိုမှ တနာရီ စောထလိုက်သေးတယ်။ ၄ နာရီခွဲတော့ ဘူဖေး‌ကျွှေးပါတယ် အသားလုံး၊ အာလူး၊ နွားနို့၊ သစ်သီး။ မြန်မာပြည်မှာဆို မနက်စာကို ခေါက်ဆွဲ၊ မုန့်ဟင်းခါးပဲစားတယ့် အဖေတို့တွေ စားနိုင်ပါ့မလားလို့ တွေးနေတာ စားနိုင်သားပဲ။ အရီဇိုးနားပြည်နယ် တူဘစီးတီး Tuba City မြို့ကနေ ကရမ်းကမ်ညမ် Grand Canyon South Rim ကို ၂ နာရီသာသာ မိုင် ၁၀၀ နီးပါး မောင်းရပါတယ်။


ပြတ်ရွေ့ကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာပုံရတယ့် နီညိုရောင်တောင်တွေ၊ အလယ်မှာ စီးဆင်းနေတယ့် ကော်လိုရာဒိုမြစ် ရှူခင်းက အင်မတန် ထူးခြားပါတယ်။ ဂိုက်က သစ်ပင်ပေါ်တက်ပြီး ဗျူးကောင်းတယ့်နေရာကနေ ဓာတ်ပုံတွေ ရိုက်ပေးနေတာ လက်မလည်နိုင်အောင်ပဲ။ ကိုယ့်ဘေးမှာထိုင်တယ့် တရုတ်မက ဟိုးအမြင့်ကြီးထိတက်၊ ပို့စ်တွေ အမျိုးမျိုး ပေးနေတာ ကိုယ်က ပြုတ်ကျရင် ဒုက္ခလို့ တွေးနေမိတယ်။ ဓာတ်ပုံတွေရိုက်တာ မပြီးနိုင်လို့ အမ်တလုပ် ကမ်ညမ်မှာတုန်းက ကိုယ်နဲ့ တယောက်တလှည့် ဓာတ်ပုံရိုက်ကြတယ့် ရှေ့နေမလေး ရှိဖုန်းက တော်ပါတော့ ငါတို့ကိုလည်း အလှည့်ပေးပါတော့လို့ အော်တော့မှ ရပ်တော့တယ်။ နောက်ထပ် မိနစ် ၂၀ ထပ်မောင်းရင် ဟယ်လီကော်ပတာ တိုးစီးမယ့် နေရာကို ရောက်ပါတယ်။ တိုးဂိုက်က ဟယ်လီကော်ပတာ တိုးစီးမယ့်လူတွေရဲ့ ကိုယ်အလေးချိန်တွေကို စာရင်းမှတ်ပါတယ်။ အရင်ဆုံး ဟယ်လီကော်ပတာ တိုးစီးရင် ဆောင်ရန်၊ ရှောင်ရန်တွေကို သတိပေးတယ့် ဗီဒီယိုကြည့်ရပါတယ်။ နောက်တော့ ခါးမှာ လေထီးအိတ်လေး ချိတ်ရတယ်။ ဟယ်လီကော်ပတာစီးတယ့် ငါးယောက်ထဲမှာ ကိုယ်ကအသေးဆုံးမို့ ဟယ်လီကော်ပတာ မောင်းသူဘေးမှာ ထိုင်ရတယ်။ အဖေ့ဘေးမှာက တရုတ်အန်တီကြီး၊ အမေ့ဘေးမှာက အဲဒီတရုတ်အန်တီကြီးရဲ့ သမီး အတော်အရပ်ရှည်တယ့် တရုတ်မလေး။ အသက်က ၁၈ နှစ်တောင် မပြည့်လောက်သေးဘူး ဒီထက် ရှည်ဦးမှာ မော်ဒယ်ဂဲလ်တွေလို အရပ်အမောင်းမျိုး။


နောက်ခန်းမှာ ကိုယ်မပါတော့ အဖေတို့ကို ဘယ်သူရိုက်ပေးမလဲလို့ စိတ်ပူမိသား။ အဖေက အမေ့ကို ရိုက်ပေးပေမယ့် အမေက အိုင်ပတ်နဲ့မရိုက်တတ်တော့ အဖေ့ကို ရိုက်ပေးမယ့်လူမရှိ။ အမေ အိုင်ဖုန်းမကိုင်တတ်၊ အိုင်ပတ်နဲ့ မရိုက်တတ်တာကို သမီးတွေက  အားမလိုမရဖြစ်။ အမေ အိုင်ဖုန်းကိုင်တာ လွယ်လွယ်လေး ဖုန်းအစိမ်းရောင်လေးကို နှိပ်လိုက်တာ ဘာမလုပ်တတ်စရာရှိလဲ။ ယောကျာ်းရှိတော့ ယောကျ်ားကိုပဲ အားကိုးနေတာ ယောကျာ်းက အနားမှာမရှိရင် အမေ ဘယ်သူ့ကို အားကိုးမလဲ ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုး အမေ့ရေ။ အဖေ့ကိုလည်း သူ့မိန်းမကို မသင်ပေးဘူးလားလို့ ဆူလိုက်ပွမ်လိုက် ကြသေးတယ်။ အဖေက နယူးယောက်မှာ အမေ့ကို ထားခဲ့ပြီး ကိုယ့်ကို ချက်ပြုတ်‌ကျွှေးမွှေးစေချင်တာ။ အဲဒီတုန်းက ကိုယ်က တော်တော်နေမကောင်းဘူး ဘာမှမစားနိုင် မသောက်နိုင် လူကယဲ့ယဲ့လေး အိမ်ကနေ ဘူတာဆီ ၁၀ မိနစ်လောက်ပဲ လမ်းလျှောက်ရတာကိုတောင် မောနေတတ်တာ။ ကိုယ်က လက်မခံဘူး အမေဟာ ဖုန်းမကိုင်တတ်၊ အိုင်ပတ်နဲ့ သတင်းတွေလည်း မဖွင့်တတ်၊ နေ့လည်ဖက် ထမင်းစားချိန် ကိုယ်က အဖေတို့ဆီ ဖုန်းခေါ်တယ်။ ဘာတွေလုပ်နေကြလဲ၊ ဘာတွေချက်စားကြလဲ၊ အိမ်ရှင်တွေရှိလား၊ မိုချီ၊ နတ်စုတို့အကြောင်းတွေ မေးရင်းပေါ့။ အမေ တစ်ယောက်တည်း ကျန်ခဲ့ပြီး ဖုန်းမှမကိုင်ရင် စိတ်ပူလို့ ကိုယ်ရုံးမှာ အလုပ်ဖြောင့်ဖြောင့် လုပ်နိုင်မယ်မထင်။ ဒီတော့ သမီးဘာသာ ဆိုင်ကနေ ဝယ်စားတာလည်း အဆင်ပြေပါတယ် အမေ့ကို မထားခဲ့ပါနဲ့ ခေါ်သွားပါလို့ ပြောရတယ်။


အဲဒီအိုင်ဖုန်းမကိုင်တတ်တာ ကိုယ့်အမေတင် မဟုတ်ဘူး သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်ရဲ့အမေကလည်း အဲဒီလိုဆိုတော့ generation gap လို့သာ ဆိုရမလားဘဲ။ အဖေ့ကို ဘယ်သူဓာတ်ပုံရိုက်ပေးလည်းဆိုတော့ တရုတ်မလေးနဲ့ တယောက်တလှည့် ရိုက်ကြတယ်တယ့်။ အင်တာနေရှင်နယ် လက်ဟန်ခြေဟန် အမူအယာနဲ့ ပြောကြတာလေ။ အဖေက အဲဒီတရုတ်မလေးနဲ့ စကားပြောစေချင်ပေမယ့် တရုတ်မလေးက လာမပြောတော့ ကိုယ်လည်းမပြောဖြစ်ဘူး။ အဲဒီတရုတ်မလေးက ယူအက်စ်မှာ ကျောင်းတက်နေပုံရတယ် အမူအကျင့်တွေက ပြည်ကြီးပေါက်တွေနဲ့ မတူဘူး။ ဟယ်လီကော်ပတာတိုး မစီးခင် ဓာတ်ပုံရိုက်တယ်။ ဟယ်လီကော်ပတာ စစီးတော့ နည်းနည်းကြောက်သလိုဖြစ်ပေမယ့် အပေါ်စီးကနေ မြင်ရတယ့်မြင်ကွင်း၊ ကရမ်းကမ်ညမ်ဆောက်ရမ် တခုလုံးကို အပေါ်စီးကနေ မြင်ရတာနဲ့တင် ဟယ်လီကော်ပတာတိုးခ ၁၈၀ တန်တယ်လို့ ခံစားမိတယ်။ နားကြပ်တပ်ထားပေမယ့် ဆူညံနေလို့ သီချင်းတွေ ဖွင့်ပေးထားတယ်။ နောက်ဆုံးဖွင့်တယ့်သီချင်းက coldplay သီချင်းတပုဒ်လို့ ထင်တယ်။ မြန်မာပြည်မှာတုန်းကတော့ လူကြီးတွေလာရင် ဟယ်လီကော်ပတာနဲ့လာတာ မြင်ဖူးတယ်။ ကိုယ်တို့ငယ်ငယ်တုန်းက ကာတွန်းဇာတ်ကောင် ဦးကပ်စီးနဲ့ ဒိန်းဒေါင်းလည်း ဟယ်လီကောင်ပတာ စီးတယ်ထင်တယ်။ တက်တယ့်အစီးကတက် ဆင်းတယ့်အစီးကဆင်းနဲ့ စီးတယ့်သူ တော်တော်များသား။ ဓာတ်ပုံရွေးဖို့ ဒေါ်လာ ၂၀ မရှိလို့ တိုးဂိုက်ဆီက ချေးရသေးတယ်။ ကိုယ်စီးတုန်းကသာ မသိတာ ဟယ်လီကော်ပတာက မြန်သား။ မက်ဟန်တန်အောက်ဖက်မှာလည်း ဟယ်လီကော်ပတာတိုးတွေ ရှိတယ်။


တိုးကားဘေးမှာ ရပ်ထားတယ့် ဆိုင်ကယ်အကြီးကြီးတွေမှာတက်ပြီး တရုတ်လင်မယား တယောက်တလှည့် ဓာတ်ပုံရိုက်တာတွေ့တယ်။ ဆိုင်ကယ်ဘေးမှာကပ်ပြီး ဓာတ်ပုံရိုက်တာ လက်ခံနိုင်သေးပေမယ့် ဆိုင်ကယ်ပေါ်ခွပြီး ဟန်နဲ့ပန်နဲ့ ဓာတ်ပုံရိုက်နေတာမြင်တော့ အားမနာတတ်လိုက်တာလို့ တွေးမိသေးတယ်။ ၄ နာရီ မိုင် ၂၇၀ သာသာ မောင်းပြီးတယ့်အခါမှာတော့ နီဗားဒါးပြည်နယ် Nevada လာ့ဗီးဂတ်စ် Las Vegas မြို့ကို ရောက်ပါတယ်။ အုန်းပင်တွေပဲရှိပြီး အပူချိန်က ၁၀၀ ကျော် ခြစ်ခြစ်တောက်အောင် ပူခြစ်နေပေမယ့် မိုးမျှော်တိုက်ကြီးတွေ၊ လေယာဉ်တစီးပြီးတစီး ဆင်းတက်နေတယ့် အတော်စည်ကားတယ့် မြို့ပါပဲ။ ကိုယ်တို့တည်းခိုတယ့်ဟိုတယ်က နယူးယောက်တယ့် အတော်ကြီးတယ်။ နေ့လည်ထမင်းစားဖို့ရှာတော့ ပီဇာနဲ့salad ပဲ တွေ့တယ်။ နောက်တော့ အေးရှန်းဆိုင်ရှိလား မေးကြည့်တော့ ရှင်းရှင်းဆိုတယ့်ဆိုင် ရှိတယ်တယ့်။ ထမင်းမစားရတာ သုံးနပ်ရှိပြီတယ့် အဖေ့တို့တွေ အတော်ပျော်သွားတယ်။ နေ့လည် တရေးတမော အနားယူ၊ ရေချိုး ညနေ ၅ နာရီထိုးတဲ့အခါမှာတော့ Night Tour စပါတယ်။ တိုးဂိုက်မလေးက ဘေးတဖက်တချက်စီမှာ တွေ့ရတယ့် ဟိုတယ်တွေအကြောင်း ရှင်းပြပါတယ်။ ကိုယ်တို့သွားရောက်လည်ပတ်မယ့် နေရာကတော့ Old Town Las Vegas ပါ။ ညနေ ၆ နာရီဆိုပေမယ့် အပူချိန်တော်တော်ပြင်းတယ်။ ဆိုင်ခန်းတွေကြားထဲမှာ အမိုးထပ်ထားပြီး အဲယားကွန်း လွှတ်ထားပေမယ့် တရှိန်းရှိန်း ပူတာကိုတော့ ခံစားရတုန်းပါပဲ။ မိန်းမတွေက ဘီကနီသာသာဝတ်ပြီးက၊ လူတွေကလည်း အမျိုးမျိုးဝတ်ပြီး ပိုက်ဆံတောင်း။

Hoover Dam

ကာဆီနိုထဲမှာ strip ကဖို့လို ဝတ်ထားတယ့် အမည်းမလေးက ဆက်ဆီတွေလုပ်ပြ၊ ကိုယ်တို့က မမြင်ဘူးလို့ ပြူးကြည့် အဲဒီကာဆီနိုထဲက လုံခြုံရေးမိန်းမက ပြူးကြည့် ရန်လိုတယ့်အကြည့်နဲ့ ကြည့်တယ်။ အဖေက သမီးရေ အဲဒီဖက်က မသွားနဲ့ ဟိုဖက်က သွားရအောင် ကြောက်စရာကြီးတယ့်။ တကယ့်ကို ဖရီးတယ့် မြို့ပါပဲ ပိုက်ဆံရှိရင် အကုန်ရ။ ဂုဏ်သိက္ခာတွေ၊ အကျင့်သီလတွေ ဘာဆိုဘာမှ ဂရုစိုက်စရာမလိုတယ့်မြို့။ ဒီမြို့ကို အကုသိုလ်မြို့ sin city လို့ နာမည်ပေးထားတယ်ဆိုတော့ အဖေနဲ့အမေ ရယ်လိုက်တာ ဟုတ်ပါ့ လိုက်ဖက်တယ့် မြို့နာမည်ပဲတယ့်။ အမိုးပေါ်ကနေ zip line စီးနေကြတာလည်း တွေ့ခဲ့တယ်။ ဟိုတယ်တခုရှေ့က ရေပန်းတွေက စီးချက်အလိုက်ကကုန် မီးရောင်စုံထွန်းတာကို ကြည့်ကြတယ် လာကြည့်ကြတွေ အများကြီး။ The Mirage ဟိုတယ်ရှေ့မှာ မီးတောင်ပေါက်ကွဲမှာဆိုတော့ ဘာများလဲလို့ စောင့်ကြည့်နေတာ ကျောက်တောင်ကနေ မီးတွေထွက် အသံစနစ်ကောင်းကောင်းနဲ့ ဂတ်စ်တွေ ပေါက်ကွဲပြနေတာကိုး။ ဒီလိုနဲ့ လူတွေကို သူတို့ဟိုတယ်ဆီလာအောင် ဆွဲဆောင်ကြတယ်။ နောက်ဆုံးသွားရောက်လည်ပတ်တယ့် ဟိုတယ်ကတော့ ကြယ်ငါးပွင့်အဆင့်ရှိတယ့် Wynn ဝင်း ဟိုတယ်ပါ။ ဟိုတယ်ထဲမှာ ပြင်ထားတာ၊ အလှဆင်ထားတာ အင်မတန်လှတယ် လူတွေကလည်း ကြိတ်ကြိတ်တိုး။ Le Reve Show ကြည့်မယ့်သူတွေကို ည ၁၁ နာရီမှ တိုးကားက လာခေါ်မှာဖြစ်ပြီး မကြည့်တယ့် ကိုယ်တို့က ပြန်ခဲ့ကြတယ်။ အဲဒီပွဲက အင်မတန် နာမည်ကြီးပါတယ် လက်မှတ်က ၁၈၀ ကျတယ်။


အဖေနဲ့အမေက အဲဒီလိုပွဲတွေကို သိပ်စိတ်မဝင်စားကြသလို ဟယ်လီကော်ပတာတိုးမှာတင် ပိုက်ဆံကုန်နေပြီ၊ အမေက ည ၉  နာရီလောက်ဆို အိပ်ချင်နေပြီ။ ပွဲခင်းထဲမှာ အိပ်ပျော်နေမှ လက်မှတ်ခတွေ ဆုံးနေပါ့မယ်ဆိုပြီး မကြည့်ဖြစ်တော့ပါဘူး။ မကာအိုဟာ လာ့စ်ဗီးဂတ်စ်နဲ့ တူပေမယ့် လာ့စ်ဗီးဂတ်စ်က ပိုကြီးတယ် ပိုလွတ်လပ်တယ်။ ကိုယ်ကတော့ မကာအိုက စိန့်ပေါလ်ဘုရားရှိခိုးကျောင်းတလျှောက် အစားအသောက်ဆိုင်တန်းတွေဆီကနေ ဝက်ပေါင်ခြောက်တို့ကို အလကားမြည်းရတာ အကြိုက်ဆုံး။ မြည်းလွန်းလို့ ဘယ်ဆိုင်က ကောင်းမှန်းတောင် မမှတ်မိတော့ဘူး။ ပြီးတော့ egg tart လို့ခေါ်ကြတယ့် ပေါ်တူဂီစတိုင် ကြက်ဥပူတင်းကလည်း မကာအိုမှာ စားခဲ့ရတာ အကာင်းဆုံးပဲ။ အသားတု၊ အစားသောက် အင်မတန် စားကောင်းတယ် ဝန်ဆောင်မှု ညံ့ဖျင်းတာကလွဲရင်။ ရာသီဥတုက မကာအိုက ပိုသာယာတယ် လာ့ဗီးဂတ်စ်ကတော့ အတော်ပူတယ်။ လာ့ဗီးဂတ်စ်ကို နောက်တစ်ကြိမ် သွားချင်သေးလားလို့မေးရင် တခေါက်ရောက်ဖူးပြီးပြီဖို့ နောက်တစ်ခေါက်တော့ မသွားချင်တော့ပါဘူး။ ဆူနမ်ကတော့ လာ့ဗီးဂတ်စ်ကို သိပ်သဘောကျတယ်။ မနက်ဖြန်ဆိုရင် တိုးခရီးစဉ်ရဲ့ နောက်ဆုံးရက်ဖြစ်ပြီး လော့အိန်ဂျယ်လစ်မှာ အဆုံးသတ်မှာပါ။ လော့အိန်ဂျယ်လစ်မြို့ကို ဘယ်လိုများ လည်ပတ်ခဲ့တာလဲဆိုတာကို နောက်အပိုင်းကျမှ ဆက်ရအောင်။

Happy Holidays

စန်းထွန်း
ဒီဇင်ဘာ ၂၆၊ ၂၀၁၅။


အာရောဂျံ ပရမံလာဘံ...

ကျန်းမာရေး မကောင်းတော့မှ အာရောဂျံ ပရမံလာဘံမှန်း သိတော့တယ်။ လူးပက်စ်အတွက် ပုံမှန်သောက်နေရတာက Hydroxychloroquine တနေ့နှစ်လုံး၊ အဲဒီဆေးရဲ့ side effect က မျက်လုံးကို ခြောက်သွေ့စေတာမို့ မျက်စိဆရာဝန်နဲ့ ၆ လ တကြိမ် စစ်ဆေးရပါတယ်။ သွေးအားနည်းလို့ Ferrous Sulfate တနေ့နှစ်လုံး သောက်ရတယ်။ ကိုယ့်လူးပက်စ်က active ဖြစ်နေလို့ လူးပက်စ်ဆရာဝန်က ကီမိုသရဖီဆေး Methotrexate တပတ် ၆ လုံး သောက်ခိုင်းတယ်။ အဲဒီဆေး သောက်နေစဉ်မှာ ကိုယ်ဝန်ဆောင်လို့ မရပါဘူးတယ့်။ Side effect က အသည်းထိခိုက်နိုင်တာမို့ Folic Acid တနေ့တစ်ကြိမ် သောက်ရတယ်။ Prednisone က တနေ့နှစ်လုံး သောက်ခိုင်းပေမယ့် တတ်နိုင်ရင် တနေ့တစ်လုံးပဲ သောက်ဆိုလို့ တစ်နေ့တစ်လုံးသောက်တယ်။ အဲဒီဆေးရဲ့ side effect က အရိုးသိပ်သည်းဆကို နည်းစေတာမို့ ကယ်ဆီယမ် တနေ့နှစ်လုံးသောက်ရတယ်။ ရုံးက ရုရှကြီးက သူ့လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တစ်ယောက်က လေးဖက်နာဖြစ်လို့ နနွင်းမြစ်ကို ပါးပါးလေး လှီးပြီး အသီးအရွက် salad ထဲမှာ ထည့်စားတယ်တယ့်။ သူပြောလို့ နနွင်းသောက် ကြည့်ဦးမှဆိုပြီး နနွင်းကို ပျားရည်၊ သံပုရည်တို့နဲ့ လုံးပြီး နနွင်းလုံး တစ်နေ့တစ်လုံး သောက်တယ်။ လူးပက်စ်က အရင်ကထက်စာရင် အများကြီး သက်သာလာပေမယ့် လက်ဆစ်ကလေးတွေ၊ ခြေထောက်တွေ ယောင်နေတုန်း၊ ဒူးက နည်းနည်း နာချင်နေတုန်း။ အလုပ်ပင်ပန်းတာလည်း မဟုတ်ဘဲ လူးပက်စ်ကြောင့် fatigue ပင်ပန်းနွမ်းနယ်တယ့် နေ့တွေဆို ည ၉  နာရီ ကတည်းက အိပ်နေပြီ။

စနေ၊ တနင်္ဂနွေ ရုံးပိတ်ရက်တွေမှာ ဘယ်မှမသွားဖြစ်ဘဲ လီကွမ်ယုရဲ့From Third World to First စာအုပ်လေးဖတ်လိုက်၊ ဖေ့ဘွတ်တက်လိုက်၊ သတင်းနားထောင်လိုက်၊ အိပ်လိုက်၊ Detox day ဆိုပြီး အသီးအနှံတွေစားလိုက်။ ကိုယ်လက်တွေ ကိုက်ခဲနေရင် ဘလော့မှာ စာရေးဖို့လည်း စိတ်မပါနဲ့ ဘလော့ကို ပစ်ထားတာ အတော်ကြာပြီ။ မကြာသေးခင်က အမေ ဆီးချိုတက်လို့ ဆေးရုံလေးရုံ ပြောင်းလိုက်ရတော့ တအိမ်လုံး ဗြောင်းဆန်သွားတာလည်း ပါတယ်။ လွန်ခဲ့တယ့် နှစ်နှစ်လောက်ကတည်းက ကျန်းမာရေး ဆေးစစ်ချက်လုပ်တော့ အမေ့မှာ ဆီးချိုရှိမှန်း သိတယ်။ ငှက်ပျောသီးဆို တဝက်၊ ပန်းသီဆိုလည်း တစ်လုံးလောက်ပဲ စားခိုင်းတယ်။ အမေက ပန်းသီး ၄ လုံးလောက် စားတယ်ဆိုတော့ ဆရာဝန်တွေက ရယ်လိုက်တာ။ မကြာသေးခင်က ဟိုင်းကြီးကနေ ရန်ကုန်ကို ပြန်လာတော့ ကားစီးရတာ ပင်ပန်း၊ ပုသိမ်မှာ ရေပတ်တိုက်လိုက်တော့ နေမကောင်းသလိုဖြစ်။ ရန်ကုန်ရောက်တော့ အဖျားတက်၊ ဆီးချိုတက်၊ အိမ်နားက မာစေဆေးခန်းမှာ ပြနေတာ မသက်သာ။ နှစ်ရက်လောက်ကြာပြီး မသက်သာတော့ အာရှတော်ဝင်ဆေးရုံကို တင်လိုက်တယ်။ အမေက သမီးရေ အမေ ခေါင်းတွေထိုးကိုက်တာ မခံနိုင်တော့ဘူးလို့ပြောတော့ စိတ်မကောင်းလိုက်တာ။ အမေက အတော်ကျန်းမာ အတော်ခံနိုင်ရည် ရှိတယ့်သူ တော်ရုံတန်ရုံ မညည်းတတ်ဘူး။ အဖေကတော့ နည်းနည်းလေးဆိုတာနဲ့ အမလေး၊ အဘလေးနဲ့ အော်ဟစ်ညည်းညူတတ်တယ်။ အာရှတော်ဝင်မှာ နှစ်ရက်နေတာလည်း မသက်သာဆိုတော့ မကြီးက စိတ်တွေပူပြီး ဘန်ကောက်က ဘာမင်ဂရပ်ဆေးရုံကို သွားမယ်လို့ စီစဉ်တယ်။

လေးရက်တောင် ရှိနေပြီ မသက်သာဘူး ခေါင်းတွေ တအားထိုးကိုက်တယ်ဆိုတော့ စိတ်ပူတာပေါ့။ ဘန်ကောက်က ဗီဇာမလိုတော့ လေယာဉ်လက်မှတ်ဝယ်ပြီးတာနဲ့ ချက်ချင်းသွားလို့ရတယ်။ စင်္ကာပူကတော့ ဗီဇာအတွက်တောင် တပတ်ကြာဦးမယ်ဆိုတော့။ ဘန်ကောက်ကိုသွားမယ် လေယာဉ်လက်မှတ်အတွက် မောင်မောင့်ကို စုံစမ်းခိုင်းတာ မနက်လေယာဉ်ဆို မနက်လေယာဉ်အတွက်ပဲ မေးတယ်။ ညနေလေယာဉ်က ဘယ်လောက်လဲဆိုတော့ မမေးခဲ့ဘူးတယ့်။ ပိတ်ရက်တွေဆို ဘယ်လောက်လဲ၊ ပရိုမိုးရှင်းရှိသလား တခါတည်း မေးလိုက်ရင် ဘာဖြစ်မှာမို့လို့လဲ။ နင် အဲ့ဒါတွေ မမေးဘူးလားဆိုတော့ ပြောပါလားတယ့်။ တကယ့်ငတုံး ခိုင်းတာပဲ လုပ်တတ်တယ် ခေါင်းမသုံးဘူး။ နောက်တော့ မောင်မောင့်သူငယ်ချင်းက သူ့အမေ ပြနေတယ့် ဆရာဝန်က ဗစ်တိုးရီးယားဆေးရုံမှာ ထိုင်တယ် ပြကြည့်ပါလား ပြောလို့ သွားပြတယ်။ တစ်ရက်တည်းနဲ့ သက်သာလာပေမယ့် ပိတ်ရက်တွေဆို ဆရာဝန်က ရန်ကုန်ဆေးရုံကြီးမှာထိုင်တော့ ရန်ကုန်ဆေးရုံကြီး တက်ရတယ်။ ရန်ကုန်ဆေးရုံကြီးက အရင်ကထက်စာရင် အများကြီးတိုးတက် ပြောင်းလဲလာတယ်။ အရင်လို ဟောက်စားတွေ မရှိတော့ဘူး။ သန့်လည်းသန့်တယ်။ အိမ်သာကလည်း သန့်တယ်တဲ့။ တောကလူတွေက ဘိုထိုင်အိမ်သာကို ဘယ်လိုသုံးရမလဲ မသိလို့ ရေဆွဲမချတာ အိမ်သာကပြည့်နေလို့ သန့်ရှင်းရေးသမားက အော်ဟစ်နေရတယ်တဲ့။

လူနာစောင့်အတွက် အိပ်စရာနေရာမရှိဘူး။ အဖေက လူနာစောင့်၊ မောင်မောင် အစားအစာ၊ လိုတာတွေပြေးဝယ်၊ ဆိုင်ကနေဝယ်စား၊ လူနာကိုလည်း ဆိုင်ကနေ ဝယ်‌ကျွှေးတော့ ဆီးချိုကမကျ။ အိမ်ကနေ ချက်ပို့ပေးမယ်သူ မရှိ။ ချွှေးမကလည်း ချက်ပို့ရမှန်းမသိ။ မောင်မောင် နင့်မိန်းမ ဆန်ပြုတ်မပို့ဘူးလား မေးတော့ သူက ကလေးတဖက်၊ စာသင်နေရလို့ မအားဘူးတဲ့။ ဟင် ... ဘယ်သူကများ အားနေလို့တုန်း။ တောင်ဒဂုံကနေ ဆေးရုံကြီးကို ကားငှားခက ငါးထောင်၊ ဘတ်စ်ကား မစီးတတ် သူတို့တွေက မသွားတတ် မလာတတ်ဘူးတယ့်။ မသွားတတ် မလာတတ်ဘူး ဆိုရအောင် ပါးစပ်မပါတာ ကျနေတာပဲ။ ရန်ကုန်မှာမွှေး ရန်ကုန်မှာကြီးပြီး မသွားတတ် မလာတတ်ဘူးဆိုတော့ တော်တော်အသုံးမကျလိုက်တာ။ အရေးထဲ မောင်မောင်က အောင်သုခ ထမင်းဆိုင် ကောင်းတယ့်အကြောင်း ကြေငြာဝင်နေလို့ ဟဲ့ လာကြေငြာမနေနဲ့ အိမ်ကချက်တာကိုပဲ အမေ့ကို ကျွှေးစေချင်တာလို့ ပိတ်ပြောလိုက်မှ ရပ်တော့တယ်။ ကိုယ် ဘာကိုဆိုလိုချင်တာကို နားထဲကို မရောက်ဘူး။ သေသေချာချာလည်း နားမထောင် သူပြောချင်တာကိုပဲ စွတ်ပြောနေတာပဲ။ မောင်မောင်နဲ့ စကားပြောရတာ အင်မတန် လက်ပေါက်ကပ်တယ်။ ဆိုလိုချင်တာကို နားမလည် ပြန်မပြော နားမထောင်။ မောင်မောင်နဲ့ အတူနေရတုန်းက နေ့တိုင်းဒေါသထွက် အော်ဟစ်နေရတယ်။ စင်္ကာပူရောက်တော့ ဝမ်းသာလိုက်တာ မောင်မောင်နဲ့ဝေးပြီဆိုပြီးတော့။

နောက်တော့ စမ်းချောင်းက အမေ့မောင် မင်းချေမိန်းမ ဒေါ်လေးက ဟင်းနှစ်ချိုင့် ပို့ပေးတယ်။ တချိုင့်က အမေတို့အတွက်၊ နောက်တချိုင့်က အမေ့ညီမအငယ်ဆုံး ချေချေမဟန်အတွက်။ ချေချေမဟန်က လည်ချောင်းကင်ဆာဖြစ်လို့ ဆေးရုံတက်နေရတယ်။ အင်္ကီျတွေ ဝတ်စရာမရှိတော့ရင် အဖေက အိမ်ကိုပြေး အမေ့ထမီ၊ အင်္ကီျတွေကို အဝတ်လျှော်၊ အရေးထဲ အဝတ်လျှော်စက်ကပျက်၊ မောင်မောင်က အမေ့ကို လူနာစောင့်။ ဟယ်မလေး လူတစ်ယောက် ဆေးရုံတက်တာ တအိမ်လုံး၊ တမျိုးလုံး အကောင်းမနေရ။ မကြီးလည်း စင်္ကာပူမှာ ဆေးရုံသုံးရက်လောက် တက်ရဖူးတယ်။ သာမန်အဖျားက ၃ ၊ ၄ ရက် တာရှည်လာ၊ ဆေးတွေကပြင်း၊ ကိုယ်အပူချိန်က မကျ၊ အားမရှိ၊ သွေးလွန်တုပ်ကွေးလည်း မဟုတ်ဆိုတော့ အရေးပေါ်ဌာနကို သွားခိုင်းတယ်။ ကိုယ်က ငုတ်တုတ်ထိုင်စောင့် အတော်ကြီးကြာတော့မှ ဘယ်အဆောင်ကို ပို့လိုက်ပြီ မနက်ဖြန် လူနာတွေ့ချိန်မှာ လာတွေ့နိုင်ပါတယ်တယ့်။ လူနာတွေ့ချိန်မှာ လူနာသွားတော့ လူနာက ဆေးရုံက ‌ကျွှေးတာစား၊ ဆေးလာတိုက်ရင်သောက်နဲ့ အေးဆေး။ ဆေးရုံတက်တယ်သာဆိုတာ ကိုယ်တွေဆို ဘာမှမပင်ပန်းလိုက်ရဘူး။ အဖေ ဘာလုပ်နေတာလဲမေးတော့ ရေနွေးဝယ်နေတာဆိုလို့ ကိုယ့်မှာအံ့သြ။ ရန်ကုန်ဆေးရုံးကြီးမှာ ရေပူရေအေးစက် မရှိဘူး အထူးကုဆေးရုံတွေမှာမှ ရှိတာတယ့်။

အမေက ဆေးရုံကဆင်းတော့ ထမင်းမချက်နိုင်၊ ဘာမှမလုပ်ဘဲ အနားယူရတယ်။ အိမ်မှာထမင်းချက်တတ်တာဆိုလို့ အဖေပဲရှိတော့ ချက်ပြုတ်ရေးတာဝန် အဖေယူရတာပေါ့။ မောင်မောင်၊ အမေ၊ ချေချေမဟန်ယောကျ်ား အဖေ့ညီဝမ်းကွဲ ဘေးချေမောင်ရွှေထွန်း လူလေးယောက်စာအတွက် ချက်ပြုတ်ရတယ်။ မနက်ဆိုဈေးသွား၊ ချက်ပြတ်၊ အဝတ်လျှော်ဖွတ်နဲ့ ဖုန်းဆက်လိုက်တိုင်း အဖေက ကိုယ်တို့နဲ့ စကားမပြောနိုင်ဘူး။ သမီးရေ အဖေ ဟင်းချက်လိုက်ဦးမယ် အမေနဲ့ပြော။ သမီးရေ အဖေ အဝတ်လျှော်လိုက်ဦးမယ် အမေနဲ့ပြော။ တခါကလည်း မကြီးနဲ့ စကားပြောကောင်းနေလိုက်တာ ဟင်းအိုးတူးသွားလို့တဲ့။ အမေက နင့်အဖေ ငါ့အလုပ်တွေ လုပ်နေရပြီ ထမင်းစားတော့လေလို့ပြောတော့ အဖေက နေပါဦးမောလို့ နားပါရစေဦးတယ့်။ အဖေ ဟိုင်းကြီးပြန်ဆင်းသွားတော့ အမေ ထမင်းပြန်ချက်နေပြီ။ ဆီးချိုကြောင့် အမေ့မျက်လုံးတဖက်က တခြမ်းပဲ မြင်ရတော့တယ်တဲ့။ အမေ လမ်းသွားရင် မြင်ရလားမေးတော့ အမေက ရယ်လိုက်တာ မြင်ရပါတယ် သမီးရဲ့တဲ့။

ဆီးချိုတက်နေတုန်း ခေါင်းတအား ထိုးကိုက်တာမို့ စီတီစကန်ဖတ်ရတယ်။ ဦးနှောက်ထဲမှာ သွေးကြောလေးက ပိတ်လုမတတ် ဖြစ်နေတယ်တယ့်။ ဆေးရုံကြီးမှာ စီတီစကန်ရိုက်ရင် သုံးလတောင်ကြာမယ်ဆိုတော့ အပြင်ဆေးခန်းမှာ ရိုက်ခိုင်းတယ်။ ဆီးချိုဟာ အင်မတန်ဆိုးတာပဲ ဆီးချိုကြောင့် မျက်စိကွယ်သွားနိုင်တယ်၊ လေဖြတ်သွားနိုင်တယ်၊ ဦးနှောက်သွေးကြော ပြတ်နိုင်တယ်။ အမေ့ကို ထမင်းတွေ တအားမစားဖို့ ပြောပေမယ့် ထမင်းသမားတွေဆိုတော့ ထမင်းအများကြီး မစားရရင်ဘဲ အားမရှိတော့သလို ခံစားနေတယ်။ ရန်ကုန်မှာက ကားစီးရင် အင်မတန် ပင်ပန်းတော့ ပြန်လာရင် ဆာလောင်နေပြီ ဒီတော့ ထမင်းတွေ အများကြီးစား။ ထမင်းများများ ဟင်းနည်းနည်းစားပြီး ကြီးပြင်းလာသူတွေဆိုတော့ ထမင်းလျှော့စားဖို့က အတော့်ကို မလွယ်။ ကိုယ်တွေလည်း စင်္ကာပူရောက်စက ဆိုင်တွေမှာစားရင် ထမင်းအပို မှာရတယ်။ နောက်နည်းနည်းကြာတော့မှာ ထမင်းသိပ်မစားတော့တာ။ ဆီးချိုသမားတွေ စားတယ့်ဆန်ကို ဝယ်စားပေမယ့်လည်း ဆီးချိုက သိပ်မကျချင်လို့ အမေစားတယ့်ထမင်းပန်ကန်ကို မကြီးက ဓာတ်ပုံရိုက်ခိုင်းပြီး စစ်တော့မှ အမေစားနေတယ့် ထမင်းက ကိုယ်တို့စားနေတာထက် များတယ်။ အမေ့ရေ သမီးတို့ ထမင်းပေါင်းအိုးမှာပါတယ့် ဆန်ချိန်ခွက်လေး ရှိတယ်မလား အဲဒီတခွက်ကို ညမနက်စားရမယ်လို့ပြောတော့ စားမယ်တယ့်။

တနေ့တနေ့ ဆီးချိုဘယ်လောက်လဲ ဘာတွေစားလည်းလို့ ကိုယ်တို့ညီအစ်မတွေ အမေ့ကို စစ်မေးရတယ်။ အမေ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ဆို ပြေးတယ့်စက်ရှိပေမယ့် မပြေးနိုင်ဘူး။ လက်လှုပ်တာလောက်ပဲ လုပ်တယ်တယ့်။ မကြီးက အမေ့ကို ယောဂသင်ခိုင်းမလို့တယ့်။ အမေရိကန်အနောက်ဖက်ခြမ်းကို ၇ရက်ခရီးသွားတုန်းက ယူတာ့၊ အရီဇိုးနားပြည်နယ်ဖက်မှာ အေးရှန်းနည်းတော့ အေးရှန်းဆိုင်တွေမရှိ ထမင်းသုံးနပ်လောက် မစားလိုက်ရတာကို မျက်နှာလေးတွေငယ် မျက်နှာတွေ မသာမယာဖြစ်။ စားသောက်ဆိုင်ရောက်ရင် ထမင်းအဖြူလိုက်ရတာက အလုပ်တစ်ခု။ ထမင်းမစားရလို့ လက်ကလေးတွေတောင် ပိန်သွားပြီဆိုပဲ။ ယူအက်စ်မှာ တလနေလိုက်တာ အတော်ကိုယ်ရည် စစ်သွားတယ်။ ကိုယ့်ရှေ့မှာမို့ ထမင်းသိပ် မစားကြတာလား မသိဘူး။ မြန်မာပြည်မှာက အစားအသောက်တွေက ဆေးဆိုး၊ စီးပွားရေးသမားတွေက အမြတ်ရအောင် ကျန်းမာရေးနဲ့ မညီညွတ်တာတွေထည့်၊ ပိုးသတ်ဆေးတွေ တအားဖြန်းဆိုတော့ နိုင်ငံခြားက လူတွေလောက် သက်တမ်းစေ့ မနေရဘူး။ သွေးတိုး၊ ဆီးချို အဖြစ်များတယ်။ အသီးအနှံတွေကလည်း ဈေးကြီး၊ ကျန်းမာရေး ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှု လေ့ကျင့်ခန်းက မလုပ်ကြတော့ မြန်မာပြည်က ကိုယ်နဲ့သက်တူ ရွယ်တူတွေဆို ဗိုက်တွေရွှဲနေကြပြီ။ ကင်ဆာဌာနမှာ လူနာအင်မတန်များတာ အဖေက သူရောက်ဖူးတဲ့ဌာနတွေထဲမှာ ကင်ဆာဌာနက လူအများဆုံးတယ့်။

လည်ချောင်းကင်ဆာဆိုလို့ လည်ပင်းမှာ ဖြစ်တာထင်နေတာ လည်ချောင်းပြွှန်နဲ့ အစာအိမ်နား ချိတ်ဆက်တယ့် နေရာမှာဖြစ်တာတယ့်။ ဒီတော့ အစားအသောက် မမြိုနိုင်ဘဲ ဗိုက်နဲ့သွင်းရတယ်။ အားအရမ်းနည်းနေလို့ နှစ်ပတ်အိမ်မှာ အနားယူခိုင်းပြီး ခွဲစိတ်မယ်ဆိုတော့ ကင်ဆာက ဦးနှောက်ထဲအထိ ပြန့်နေပြီတယ့်။ လူနာကို ပိုးသတ် ခံနိုင်ရည်ရှိအောင် ဆေးတွေထိုးပြီး ပုသိမ်ကို ကားနဲ့သယ်၊ ပုသိမ်ကနေ ဟိုင်းကြီးအထိ ပဲ့ထောင်ငှား အောက်ဆီဂျင်ဘူးတွေပါ သယ်ရတယ်။ ဟိုင်းကြီးရောက်ပြီး နှစ်ရက်ပဲကြာတယ် ဆုံးပြီတယ့် မေမေ့ညီမအငယ်ဆုံးက ၄၅ နှစ်ပဲ ရှိသေးတယ်။ ကွမ်းသိပ်မစားနဲ့ ကင်ဆာဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ အမေကပြောရင် လက်မခံဘူး ကွမ်းစားလို့ဖြစ်တာ မဟုတ်ဘူးတယ့်။ ရင်သားကင်ဆာက မျိုးရိုးကြောင့် ဖြစ်တတ်ပေမယ့် လည်ချောင်းကင်ဆာကတော့ မျိုးရိုးကြောင့်မဟုတ် အစားအသောက် နေထိုင်မှု life style ကြောင့်တယ့်။ မနေ့က မကြီးက သူဖေ့ဘွတ်မှာ ဖတ်ရတာကို ပြောပြတယ်။ နိုင်ငံခြားမှာဆို ကွမ်းသီးကို အာဗင်နဲ့ အခြောက်ခံပေမယ့် မြန်မာပြည်မှာတော့ ကန့်၊ ဆာဖြူရစ်အက်ဆစ်တွေနဲ့ပေါင်းပြီး အခြောက်ခံတာတယ့်။ အဲဒီပေါင်းခံတယ့် အဆောက်အဦးက ပတ္တာ၊ သွပ်တွေဆို နှစ်နှစ်လောက်နဲ့ ဆွေးကုန်တာတယ့်။ ကန့်အနံ့က အရမ်းပြင်းလွန်းလို့ ဘယ်သူက မဝင်နိုင်ဘူးတယ့် မီးထိုးရတယ့်သူတွေ၊ ကွမ်းသီးအိတ်သယ်တယ့်သူတွေဆို ရှူနာရှိုက်ကုန်းလေးတွေ ဖြစ်ကုန်တာတယ့်။ ကွမ်းသီးကို ကန့်နဲ့ပေါင်းလိုက်ရင် ဖြူဖွေးသွားပြီး ကန့်များများပါလေ မှိုမတက်လေတယ့်။ အဲဒီလို ကျန်းမာရေးနဲ့ မညီညွှတ်တာတွေစားပြီး ကင်ဆာတွေ ဖြစ်ကုန်ကြတော့တာပဲ။

အားလုံး ကျန်းမာရွှင်လန်းကြပါစေ။

စန်းထွန်း
ဒီဇင်ဘာ ၁၉ ၊ ၂၀၁၅။